خبرگزاری حوزه| در دنیای امروز، زن مسلمان با دو تصویر متضاد روبهروست: تصویری سنتی که او را محدود به خانه و خانواده میداند و تصویری غربی که زن را در خدمت مصرفگرایی و جذابیت اجتماعی تعریف میکند. (رهبر معظم انقلاب ۱۳۹۵) اما در میان این دو نگاه، الگوی سومی وجود دارد؛ الگویی برخاسته از متن دین، تجربه انقلاب اسلامی و بیانات مقام معظم رهبری که زن را موجودی خردمند، فعال و تمدنساز معرفی میکند (کتاب الگوی زن، ۱۴۰۰).
رهبر معظم انقلاب در بیاناتی فرمودند:«زن در تعریف غالباً شرقی، عنصری در حاشیه و بینقش در تاریخسازی است؛ و در تعریف غربی، موجودی است که جنسیت او بر انسانیتش میچربد. اما زن مسلمان، در الگوی سوم، انسانی کامل، خردمند، مؤمن و تمدنساز است» (رهبر معظم انقلاب، ۱۳۹۸). این نگاه، زن را نه در تقابل با مرد، بلکه در تعامل با او تعریف میکند. زن مسلمان در الگوی سوم، هم در خانواده نقشآفرین است و هم در اجتماع؛ هم در عرصه علم و فرهنگ میدرخشد و هم در تربیت نسل آینده.
قرآن کریم نیز زن را موجودی مسئول و اثرگذار معرفی میکند و برای او نقش های خانوادگی و اجتماعی مختلفی را تعریف میکند؛ مثلا در داستان دختران شعیب، مشارکت اقتصادی زنان با حفظ حیا و وقار توصیف شده است (قصص آیه ۲۵) اینجا زنان را در نقش فعالین اقتصادی بیان میکند، در داستان حضرت مریم (س) نمونهای از زن عالم و تربیتشده الهی است که در قرآن ستایش شده است (زمر آیه ۹) و نقش فرزندی و مادری را به زیبایی انجام می دهد. آیتالله خامنهای تأکید دارند: «زن باید در علم، در فکر، در فرهنگ، در سیاست، در همه عرصهها بدرخشد» (کتاب الگوی زن، ۱۴۰۰).
در حوزه اجتماعی فرهنگی، آیه ۷۱ سوره توبه «وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَاءُ بَعْضٍ...» نشان میدهد که زنان نیز در اصلاح جامعه نقش مهم و به سزایی دارند. همچنین ملکه سبا در قرآن، نمونهای از زن مدیر و سیاستمدار است که با عقلانیت کشور خود را نجات داد (نمل آیه ۲۹» ذیل این آیه نقش های سیاسی زنان مورد توجه و بررسی قرار می گیرد. رهبر معظم انقلاب میفرمایند: «زن مسلمان میتواند در مدیریت، قانونگذاری و تصمیمسازی حضور داشته باشد، به شرط حفظ هویت اسلامی» (رهبر معظم انقلاب، ۱۳۹۸).
حجاب یا همان پوشش و پوشیدگی، نیز در این الگو، نه مانع حضور زن، بلکه تضمینکننده سلامت حضور او و تاییدی بر حضور اجتماعی اوست. در واقع قرآن با بیان نقش های مختلف زنان نه تنها حضور اجتماعی را جایز بلکه مورد تایید و تشویق قرار می دهد ،چرا که زنان نیمی از جامعه را تشکیل می دهند. آیتالله خامنهای میفرمایند: «حجاب، نه مانع حضور زن، بلکه تضمینکننده سلامت حضور اوست»
آیات حجاب مانند ﴿یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ﴾ (احزاب: ۵۹) و ﴿وَلْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ﴾ (نور: ۳۱) نشان میدهند که پوشش اسلامی، زمینهساز حضور اجتماعی سالم زنان است.
در واقع، قرآن کریم پایه های یک ارتباط اجتماعی درست را گامبهگام تنظیم کرده است و بعد از بیان همه پایه ها به پوشش و پوشیدگی ظاهری زنان می پردازد. آیه استیذان (سوره نور آیه ۲۷)، آیه کنترل نگاه (سوره نور آیه ۳ و ۳۱) و آیه لحن کلام خانم ها (سوره حزاب آیه ۳۲) این ترتیب نشان میدهد که اسلام، ارتباط زن و مرد را با دقت و احترام تنظیم کرده است.
الگوی سوم زن، الگویی قرآنی، متوازن و تمدنساز است که میتواند پاسخگوی نیازهای زن مسلمان در جهان امروز باشد. این الگو، زن را موجودی مستقل، مسئول و دارای ظرفیتهای گوناگون معرفی میکند؛ الگویی که برخاسته از متن دین و تجربه انقلاب اسلامی است (لولاآور و شاهمرادی، ۱۳۹۳).
- قرآن کریم. ترجمه آیت الله مکارم شیرازی.
- خامنهای، سیدعلی. (۱۳۹۵). زن و خانواده در نگاه مقام معظم رهبری.
- خامنهای، سیدعلی. (۱۳۹۸). بیانات درباره الگوی سوم زن.
- کتاب الگوی زن. دفتر حفظ و نشر آثار رهبری.
- یوسفی، محمدرضا. (۱۳۹۷). زن در قرآن؛ تساوی و تفاوتها.
- لولاآور، منصوره؛ شاهمرادی، راضیه. (۱۳۹۳). نقش اجتماعی زن از منظر رهبری.
مرضیه سادات هاشمی راد
انتهای پیام
۱۳:۲۱ - ۱۴۰۴/۰۸/۰۴
نظر شما