به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد، نشست هسته پژوهشی مطالعات فقه وابسته به مرکز مدیریت و راهبری پژوهشهای دانشگاه علوم اسلامی رضوی با حضور اساتید، اعضای هیئت علمی و دانشجویان این دانشگاه برگزار شد.
حجتالاسلام رضا دانشورثانی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، در این نشست بیان کرد: پژوهش علمی پیشرو با محوریت فقرزدایی طراحی شده و هدف آن کاهش فقر اقتصادی، فرهنگی، علمی و بهداشتی است؛ این پژوهش نهادی است که میتواند به اقتصاد، فرهنگ، سلامت و توسعه علمی جامعه کمک کند.
حجت الاسلام دانشورثانی با اشاره به تاریخچه موقوفات گفت: وقفها همواره با انگیزه خدمت به جامعه انجام شدهاند؛ تأسیس مدارس و بیمارستانها، حمایت از طلاب و توسعه فعالیتهای فرهنگی از جمله این موارد است .
وی افزود: بسیاری از فعالیتهای فرهنگی و عزاداری که معارف اهل بیت و قرآن را ترویج میدهند، در واقع نقش آموزشی و پرورشی دارند و افراد را برای زندگی بهتر و تعاملات سالم در جامعه آماده میکنند.
استمرار وقف در تاریخ ایران
وی با تأکید بر اهمیت موقوفات در طول تاریخ ایران و جهان شیعه بیان کرد: در زمان عباسیان، صفویان و قاجار، موقوفات نقش بسیار مهمی در اقتصاد و فرهنگ جامعه داشتند و بخش زیادی از این موقوفات هماکنون در اداره اوقاف و آستان قدس رضوی باقی مانده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی ادامه داد: حتی کسانی که مذهبی نبودند نیز در طول تاریخ وقفهایی برای توسعه آموزش، سلامت و امور عامالمنفعه انجام دادهاند که نشاندهنده اهمیت اجتماعی وقف است.
وی تأکید کرد: اداره آستان قدس رضوی در حال حاضر با هزینهای نزدیک به ده هزار میلیارد تومان در سال، عمدتاً از محل عواید موقوفات تأمین میشود و بیش از ۸۰ درصد هزینهها از این مسیر تأمین میشود.
حجت الاسلام دانشور ثانی اظهار داشت: با توجه به مشکلات کشاورزی و کاهش درآمد برخی اراضی، ضروری است مدلهای جایگزین و نوین برای حفظ درآمد موقوفات طراحی شود تا نهاد مقدس آستان قدس در آینده دچار کمبود منابع نشود.
وی تصریح کرد: همانطور که گذشتگان با ابتکار و تدبیر موقوفات را حفظ و توسعه دادند، نسل امروز نیز باید با جدیت به جذب و مدیریت موقوفات بپردازد. وی افزود: این تلاشها باید علمی و پژوهشی باشد و متکی به ایمان صرف نباشد تا آینده وقف تضمین شود.
محورهای نوین وقف
در ادامه حجتالاسلام عبدالرضا اصغری، مدیر توسعه وقف و مشارکتهای اجتماعی آستان قدس رضوی، گفت: در آستان قدس سه محور کلیدی وقف، نذر و درآمد وجود دارد و در عمل تنها منبع پایدار درآمدی، موقوفات است.
وی ادامه داد: وقف همواره از زمان پیامبر اکرم (ص) و ادامه آن توسط ائمه اطهار، به ویژه امام حسن مجتبی، به عنوان سنتی مهم در جامعه اسلامی مطرح بوده است.
مدیر توسعه وقف و مشارکتهای اجتماعی آستان قدس رضوی با اشاره به تاریخچه موقوفات گفت: اولین وقف رسمی با وقف ۲۱ روستا توسط مرحوم عتیقی در قرن نهم قمری انجام شد.
وی خاطر نشان کرد: امروز با افزایش تعداد واقفان، سال گذشته حدود ۹۰۰ میلیارد تومان وقف ثبت شد و امسال تا کنون نزدیک به دو همت وقف قطعی صورت گرفته است. همچنین حدود ۵۰ درصد واقفان زنان هستند.
حجت الاسلام اصغری خاطر نشان کرد: در آینده، حوزههای نوین وقف شامل وقف سهام، وقف پول، وقف داراییهای نوین و رمزارزها مطرح است و دانشگاه علوم اسلامی رضوی میتواند در امکانسنجی فقهی و حقوقی این حوزهها پیشتاز باشد؛ با بهرهگیری از پژوهشهای علمی، این حوزهها میتوانند به درآمد پایدار و توسعه نهادهای اجتماعی منتهی شوند.
نقش مرکز پژوهش دانشگاه علوم اسلامی رضوی
محمدرضا قائمینیک، معاون پژوهش دانشگاه علوم اسلامی رضوی، گفت: مرکز پژوهش قلب تپنده دانشگاه است و احیای آن ضروری بود تا فعالیتهای پژوهشی تعطیل نشود؛ هستههای پژوهشی، شامل اساتید، دانشجویان و پژوهشگران، ظرفیت مهمی برای حل مسائل آستان قدس و توسعه وقف دارند و میتوانند به پژوهشکده تبدیل شوند.
قائمینیک توضیح داد: موضوع وقف یک موضوع چندرشتهای است و نه تنها علوم اسلامی بلکه حوزههای فنی، مهندسی، هوش مصنوعی و شهرسازی نیز در آن دخیل هستند. هستههای پژوهشی میتوانند با دریافت موضوعات از نهادها و سازمانها، پروژههای تحقیقاتی انجام دهند و در توسعه دانش وقف اثرگذار باشند.
وی با اشاره به به مدلهای مختلف وقف دارایی، وکالتی و مشارکتی اظهار داشت : وقف مشارکتی به افراد این امکان را میدهد که در پروژههای بزرگ، حتی با سرمایه کوچک مشارکت کنند و سهم وقف خود را در قالب واحد مشخص دریافت کنند.
تقویت پژوهش و آینده وقف
مهدی میری، مدیر مرکز مدیریت و راهبری پژوهشهای دانشگاه علوم اسلامی رضوی، در این نشست گفت: انرژی هسته پژوهشی باید حفظ شود تا در مدت کوتاهی تبدیل به مرکز و پژوهشکده شود؛ هدف اصلی مرکز پژوهش حل مسائل آستان قدس و رفع نیازهای علمی و پژوهشی دانشگاه است و هستههای پژوهشی ابزار تحقق این هدف هستند.
میری تأکید کرد: دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی باید جدیتر وارد پژوهش شوند و از ظرفیت علمی اساتید بهرهمند شوند تا گروههای پژوهشی منسجم شکل گیرد و مسائل آستان قدس به بهترین شکل حل شود؛مرکز پژوهش، هستههای پژوهشی و برنامههای پسا دکتری، سازوکارهای جدید برای توسعه علمی و پژوهشی دانشگاه هستند.
در پایان نشست، دانشجویان و اساتید حاضر، پرسشهایی پیرامون موضوع وقف مطرح کردند و مباحث تکمیلی توسط اعضای هیئت علمی پاسخ داده شد.
انتهای پیام/
نظر شما