چهارشنبه ۵ آذر ۱۴۰۴ - ۰۹:۴۲
خطبه فدکیه سند ارزشمند برای درک رویدادهای صدر اسلام است

حوزه/ حجت الاسلام والمسلمین سرلک با بیان اینکه خطبه فدکیه سند ارزشمند برای درک درست و جامع رویدادهای تاریخ صدر اسلام است، گفت: سخنرانی حضرت فاطمه(س) در این خطبه انقلابی حاوی مطالب ارزشمندی درباره آموزه های دینی است.

حجت الاسلام والمسلمین علی سرلک کارشناس دینی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در تهران با بیان اینکه خطبه فدکیه حضرت زهرا (س) دارای نکات ارزشمند بسیاری است، اظهار داشت: هرچقدر این خطبه انقلابی و اعتقادی را بررسی می کنیم نکات جدیدی کشف می شود.

وی با بیان اینکه شیوه‌های استناد حضرت صدیقه طاهره به قرآن در خطبه فدکیه بسیار مهم و جالب توجه است، گفت: برای شناخت برخی از عالی ترین و ناب ترین معارف توحیدی و شناخت برخی حقایق تاریخی مربوط به دوره پس از ارتحال پیامبر(ص) می توان از سخنان گهربار حضرت زهرا(س) استفاده کرد.

کارشناس دینی بیان کرد: خطبه فدکیه از شخصیتی صادر شده که میان او و پیامبر اکرم(ص) قرابت متقابل ویژه ای وجود داشت و به مانند او کمتر کسی به تفسیر حوادث و وقایع تاریخی آن دوره تاریخی، آگاهی و اشراف داشت.

خطبه فدکیه ما را با معارف قرآنی آشنا می‌سازد

حجت الاسلام والمسلمین سرلک افزود: خطبه معروف به فدکیه، معروف‌ترین خطبه حضرت زهرای مرضیه(س) است که در مسجد پیامبر و در جمع مهاجرین و انصار ایراد شده است. این خطبه علاوه بر این‌که ما را با معارف قرآنی آشنا می‌سازد و موجب فهم دقیق‌تر سخنان آن حضرت می شود، الگویی از نحوه استنادات به آیات قرآن کریم در اختیار ما قرار می دهد. چون آن حضرت در این خطبه به ۳۹ آیه استناد کردند؛ آیاتی از سوره های آل عمران، توبه، مائده، هود و مریم.

وی بیان کرد: خطبه فدکیه سند کم نظیری برای فهم وقایع صدر اسلام است و این خطبه گنجینه ارزشمندی برای شناخت جریان های فکری و فرهنگی دوره مهم تاریخی صدر اسلام است. سخنرانی حضرت فاطمه(س) همچنین مجموعه کم‌نظیری از آموزه‌های اعتقادی اخلاقی است و تاکنون شرح و تفسیرهای متعددی از این خطبه نگاشته شده است؛ اما بررسی های به‌عمل آمده نشان می دهد که شرح و تحلیلی بر اساس استنادات قرآنی از این خطبه به خصوص درباره شیوه های استناد آن، انجام نگرفته است.

کارشناس دینی اضافه کرد: یکی از شیوه های درک و شناسایی متن، بررسی پیوند متن با فرامتن است. چنین شناختی، هم از بررسی و تحلیل پیوند متن با موقعیت اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، یعنی زمانه و زمینه ایراد متن، و هم با بررسی و تحلیل استناداتی که در متن شده است، حاصل می شود.

حجت الاسلام والمسلمین سرلک گفت: حضرت فاطمه (س) در آغاز این سخنرانی، با عبارات و تعابیر زیبا زبانی، خداوند را ستایش کرد و به وحدانیت خداوند و رسالت حضرت محمد(ص) شهادت داد. سپس به فلسفه و کارکردهای برخی اعمال و آموزه های اعتقادی و اخلاقی اسلامی اشاره کردند.

وی تصریح کرد: این آیه شامل دو دستور است، یکی رعایت پروای الهی و دیگری مرگ مسلمانه. حضرت فاطمه(س) با به کار بردن حرف «فاء» در آغاز آیه و استناد به آیه مزبور، افزون بر اتصال و ارتباط میان سخنانشان، هم به رعایت تقوای الهی در انجام واجبات و ترک محرماتی تاکید کردند که در کلام پیشین، به آنها سفارش کرده بودند و هم ضرورت شنیدن کلام بعدی خود را به مخاطبان متذکر می شوند.

وی ادامه داد: اگر به سیاق آیاتی که در قرآن به تقوا سفارش شده، بنگریم، به قاعده ای که در به‌کارگیری تقوا در قرآن کریم اشاره شد، در کلام حضرت زهرا (س) نیز یافت می شود اما حکمت و دلیل این‌که چرا آن حضرت در میان همه آیاتی که در قرآن به تقوا سفارش شده است، به این آیه استناد کردند که رعایت تقوا را در عالی ترین نوع خود از اهل ایمان خواسته است، باید پاسخ آن را در سیاق قرآنی آیه استنادی در سوره آل عمران، جست‌وجو کرد. حضرت زهرا (س) با قرائت و استناد به این آیه، با توجه به نزدیکی زمان ایراد خطبه با زمان نزول قرآن، الزامات، هشدارها و انذارهایی را تداعی می کند که در سیاق آیه در قرآن به آن اشاره شده است.

هشدار حضرت زهرا(س) به پیمودن مسیری به جز سیره نبوی

کارشناس دینی اضافه کرد: بنا بر این، استناد به آیه، هشدار و تنبهی برای شنوا کردن جمعیتی است که گویا در حال پیمودن مسیری به جز سیره و سنت رسول خدا (ص) بودند و چنین شیوه ای منجر به خروج آنان از دین اسلام یعنی مرگ غیرمسلمانه می شد.

حجت الاسلام والمسلمین سرلک بر لزوم بازخوانی دقیق خطبه فدکیه در حوزه های علمیه و دانشگاه ها تاکید کرد و یادآور شد: کار تحقیقی جامع درباره این خطبه و سایر سخنان و خطبه های ارزشمند حضرت فاطمه (س) موجب درک دقیق تر جهانیان درباره شخصیت حضرت صدیقه طاهره (س) می شود.

انتهای پیام. /

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha