دعای اول صحیفه سجادیه، بیان‌گر حاکمیت انسان بر آفرینش است

حجت ‌الاسلام توکل اکبرنژاد از اساتید حوزه، در گفت‌وگو با خبرگزاری حوزه در ساری، به شرح و تفسیر مفاهیم بلند دعای اول صحیفه سجادیه پرداخت.

استاد حوزه خاطرنشان کرد: دعای اول صحیفه سجادیه، دعایی است در مورد تحمید و حمد پروردگار متعال که حضرت سجاد (ع) با عباراتی بسیار عمیق و پرمعنا، شکر و سپاس خود را نسبت به نعمت های بی شمار الهی بیان می فرمایند.

وی تصریح کرد: در فقره هجدهم این دعای شریف می خوانیم: "جَعَلَ لَنَا فَضِیلَةً بِالْمُلْکَةِ عَلَی جَمِیعِ الْخَلْق"؛ یعنی پروردگار برای ما فضیلت و توانایی ذاتی را با ملکه و حاکمیت بر تمام مخلوقات قرار داده است. امام سجاد (ع) در ادامه می فرمایند: "وَ کُلُّ خَلِیقَتِهِ مُنْقادٌ لَنَا"؛ یعنی تمام مخلوقات خداوند سبحان، مطیع و گردن نهاده برای ما هستند. این اطاعت به واسطه قدرت و خواست پروردگار متعال است. امام (ع) سپس می فرمایند: "وَ سَائِرَةٌ إِلَی طَاعَتِنَا بِعِزَّتِهِ"؛ یعنی همه مخلوقات به سوی اطاعت از ما در حرکتند، به واسطه عزت خداوند ابدی و ازلی.

حجت الاسلام اکبرنژاد اظهار داشت: در بخش دیگری از این دعا می خوانیم: "الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَخْلَقَنَا بَابَ الْحَاجَةِ إِلَیْهِ"؛ یعنی تمام حمد و ستایش مخصوص خدایی است که ما را "باب الحاجة الیه" قرار داده است. یعنی ما را درگاهی برای نیازهای بشری به سوی خودش قرار داده است.

وی تأکید کرد: امام سجاد (ع) با بیان "وَ کَیْفَ نُطِیقُ حَمْدَهُ" به این حقیقت اشاره می فرمایند که ما هرگز توانایی ادای حمد و سپاس واقعی خداوند را نداریم. حتی ائمه معصومین (ع) نیز این توانایی را ندارند، چرا که هر عزتی که دارند از خدایشان است. امام (ع) در ادامه با بیان "رَکَّبَ فِینَا آلَاتِ الْبَسْط" به این نکته اشاره می فرمایند که خداوند در وجود ما ابزارهای بسط و گسترش را به وسیله عضلات، پی ها و دیگر اجزای بدن، به صورت حکیمانه قرار داده است. همچنین "وَ جَعَلَ لَنَا أَدَوَاتِ الْقَبْض" یعنی خداوند برای ما ابزارهای قبض و گرفتن را نیز قرار داده است. اینها همه نشان از حکمت و تدبیر الهی در آفرینش انسان دارد که باید شکرگزار این نعمت های بی شمار باشیم.