حجتالاسلام سید محمدعلی میلانی نوه آیتالله سید محمدهادی میلانی، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در مشهد، ابعاد تازهای از وضعیت علمی و فکری حوزه علمیه مشهد در مقطع پس از رحلت آیتالله سبزواری را تشریح کرد، مقطعی که به گفته وی، حوزه مشهد در غیاب یک مرجع مقتدر با خلأ رهبری علمی مواجه بود.
وی تصریح کرد: در آن شرایط، جمعی از علما که عمدتاً از شاگردان جریان تفکیک و مرحوم میرزا مهدی اصفهانی بودند، از آیتالله میلانی دعوت کردند تا در مشهد اقامت داشته باشند. این دعوت پس از استخارهای که نتیجه آن مثبت بود، مورد پذیرش قرار گرفت، اما اقامتی بدون شرط و محدودیت نبود.
حجتالاسلام میلانی با اشاره به حساسیتهای حاکم بر فضای علمی آن دوره گفت: برخی جریانهای مخالف فلسفه، بهصراحت پیام دادند که اگر آیتالله میلانی در مباحث فقه و اصول از مبانی عقلی و فلسفی استفاده کنند، حمایت خود را قطع خواهند کرد و حتی مشروعیت تقلید از ایشان را زیر سؤال میبرند.
وی بیان کرد: روش اجتهادی آیتالله میلانی مبتنی بر تعقل، حکمت و تحلیلهای عقلی دقیق بود و همین رویکرد، با فضای ضد فلسفی رایج در آن زمان تعارض جدی داشت. با این وجود، ایشان نهتنها از روش علمی خود عقبنشینی نکردند، بلکه با آرامش و اخلاق، فشارها را تحمل کردند.
اخلاق علمی در برابر تندروی
نوه آیتالله میلانی در ادامه به خاطرهای از مرحوم آیتالله سیدان اشاره کرد و یادآور شد: این استاد حوزه نقل میکرد که قصد شرکت در درس آیتالله میلانی را داشت، اما آیتالله شخصاً و در ساعتی غیرمتعارف به منزلشان رفتند و توصیه کردند در درس ایشان شرکت نکنند تا آسیبی متوجه آنان نشود، زیرا در آن فضا، ایشان را «فیلسوف» میخواندند و این عنوان میتوانست پیامدهای سنگینی داشته باشد.
وی ادامه داد: در فضای آن روزگار، نسبت دادن تعابیری چون «کفر» و «زندقه» به اهل فلسفه امری رایج بود و برخی، هر نوع گرایش عقلانی را انحراف از دین میدانستند. با این حال، آیتالله میلانی با وقار، سکوت حکیمانه و استقامت علمی، مسیر اجتهاد خود را حفظ کردند.
حجت الاسلام میلانی به جلوهای از استقلال فکری و مالی این مرجع بزرگ اشاره کرد و یادآور شد: یکی از افراد ثروتمند پیشنهاد واگذاری املاک گستردهای را به آیتالله میلانی مطرح کرد تا القا کند که قدرت مال میتواند بر جایگاه علم سیطره داشته باشد، اما ایشان قاطعانه این پیشنهاد را رد کردند تا نشان دهند علم و مرجعیت دینی، وامدار مال نیست.
وی تأکید کرد: مجموعه این رفتارها، چهره مرجعی را ترسیم میکند که در میانه فشارهای فکری، اجتماعی و مالی، با عقلانیت، استقلال و اخلاق، از مرزهای علم و اجتهاد صیانت کرد و الگویی ماندگار برای حوزههای علمیه بر جای گذاشت.
انتهای پیام. /
نظر شما