حجتالاسلام کامل نواب عضو حلقه اجتهادی فقه سیاست مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیهالسلام) در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در مشهد، با اشاره به جایگاه ممتاز آیتالله میلانی در فقه امامیه، گفت: مطالعه روشمند آثار فقهی این مرجع برجسته نشان میدهد که ایشان برای فقیه در عصر غیبت، نقشی فراتر از تصدی امور محدود حسبیه قائل بوده و به ولایت اجتماعی و عام فقها باور داشته است.
وی با بیان اینکه آیتالله میلانی مسئله ولایت فقیه را در متن مباحث فقهی و نه بهصورت نظریهپردازی مستقل مطرح کرده، افزود: در کتاب «الخمس»، هنگام بحث از سهم امام و چگونگی تصرف در آن، ایشان بهصورت مبنایی وارد بحث ولایت فقیه میشود و با طرح ادله قائلان به ولایت موسع، چارچوبی از ولایت عامه را تبیین میکند که از لحن و شیوه استدلال ایشان کاملاً قابل برداشت است.
استاد حوزه خاطرنشان کرد: نحوه گزارش و تحلیل ادله در این اثر نشان میدهد که از منظر آیتالله میلانی، فقیه تنها مدیر اموری که شارع به ترک آنها راضی نیست، به معنای محدود، نیست؛ بلکه مرجع اداره گستره وسیعی از شئون دینی و اجتماعی جامعه اسلامی است.
ادبیات فقهی آیتالله میلانی و معنای نیابت
عضو هیئتعلمی دانشگاه شهید مطهری با تأکید بر ادبیات خاص آیتالله میلانی در توصیف جایگاه فقیه یادآور شد: بهکارگیری تعابیری همچون «نائب الامام»، «نائب الغیبة»، «نائب المعصوم» و «نواب الحجة» در آثار ایشان، نشاندهنده نگاهی است که فقیه را جانشین عام امام معصوم(ع) در عصر غیبت میداند؛ تعابیری که معمولاً در گفتمان فقه سیاسیِ قائلان به ولایت اجتماعی فقها دیده میشود.
وی اضافه کرد: حتی آنجا که از «امور حسبیه» سخن به میان میآید، مقصود آیتالله میلانی، مفهومی حداقلی نیست، بلکه مراد اموری است که ترک آنها موجب اختلال در نظام دینی و اجتماعی میشود و دامنهای وسیع از مسئولیتهای حکومتی را نیز شامل میگردد.
حجتالاسلام کامل نواب با اشاره به کتاب «محاضرات فی فقه الإمامیة» اظهار کرد: آیتالله میلانی ذیل بحث خمس، با طرح مبحثی تحت عنوان بررسی ادله ولایت فقیه، بهصورت گزینشی به روایات این باب میپردازد و در این میان، توقیع شریف امام عصر(عج) خطاب به اسحاق بن یعقوب را محور استدلال خود قرار میدهد.
وی افزود: از نگاه آیتالله میلانی، تعبیر «الحوادث الواقعة» در این توقیع، ناظر به مسائل صرفاً فردی یا جزئی نیست، بلکه شامل رخدادهای کلان اجتماعی و حکومتی میشود؛ اموری که در عصر حضور، مستقیماً در حوزه اختیارات امام معصوم(علیهمالسلام) قرار داشت.
استاد حوزه ادامه داد: ایشان با پاسخ به اشکالات سندی و دلالی، بر اطلاق تعبیر «فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ» تأکید میکند و آن را شامل همه شئونی میداند که جامعه اسلامی برای اداره خود بدان نیازمند است؛ از صیانت از حقوق عمومی گرفته تا حفظ نظم دینی و اجتماعی.
حجتالاسلام کامل نواب با بیان اینکه مبانی نظری و کنش اجتماعی آیتالله میلانی کاملاً هماهنگ است، تصریح کرد: پذیرش نیابت عامه فقها در اندیشه ایشان، نهتنها یک موضع فقهی، بلکه پشتوانهای نظری برای همراهی عملی این مرجع بزرگ با جریانهای اصیل اسلامی و دفاع از مسئولیت اجتماعی دین بهشمار میآید.
انتهای پیام. /
نظر شما