اشاره: به دنبال تغییر و تحولات زیادی که در جوامع بشری رخ داده ،خانواده به عنوان کوچک‌ترین نهاد اجتماعی و مهم‌ترین رکن اصلی جامعه، از این تحولات بی‌نصیب نمانده و در بسیاری از موارد تغییرات شگرفی را در ساختارخود پذیرفته است که متاسفانه آثار سوء این تحولات، به جهت دور ماندن از روش های سنتی تربیتی دینی و الگو پذیری‌های غلط  زندگی غربی و مغفول ماندن والدین از فرزندان در محیط خانواده، به تبع آن ایجاد محیطی متشنج و بروز احساس ناامنی در فرزندان می‌باشد که در نهایت به دلیل واکنش متفاوت افراد دراین زمینه، گاهی بستر فرار دختران از خانه فراهم می شود که مطمئنا این معضل خانوادگی –  اجتماعی، حاصل گسستگی پیوند میان اعضای خانواده است.

از آنجا که فرار دختران از منزل خود حاصل تعامل عوامل متعددی در سطوح خانواده،مدرسه و جامعه است زنگ خطری محسوب می شود که نشان دهنده مدیریت نامناسب در این سطوح است بنابراین باید در راستای بازگشت دختران فراری به منزل تدابیری اتخاذ شده، تمام علل و عوامل شیوع و گسترش معضل دختران فراری در جامعه مورد بررسی قرار گیرد.

احساس ناامنی در خانواده، عامل مشترک در فرار دختران از خانه و پناه آوردنشان به خیابان‌ها یا سایر مکان‌های نامناسب است و متاسفانه دخترانی که دست به انجام چنین ناهنجاری اجتماعی می‌زنند، جایگاه اجتماعی پایینی داشته و باید آمادگی هرگونه تمسخر، اهانت، توهین و تعرض را داشته باشند و متاسفانه در این شرایط است که ایجاد مزاحمت، بی‌توجهی و خشونت از طرف دیگران، برای آنها عادی می‌شود.

حال برای بررسی بیشتر این معضل اجتماعی، خبرنگار خبرگزاری حوزه در کرمانشاه طی چند مصاحبه خبری با کارشناسان حوزوی عوامل بروز این معضل و راه برون رفت از این چالش اجتماعی را مورد بررسی قرار داده است.

 زمینه بازگشت دختران فراری به محیط امن خانه را فراهم کنیم

مدیر حوزه علمیه سطح سه خواهران کرمانشاه، ضمن تبریک به مناسبت دهه کرامت، با ارائه تعریف کلی از مقوله دختران فراری، احساس ناامنی دختران از محیط خانه و خانواده را یکی از عوامل مهم بروز این معضل عنوان کرد و فضای نامساعد خانواده، دور ماندن از چارچوب های مبانی اسلامی، عدم شناخته شدن حریم و مرز بین محرم و نامحرم در بین خانواده را از دیگر عوامل بستر ساز فرار دختران از محیط خانواده  برشمرد.

خانم صدیقه محمدی ادامه داد: اگر والدینع احکام اسلامی را به درستی بشناسند، متوجه خواهند شد که دختران باید در محیط خانواده از محبت پدری اشباع شوند تا با لبخندی از ناحیه بیرون جذب نشوند.

وی همچنین با اشاره به این که متاسفانه بسیاری از دخترانی که ازخانه فراری می شوند، از عواقب سوء و خطرناک کار خود آگاه نیستند، گفت: ساخت برنامه‌ها و فیلم‌های مستند همچنین فرهنگ‌سازی و روشنفکری در خانواده‌ها و نشان دادن تبعات بسیاربد این موضوع مطمئناً تا حد زیادی می تواندآمار فرار دختران را کاهش دهد.

خانم محمدی در ادامه، برقراری ارتباط جنسی برای کسب پول و یا سرپناه، اعتیاد به مواد مخدر و داروهای روان گردان، قاچاق و خرید و فروش مواد مخدر، خطر ابتلا به انواع بیماری‌های مقاربتی را از جمله آثار سوء و تاثیرگذار در زندگی دختران فراری بعد از فرار از منزل عنوان کرد.

وی همچنین با اظهار تاسف از این که در جامعه کنونی ما هردو قشر(خانم ها و دختران) در این خصوص آسیب پذیرند افزود: تنها مادیات در بروز این مشکل سهیم نیست، گاهی خانواده‌های متمول نیز به دلیل خلاهای دینی-تربیتی و بیگانگی با دین، بیش از سایر خانواده‌ها دچار این معضل اجتماعی خانوادگی می‌شوند.

این استاد حوزه، در پایان نقش خانواده را بسیارکلیدی و مهم خواند و افزود: کسی که به نفسش توهین شود، از انجام هرکار شرم‌آوری روی گردان نیست، بنابراین باید با روش‌های درست و روشنگری خانواده‌ها، زمینه مناسب را برای بازگشت دوباره دختران فراری به محیط امن خانه و خانواده، فراهم آوریم.

رفتارهای ناشی از ضعف اطلاعات دینی

حجت الاسلام یاوری، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه می‌گوید: برخلاف تعریف‌های رایجی که در جامعه از دختران فراری وجود دارد، همیشه این طور نبوده است. گاهی فرزندانی که از پدر و مادر خود بیزار شده اند، حتی اگر بیرون نرفته باشند، فراری از محیط خانه و خانواده محسوب می‌شوند.

وی با اشاره به اینکه بسیاری از دختران فراری فقط به عواقب و آسیب های جسمی محیط بیرون از خانه آگاهند و از آسیب‌های روحی و روانی آن بی‌خبرند، افزود: متاسفانه بسیاری از این افراد فکر می‌کنند که با فرار از خانه می‌توانند از مشکلات روحی خود خلاصی یابند، در حالی که بیشترین آسیب را بعد از آسیب‌های جسمی از لحاظ روحی، فکری و روانی می‌بینند.

این استاد حوزه و دانشگاه، ادامه داد: بیشتر دختران فراری به دلیل ضعف در اعتقادات دینی، مذهبی و آلودگی‌های فکری و رفتاری زمینه بروز انحراف در سایر افراد جامعه را فراهم کرده که از جمله تبعات آن، بروز بیش از پیش پدیده طلاق و از هم گسیختگی خانواده‌ها از یک‌دیگر می باشد.

وی، شیوع این پدیده ناهنجار را تاثیرگزار بر وضعیت سیاسی منطقه و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران خواند و تصریح نمود: آن چه که باعث مستحکم تر شدن قدرت نظام ما گردیده، خانواده و ارزش‌های خانوادگی است که اگر این استحکام شکسته شود، دشمنان نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران با جنگ فرهنگی و نرم 90 درصد اهداف پلید خود را پیش خواهند برد.

وی تربیت فرزندان براساس پایبندی به اصول و اعتقادات مذهبی،آموزش به خانواده‌ها و والدین در خصوص نحوه برخورد و ارتباط با فرزندان، توجه و رسیدگی بیشتر به نهاد خانواده و سعی در رفع مشکلات مختلف فرهنگی، اقتصادی و تربیتی آنها ،ایجاد مراکز شبانه روزی برای نگهداری دختران فراری و اعمال مجازاتهای سنگین برای گردانندگان باندهای فساد و فحشا را از جمله راه‌کارهای برون رفت از این معضل عنوان کرد.

این مقام مسئول در ادامه با اشاره به جای خالی رشته‌های تاثیرگذار تربیتی دینی دختران به عنوان مادران آینده برای هدایت خانواده را در رشته‌های دانشگاهی کشورمان، افزود: مراکز علمی باید از برخی نگاه‌های سکولاری به معضلات اجتماعی خارج شده و  باورهای دینی را چاشنی نوآوری‌های علمی کنند.

حجت الاسلام یاوری در پایان نقش مردمی را در کاهش بروز این معضل بیشتر از نقش دولت‌ها و ارگان‌های ذی‌ربط خواند و گفت: متاسفانه قبح و قباحت موضوع برای بسیاری از مردم شناخته شده نیست و جا برای کار و فرهنگ سازی بیشتر بسیار فراوان است.

ضرورت فرا گیری اصول اسلامی تربیت فرزندان

معاون پژوهشی حوزه علمیه الزهراء شهرستان صحنه، نیز از پدیده فرار تحت عنوان یک واکنش نسبت به وضعیت خانواده یاد کرد و گفت: اکثر دختران که دست به فرار می‌زنند فقط برای تنبیه خانواده چنین کاری را انجام می‌دهند که متاسفانه در همان 24 ساعت اول، دوری از خانه به دلیل آزار جنسی فرار آنها ابدی می شود.

خانم رودابه کرمی، در ادامه ناآگاهی والدین درباره چگونگی برخورد با فرزندانشان خصوصاً دختران، تبعیض گذاشتن والدین بین فرزندان دختر و پسر،عدم ارتباط صمیمی میان دختر و مادر، عدم نظارت والدین برساعات ورود و خروج فرزندان (دختر)، اختلافات خانوادگی، ازدواج اجباری، رواج بیش از حد استفاده از ماهواره، فقر فرهنگی و اقتصادی خانواده ها و عدم برقراری ارتباط صمیمانه و صحیح بین مشاورین مدارس و دانش آموزان همه و همه دست به دست هم داده‌اند تا پدیده ناهنجار اجتماعی فرار دختران بیش از پیش در جامعه کنونی ما نمود پیدا کند.

این محقق دینی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تاثیر فراوان و سوء برنامه‌های ماهواره‌ای بر ضمیر ناخوداگاه فرزندان گفت: طی یک تحقیق پژوهشی برروی 60 نفر از دانش آموزان دبیرستانی شهرستان صحنه، بیش از 40 نفر آنها با تماشای فیلم های  شبکه فارسی وان به طور غیر مستقیم از این فیلم ها الگو برداری می‌کنند.

معاون پژوهشی حوزه علمیه الزهرا با بیان اینکه هر یک از خانواده‌های ایرانی، نیازمند مشاوره و مددکارهای اجتماعی به صورت رایگان می‌باشند ادامه داد: در کشورهایی مثل انگلستان، نزدیک به نیم قرن است که حضور مددکاران اجتماعی در کنار خانواده ها نهادینه شده است، در حالی که در کشور ما، به تازگی بحث پزشک خانواده مطرح گردیده است.

کرمی با اشاره به اینکه فرار دختران از خانه پیامدهایی برای خود  فرد،خانواده و اجتماع خواهد داشت اضافه کرد: وقتی فرد از خانه بیرون آمد مسئله اجتماعی می‌شود، بنابراین هیچ یک از نهادهای ذی‌ربط و دولت نمی‌توانند در این خصوص بی تفاوت باشند.

این استاد حوزه همچنین تصریح نمود: کج رفتاری زمانی بروزمی کند که پیوند میان فرد و جامعه ضعیف باشد هرچه افراد کمتر متعهد باشند پیوند آنها با جامعه سست‌تر بوده و اجتماع کج رفتاری بیشتری خواه بود.