به گزارش خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام والمسلمین سید مهدی رضوی دبیر این نشست در سخنانی گفت: فعالیت هایی که بزرگان و علمای بزرگ شبه قاره در رشد و توسعه فرهنگ تشیع انجام داده اند کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

وی افزود: یکی از کتاب هایی که توسط عالمان وهابی در این منطقه منتشر شد و نقش مهمی در شکل بندی به تفکرات وهابیون شبه قاره داشت، کتاب «تحفه اثنی عشریه» بود که جنبش فکری بزرگانی چون صاحب عبقات در مقابل این جریان به شکلی ایستاد که دیگر کسی نتوانست شیعه را این چنین رد کند.

دبیر این نشست علمی بیان کرد: این تفکرات زاییده از یک سری کتاب هایی هستند که در این زمینه نوشته می شوند که بسیاری از آنها هیچ پایه فکری عمیق و ریشه دار در مبانی دینی ندارند و زاییده تفکرات فردی هستند که به یک جریان منحرف مبدل شده است.

وی گفت: عبقات الانوار میرحامد حسین،  تنها یک کتاب عادی نیست که در خصوص امامت نوشته شده است این که این کتاب یک منهج برای درمان مشکلاتی است  که امروز مشاهده می کنیم.

دبیر این نشست علمی بیان کرد: اگر به درستی این مبانی را رعایت نکنیم  که از بزرگان بیان شده، احتمال فراوان دارد که در سالهای بعدی در گرداب خباثت های شیطانی دیگری که آنها برای ما تدارک می بینند گرفتار شویم.

ایرانی ها شیعه را وارد هند کردند

گفتنی است پس از سخنان وی حجت الاسلام مهدی اسفندیاری از اساتید مرکز تخصصی امامت گفت: ایرانیان با حضور در شبه قاره هند، تشیع را به این کشور وارد کردند و این گروه به حدی دارای ثروت و مکنت بودند که حوزه علمیه نجف را نیز از نظر مالی تامین می کردند؛ این شرایط تا زمان نهرو، ادامه داشت؛ ولی پس از آن بود که نهرو، زمین ها را از فئودال های بزرگ گرفت و به مردم دیگر داد و به همین خاطر است که امروز م زمین از مشکلات مردم هند است.

وی خاطرنشان کرد: جواهر لعل نهرو در مقابل فئودالیسم ایستاد و تمام زمین ها را تصرف کرد و بین مردم تقسیم کرد که این مساله باعث شد که شیعیان تمام پشتوانه مالی خود را از دست دادند و پس از ورود انگلیسی ها سعی کردند که این وظیفه را با حیله به عهده بگیرند.

این پژوهشگر حوزه امامت بیان کرد: انگلیسی ها سعی کردند که با تقویت حوزه علمیه نجف اختلافی بین شیعه و سنی ایجاد کنند؛ ولی علمای نجف به خوبی متوجه این سیاست شدند و آنها را پس زدند.

وی افزود: شیعیان هندوستان تا قرن 11 مشکلات بسیاری از نظر اعتقادیات داشتند، ولی در این قرن با حضور و فعالیت شهیدین این معارف به هند رفت و مبلغانی به این کشور رفتند و این مبلغان از جمله شاه اکبر و جهانگیر خان،قاضی تستری تلاش بسیاری برای توسعه معارف الهی در هند انجام دادند.

این پژوهشگر گفت: در قرن دوازدهم که سرآغاز فعالیت های کلامی در هند است؛ شاه ولی الله دهلوی مدرسه کلامی را در دهلی ایجاد کرد؛ مرحوم غفران ماب، بزرگترین خدمات را برای پی سازی شیعه در هند انجام داد و امروز بزرگترین مراکز شیعی هند یادگار ایشان است.

حجت الاسلام اسفندیاری بیان کرد: شاه ولی الله در سال  1114همزمان با محمد عبدالوهاب زاده می شود؛ ایشان در فن ادبیات و حدیث بسیار خبره بوده است و فریاد پیرایش دین از خرافات در هند را سرداد؛ وی مروج حدیث گرایی بود و از نظر وی خرافه و دوری از منابع عامل دوری از دین هستند.

این پژوهشگر حوزوی اظهارکرد: وی از ابن تیمیه تاثیر پذیرفته است و یاری از غیر خدا و توسل و زیارت و... کفر می داند؛ وی برای عقل نیز جایگاهی قائل نیست؛ تنها تفاوت وی با ابن وهاب آن بود که وی از ابتدا دعوای بین اهل سنت را حذف کرد و هر چهار مذهب را محترم شمرد و مشکل خود را شیعیان معرفی کرد.

وی افزود: این شخص عداوت بسیاری نسبت به شیعیان داشت؛ شیعه را فرقه ای ضاله می دانست و طرفدار و پیرو دیوبندیه بود و به ابزار وهابیت مبدل شد.

این محقق گفت: شباهت ها و تفاوت های مدرسه دهلی و مدرسه ابن وهابت باید مقایسه شود زیرا این دو مدرسه در یک راستا فعالیت می کردند و نقش مهمی در توسعه وهابیت در این دو منطقه داشتند.

حجت الاسلام اسفندیاری بیان کرد: ابن عبدالوهاب به خاطر تخطئه مسلمین منفور شد، ولی کسی در خصوص شاه ولی الله چنین مساله ای وجود ندارد زیرا وی با سیاست اقدام به تخریب شیعیان می کرد.

این پژوهشگر حوزوی اظهارکرد: شاه عبدالعزیز نویسنده کتاب «تحفه اثنی عشریه» است که از مهمترین آثار در شبه قاره علیه تشیع است؛ این کتاب 12 باب دارد و اثرگذاری بسیاری در میان اهل سنت و حتی شیعه داشته و شیعیان را بسیار آزار داده، زیرا این کتاب نسخه ساده کتاب ابن تیمیه است.

وی افزود: این کتاب که به زبان فارسی نوشته شد، بعدها به زبان عربی نیز نوشته شد و در آینده این کتاب در چهار نسخه فارسی نیز تلخیص می شود.

وی گفت: صاحب تحفه(شاه عبدالعزیز) بیان می کرد شیعه در هر خانه ای که  نفوذ می کند باید علیه آن قیام کرد؛ پس یکی از مشترکات مدرسه دهلی و مدرسه ابن وهاب، ضد شیعه بودن است؛ یک وهابی اصیل محوری کاملا ضد شیعی دارد.

حجت الاسلام اسفندیاری بیان کرد: در باب هفتم این کتاب، وی به مساله امامت پرداخته است که از ابتدا تا انتهای این باب عناد در شیعه در سراسر آن موج می زند و تمام نوشته ها علیه و مخالف امامت است.

این پژوهشگر حوزوی اظهارکرد: مدرسه کلامی« لکنو» که با مرحوم غفران ماب اداره می شود و اولین مرجع تقلید هندوستان بود در مقابل این جریان ایستاد؛ ایشان در ابتدا اخباری بود ولی پس از حضور در نجف خط اجتهاد را می پذیرند و خاندان ایشان را امروز خاندان اجتهادی می نامند.

حجت الاسلام اسفندیاری افزود: وی در سال 1235 از دنیا رفت و فرزندان ایشان با عناوین سلطان العما و سید العلما معروف شدند و فعالیت های بسیاری در زمینه توسعه و ترویج فرهنگ تشیع در هند داشتند و پدر مرحوم میرحامد حسین از شاگردان فرزندان ایشان هستند.

وی گفت: مرحوم غفران مآب اولین کسی بود که بر تحفه، ردیه نوشت و این ردیه به حدی قوی بود که اگر صاحب تحفه که چند سال پیش از تولد او فوت کرد می دانست که ایشان چنین ردیه ای بر او می زند هیچگاه چنین کتابی نمی نوشت تا آبرویش بیش از این نرود.

حجت الاسلام اسفندیاری بیان کرد: خاندان عبقات 700 سال پیش از نیشابور به هندوستان مهاجرت کردند؛ مرحوم علامه سید مهدی (حامد حسین) نیز از این خاندان است؛ اساس این خاندان بر ردیه نویسی بوده است و تمام کتب ضد شیعی را با اسناد و مدارک بسیار رد می کردند.

این پژوهشگر حوزوی اظهارکرد: مرحوم محمدقلی، بزرگ خاندان عبقات بیشترین آثار را بر رد تحفه نوشت و 5 باب آن را رد کرد؛ در کتاب تحفه در بخش امامت بیان شده است که شیعه غیر از 12 آیه و 7 حدیث هیچ ندارد؛ مرحوم محمد قلی، پنج باب را پاسخ داده بود و فرزندان ایشان سعی کردند که باب هفتم را پاسخ دهند.

وی افزود: صاحب عبقات پس از مشاهده تحرکات تحفه و استفاده خاص آنها از مساله امامت در این مسیر فعالیت خود را آغاز کرد تا به قلب این تحفه حمله کند و با استدلالات قوی آن را محکوم کند؛ ایشان کتاب عبقات را بر رد این باب نوشت که هنوز کسی نتوانسته است ردیه ای بر این کتاب بنویسند.

این محقق گفت: صاحب عبقات به دنبال بحث و جدل نیست، وی در این کتاب اقدام به پاسخ دادن به باب هفتم کرد؛ وی در منهج اول به هفت آیه مطروحه در تحفه اشاره کرد وبه آن پاسخ داد؛ وی در منهج دوم به روایات مطروحه تحفه اشاره کرده است و پاسخ تحفه را با دقت انجام داد.

حجت الاسلام اسفندیاری بیان کرد: عبقات الانوار کمر تحفه را شکست و با پاسخ های دقیقی که به تحفه داد، مهمترین منبع الغدیر بود و یکی از دلایل اتقان الغدیر به دلیل استفاده علامه امینی از این کتاب است.

این پژوهشگر حوزوی اظهارکرد: مقام معظم رهبری بیان کردند، کسی آشناتر به منهج صاحب عبقات از آیت الله میلانی نیست و ایشان تلاش های علمی وسیعی در این زمینه انجام داده است و باید از پژوهش های  ایشان در این استفاده کرد.

وی افزود: مرحوم میرحامد حسین، سبک نگارشی بسیار ویژه ای داشت؛ ایشان در آن سالها برای پژوهش ایده بسیار جالبی داشتند؛ ایشان هیچ مطالعه ای را بدون خروجی انجام نمی دادند یعنی پس از مطالعه هر کتاب، بر آن شرح و بسط و حتی نقد می نوشتند.

استاد مرکز تخصصی امامت بیان کرد: منهج میرحامد حسین در عبقات به عنوان بهترین و مدرنترین متدپژوهشی باید مورد استفاده حوزویان قرار گیرد زیرا زایش های بسیاری در این شکل پژوهش ایجاد می شود.

حجت الاسلام اسفندیاری بیان کرد: مناظره گری از جمله فعالیت هایی بود که این بزرگان داشتند و یکی از آنها صبور بودن، پذیرفتن کلام حق و.... است که میرحامد حسین در این کتاب به آنها اشاره می کند.

این پژوهشگر حوزوی اظهارکرد: اسلوب مناظره میرحامد حسین شامل مواردی چون رعایت اخلاق و ادب، بیان پاسخ ها مبتنی بر کتب و منابع طرف مقابل و عدم خروج از موضوع بحث در مناظرات است که این موارد در مناظره کنندگان وهابی رعایت نمی شود که مصادیق آن در کتب و مناظرات آنها مشهود است.

وی افزود: شاه عبدالعزیز در تحفه به دنبال تحریف سخنان طرف مقابل بود که این شیوه در اسلوب علمی میرحامد جایی نداشت؛ ایشان در نقل مبانی طرف مقابل کمال انصاف را رعایت می کردند؛ بیان اسناد قوی و بیان روات، ارایه آماری مبانی و سندی از دیگر اسلوب هایی است که میرحامد حسین آنها را رعایت می کرد و به طلاب نیز توصیه می کردند.

این پژوهشگر گفت: صاحب عبقات صرفا تحفه را رد نکرده است، بلکه این کتاب یک موسوعه پیرامون باورهای شیعی است؛ ایشان ابوابی را باز کرد و احادیثی را مطرح کرد که در بسیاری از کتب نبود و این کتاب ها با نسخی که در دست داشتند که کاملا هم موثق بود این روایات را بیان کرد که امروز سندیت آنها بر هیچ کس پوشیده نیست.

حجت الاسلام اسفندیاری بیان کرد: برخی مطالب در عبقات در پاسخ به ابن تیمیه و مدرسه وی بوده است؛ نکته دیگر این است که این کتاب تمام آن چیزی نیست که در وهابیت بیان شده است، بلکه این کتاب تنها یک بخش از وهابیت را نقد کرده است و مابقی باید در فصل های بعدی و آثار دیگر پیگیری شود.