حجت الاسلام والمسلمین سید مجتبی رسولی، از محققین و پژوهشگران حوزوی، با نگاهی متفاوت به تفسیر و تبیین دعای تحویل سال پرداخته است.
وی با تبیین فرازهای دعای تحویل سال، تصریح کرد: دعای تحویل سال به معناي اعتقاد به خدا داشتن، همه چیز را از خدا خواستن، توکل به او کردن و امید به او داشتن است.
این محقق حوزوی معتقد است: با تجملات و بریز و بپاش ها، بی توجهی به دین و آداب اسلامی، چشم و هم چشمی و ...، «حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ» کاملا فراموش و یا لقلقه زبان شده است.
حجت الاسلام والمسلمین رسولی، همچنین «أَحْسَنُ الْحَالِ» را بهترین عیدی خدای متعال دانست و تصریح کرد: بهترین حال و حالت برای انسان این است که بنده خوبی باشد و خوب بندگی کند.
نگاهی متفاوت به دعای تحویل سال
با آرزوی فرا رسیدن سالی توأم با پیروزی اسلام و مسلمین بر کفر جهانی، تفسیر دعای تحویل سال تقدیم مخاطبان عزیز می شود.
«یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ یَا مُدَبِّرَ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ یَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ»
در نوروز که بهار طبیعت است، طبیعت عوض و دگرگون می شود، تغییر می کند، نو می شود، طبیعت لباس نو می پوشد، و این تغییر و دگرگونی به اذن الله است، بدون اذن او برگی از درخت نمی افتد. وَمَا تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ إِلَّا يَعْلَمُهَا و بدون اذن پروردگار بذری جوانه نمی زند و دانه ای نمی روید و سبز نمی شود و طبیعت را سرسبز نمی کند، وَلاَ حَبَّةٍ فِي ظُلُمَاتِ الأَرْضِ، چه چیزی و چه کسی می تواند از دل تاریک زمین و از زیر خاک تیره، سبزه، برویاند غیر از خدا؟ لحظه ها به ساعت و ساعت ها به روز، روزها به هفته، ماه و سال تبدیل می شود و همه چیز به صورت منظم و مرتب تغییر می کند و تبدیل می شود.
بهار و سرسبزی و طراوت و شادی و شادابی، تابستان و گرما و کار و تلاش، پاییز و برگ ریزان و خزان طبیعت، زمستان و افسردگی و سردی و تیرگی طبیعت و دوباره در چرخه طبیعت، به قدرت الهی بهار می رسد و دوباره شور و نشاط و سرسبزی فرا می رسد و همه اینها در دست خدا و به اذن الله است.
خداوند مقلب است، مدبر است، محول است، آنچه که در دعای تحویل سال می خوانیم یا مقلب القلوب و الابصار ... قلب و دگرگونی و تغییر و تدبیر امور و .. همه در دست خداست؛ لذا با باور و اعتقاد در لحظه تحویل سال دعا می خوانیم و خدا را با اوصاف مقلب، مدبر و محول وصف می کنیم و از او تقاضا می کنیم که بهتر از تغییر طبیعت را برای ما رقم بزند.
یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ، خدا قلب ها و دل ها را دگرگون می کند، دیده ها و ادراکات انسان را تغییر می دهد، دیدها، دیده ها و دیدنی ها را عوض می کند.
یَا مُدَبِّرَ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ، تدبیر شب و روز به دست خداست، چه کسی زمین را به گردش درمی آورد تا شب و روز بوجود بیاید؟ يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ.
یَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ، خدایی که خالق طبیعت است و حَول و سال و ماه را عوض می کند، متحول می کند، احوال انسان را نیز عوض می کند، احوال را متحول می کند.
خدا سال و سال ها را جابجا می کند، کهنه را به نو تبدیل می کند، حال انسان را هم به سعادت و خوشبختی و ... تغییر می دهد، پس سعادت و خوشبختی انسان اولا به دست خداست از آن جهت که توفیق عمل از جانب خداست، و ثانیا به دست خود انسان است چون سعادت نیاز به کار و تلاش و عمل دارد
ما از خدای مقلب، مدبر و محول می خواهیم که حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ.
چه سنت و فرهنگ زیبایی! مسلمان ایرانی و ایرانی مسلمان از خدا می خواهد که همان طور که طبیعت را بهترین حالت دادی خدایا حال مرا هم به بهترین حال تغییر بده.
در واقع عیدی ما همین است، از خدای کریم عیدی می خواهیم، أَحْسَنُ الْحَالِ را می خواهیم.
أَحْسَنُ الْحَالِ چیست؟ فقط یک جمله و بس، بهترین حال و حالت برای انسان این است که بنده خوبی باشد و خوب بندگی کند.
نو شدن سال، نشاط و شادابی را به دنبال دارد و ارمغانش امید به زندگی است. پیام سال نو تغییر و تحول است، کهنگی ها باید برود، تیره گی باید زدوده شود، کدورت ها باید برطرف شود، سرزندگی و نشاط باید برگردد و تجدید شود و بازار «امید» باید رونق بگیرد، اگر تحول برون، زمین و زمان، زندگی ساز، امیدآفرین و حرکت رو به جلوست و لازمه زندگی است، تحول درون و جان نیز امید انسان به آینده روشن و سعادت بخش را تقویت و حرکت انسان به سمت تکامل را سریع و انسان را الهی می کند.
خانه تکانی دل
اگر غبارروبی گِل لازمه زندگی مادی است، قطعا غبارروبی دل لازمه زندگی الهی است، اگر لازمه عید زدودن گردوغبار از خانه و در و دیوار و پنجره است، قطعا زدودن زنگار دل، مواظبت از چشم و گوش و زبان و ترک معاصی و توجه و جبران گذشته ها نیز است.
هم خانه گِل را بتکانیم و هم خانه دل را، دلهایمان هم نیاز به خانه تکانی دارد.
همه چیز نو می شود زمین و زمان، زمین دگرگون می شود، پژمردگی ها را کنار می زند، طراوت و شادابی به زمینیان می دهد و زمان هم آغازی دوباره و فصلی جدید از زندگی را به ارمغان می آورد. انسان ها هم عوض می شوند
جنب و جوش و حرکت و تلاش بانشاط و شادابی و امید به زندگی، دید و بازدیدها، صله رحم، لباس های متفاوت، گفتمان و ادبیات متفاوت از گذشته، کلمات و جملات امیدآفرین، تغییر در سبک زندگی و دگرگونی و ... همه و همه نشان از تحول حال دارد، نوروز فرصت مغتنمی است تا نگاهمان را نسبت به زندگی عوض کنیم تا نگاهمان را نسبت به پوشش، کلام، خانه، ارتباطات و تعاملات عوض کنیم، و حالتی نو و سبکی جدید اتخاذ کنیم.
معنی «هر رزوتان نوروز باد»
چه خوب است که انسان هر روز نو شود، آن عبارت معروف قدیمی «هر رزوتان نوروز باد» به همین معناست، هر روز انسان نو باشد، جدید باشد، با دیروزش فرق داشته باشد و این عین عبارت روایت است هر روز بهتر از دیروز و فردا بهتر از امروز باید باشد. و اگر این اتفاق بیفتد هر روز انسان عید خواهد بود و چه زیبا فرمود امیرالمومنین(ع) که کُلُّ یَومٍ لا یُعصَی اللَّهُ فیهِ فَهُوَ عِیدٌ؛ ولی متاسفانه نوروزهای ما دارد از عید واقعی فاصله می گیرد؛ سبک زندگی ما دارد غربی و غیردینی و غیراسلامی می شود، سبک پوشش در جامعه دارد کاملا غربی می شود، که گاهی مشاهده می شود متاسفانه جای مرد و زن عوض شده، سبک خانه ها و ساختمان، تجملات و بریز و بپاش ها، بی توجهی به دین و آداب اسلامی، چشم و هم چشمی در عروسی ها و مجالس، حتی در عزاداری ها و ...، دعای حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ کاملا فراموش شده و یا لقلقه زبان شده است.
پخش موسیقی های رقص آور در صدا و سیما!!!
فکر کردیم اگر موسیقی های رقص آور در صدا و سیما پخش کنیم، حال مردم عوض می شود و به احسن الحال می رسند؟ تبلیغ نادرست بسیاری از کالاهای لوکس و غذاهای اشرافی و ...
آداب و رسوم عید نوروز تعدیل شده اسلام است به این معنا که باید مواظب باشیم افراطی عمل نکنیم و پا را از اسلام فراتر نگذاریم؛ صله رحم، رفع کدورتها و آشتی کردن، نشاط و شادابی، نظافت و بهداشت، لباس های تمیز، خانه تکانی و ... بسیار عالی و مورد تایید اسلام است ولی شادی های افراطی، اشرافی گری، لوکس گرایی، اسراف در غذا، پوشاک ، تخریب محیط زیست، بی حجابی به بهانه شادی، اختلاط زن و مرد نامحرم و ... اینها همه ضد ارزش و ضد اسلام است.
احسن الحال بهترین عیدی برای بندگان خداست
احسن الحال بهترین عیدی برای بندگان خداست، چون همه چیز در دست خدای متعال این، و این خداست که به انسان عنایت می کند و به فراخور ظرفیتش لطف می کند. حال ما احسن الحال را از خدا می خواهیم یعنی بهترین چیزها را به ما بده. چون احسن الحال بهترین ظرفیت است، وقتی ظرفیت بهترین باشد الطاف او هم بهترین خواهد بود البته دریافت احسن الحال شرط دارد اینکه خودمان به سمت آن حرکت کنیم، ما ابتدا برای تغییر و تحول تلاش کنیم تا خدا هم در ما بهترین تغییر را ایجاد کند.
پیام نوروز
درس نوروز همین است، طبیعتی که به نظر عده ای بدون شعور، عقل و درک است، این چنین رشد و تحول دارد، آیا انسان با درک و شعور کمتر از طبیعت است؟ و طبیعت تمام تحول و نشاط خودش را فدای انسان می کند و بدون هیچ منتی خود را فدا می کند و دوباره از نو آغاز می کند. آیا ما چنین هستیم؟ آیا حاضریم همانند طبیعت تمام داشته هایمان را برای ذیگران برای سعادت دیگران برای رشد و ترقی هزینه کنیم؟ پیام نوروز این است با نشاط و شادابی حرکت کن در راه سعادت و رشد تلاش کن به دیگران خدمت کن نگران پاییز و خزان نباش که نوروزی دیگر در راه است.
هدف و ایده آل این است که انسان به احسن الحال برسد، چه کار باید بکنیم؟ اگر از طبیعت یاد بگیریم کفایت می کند، زردی ها، خمودگی ها خشکی ها و ... را باید بریزیم دور و از نو آغاز کنیم، بیشتر بیندیشیم و سبز و خرم و شاداب زندگی کنیم.
خدایا ما را جزو بهترین بندگانت قرار بده.
