به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» از تهران، حجت‌الاسلام والمسلمین حبیب‌الله غفوری قائم‌مقام مدیر حوزه‌های علمیه در امور استان‌ها که به مناسبت سالروز تأسیس حوزه علمیه قم، سخنران پیش از خطبه‌های نماز جمعه این هفته تهران بود، با اشاره به تأسیس این نهاد دینی در سال 1301 توسط حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، به مرور سابقه و فعالیت‌های حوزه در ادوار گذشته تاکنون پرداخت، و اظهار داشت: اوایل سال شمسی مصادف است با سالروز تأسیس حوزه علمیه قم که به دست مؤسس بزرگ حوزه، مرحوم آیت‌الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری(ره) صورت گرفت.

وی با بیان این که حوزه علمیه قم سابقه‌ی طولانی دارد و تاریخچه‌ این حوزه به قرن‌ها پیش برمی‌گردد، گفت: در زمانی که جمعی از شیعیان و محدثین که مشهور به اشعریون بودند، در دوران حجاج از کوفه به قم هجرت کردند و اساس تشیع و روایتگری و نقل احادیث از ائمه طاهرین(علیهم‌السلام) را در قم بنیان گذاشتند، و در دوره‌های پس از آن، خصوصاً در دوران صفویه، حوزه علمیه قم رونق پیدا کرد و جمعی از اساتید و طلاب در قم اجتماع داشتند که از جمله‌ی آن اساتید مرحوم صاحب قوانین و میرزای قمی است.

قائم‌مقام مدیر حوزه‌های علمیه در امور استان‌ها  ادامه داد: نقطه‌ی اوج شکوفایی حوزه علمیه قم زمانی است که مرحوم آیت‌الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی(ره) از سوی علمای قم برای تأسیس حوزه علمیه دعوت می‌شود و این در شرایطی است مرحوم حائری یزدی بعد از آن که از کربلا و حوزه سامرا و شاگردی مرحوم میرزای شیرازی، و سایر بزرگان در کربلا و نجف به ایران بازمی‌گردد، و در سلطان آباد آن روز و اراک فعلی حوزه علمیه تأسیس می‌کند و هشت سال آن حوزه را اداره می‌کند؛ ایشان می آید و عهده‌دار تأسیس حوزه علمیه بزرگ و عظیمی شده که ائمه طاهرین(علیهم‌السلام) وعده‌ی آن را فرموده بودند.

وی ادامه داد: امام صادق(علیه‌السلام) و امام موسی بن جعفر(علیه‌السلام) وعده‌ی دایر شدن حوزه‌ی علمیه‌ای و رواج علوم الهی و اسلامی و مکتب اهل‌بیت(ع) را داده بودند، و این امر توسط مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی محقق شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین غفوری اظهار کرد: نقطه‌ قابل توجه این که زمان تأسیس حوزه علمیه قم توسط مرحوم حاج شیخ مؤسس، همزمان است با روی کار آمدن رضاخان قلدر و آن دوران سیاه و استبداد عجیب و غریبی که خارجی‌ها به دست آن جلاد، با نیت از بین بردن دین خدا در کشور ما به راه انداختند؛ همانطور که در ترکیه آتاتورک را آوردند و موفق شدند، در ایران هم رضاخان را آوردند، ولی خداوند متعال اراده می‌کند همان موقع در قم و در آن شرایط بسیار سخت استبدادی که پوشیدن لباس روحانیت را ممنوع کردند، برگزاری مجالس روضه حضرت اباعبدالله الحسین(ع) را ممنوع کردند؛ در مساجد را بستند، حجاب را برداشتند؛ و در این اوضاع، حوزه علمیه تأسیس می‌شود.

وی عنوان داشت: هم اکنون بعد از گذشت 57 سال از آن تاریخ، دوران ستمشاهی برای همیشه به برکت همین حوزه علمیه منقرض و انقلابی با هویت اسلامی در کشور امام زمان(عج) و اهل‌بیت(ع) شکل گرفت و رسماً اسلام به عنوان محور حاکمیت اعلام شد؛ این اتفاق، همانند آن است که خداوند متعال، موسی(ع) را در خانه‌ فرعون پرورش می‌دهد، و بساط فرعونیان را به دست موسی کلیم جمع می‌کند؛ و خدای متعال با حوزه علمیه مقدسه‌ای که در قم مرحوم حاج شیخ مؤسس بنیان می‌گذارد، بساط ستمشاهی را از این کشور برمی‌چیند، و سرآغاز بیداری اسلامی در سراسر عالم می‌شود؛ و زمینه‌ای فراهم می‌شود تا همه‌ی عالم ندای مکتب اهل‌بیت(ع) را بشنوند؛ ندای اباعبدالله الحسین(ع) را بشنوند، مظلومیت اهل‌بیت پیغمبر(ص) را همه عالم بشناسند و آشنا شوند، و همه این‌ها به برکت انقلاب اسلامی ایران و حوزه علمیه بود.

قائم‌مقام مدیر حوزه‌های علمیه در امور استان ها ابراز داشت: حوزه علمیه قم دوران متفاوتی را در سالیان پس از رحلت مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری(ره) سپری کرده است؛ اوج این دوران، دوران مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی است که حوزه قم توسعه پیدا کرد، اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، به یاری خدای متعال و به برکت خون شهیدان والا مقام، حوزه  قم تبدیل به یک حوزه علمیه در سطح کشوری شد که همه حوزه‌های علمیه کشور، خودشان را به حوزه علمیه قم مرتبط می‌کنند.

وی افزود: بعد از انقلاب، شورای مدیریت حوزه علمیه قم زیر نظر مراجع عظام تقلید و با سفارش امام راحل شکل گرفت و مرحوم آیت‌الله العظمی فاضل لنکرانی به عنوان مسئول شورای مدیریت تعیین گردید و بعد آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی و سپس بزرگان دیگری که هم اکنون متولی امر حوزه علمیه قم و حوزه‌های علمیه کشور هستند؛ و در ادامه برای سیاستگذاری‌های کلان حوزه علمیه، شورای عالی حوزه‌های علمیه زیر نظر رهبرمعظم انقلاب و مراجع عظام تقلید شکل گرفت و امروز به فضل الهی حوز قم و حوزه‌های علمیه کشور با حضور انسان های متعهد، جوانان مستعد، متدیّن و متعهد، و هزاران استاد فرهیخته، دوران اوج اعتلاء خودش را سپری می‌کند.

حجت الاسلام والمسلمین غفوری ادامه داد: آنچه که در این میان طبیعی است، این که جامعه از حوزه علمیه به طور کلی، و به صورت خاص از حوزه علمیه قم انتظاراتی دارد؛ و این همان انتظاراتی است که از سوی مراجع عظام تقلید، و به ویژه رهبر معظم انقلاب که دلسوزانه مسائل حوزه‌های علمیه را کارشناسانه و بادقت نظر پیگیری می‌کند، مطرح است؛ و البته این انتظارات به حق هم است، به دلیل این که حوزه علمیه زادگاه انقلاب اسلامی است، و طبیعی است که استمرار نظام جمهوری اسلامی در گرو شرایط حوزه‌های علمیه، به ویژه حوزه علمیه قم است.

وی بیان داشت: هم اکنون بیش از 600 مدرسه علمیه تحت اشراف حوزه‌ علمیه قم اداره می‌شود، و طلاب علوم دینی در این مدارس مشغول تحصیل‌اند؛ انتظارات از حوزه شامل ایفای نقش جدی و واقعی حوزه علمیه نسبت به جامعه شیعی، جامعه اسلامی کشور عزیزمان، جامعه اسلامی در سطح بین الملل، و جامعه بشری به طور کلی است؛ این انتظار که حوزه علمیه پاسخگوی نیازهای فکری جامعه‌ی بشری امروز باشد و دل‌های تشنه‌ای که از سراسر عالم به دنبال درک حقیقت هستند، و به دنبال این هستند که حقایق را دقیق و از سرچشمه‌ی زلال آن دریافت کنند، این انتظار، انتظار درست و بسیار حقی است.

حجت‌الاسلام والمسلمین غفوری افزود: انتظار دیگری که مورد توقع مراجع عظام تقلید، رهبر معظم انقلاب، و دلسوزان جامعه می‌باشد، این است که حوزه علمیه، روحیه‌ انقلابی را حفظ کند، تداوم بدهد، تقویت کند، و نشر دهد و حوزه‌ علمیه‌ قم همان طور که اساس انقلاب اسلامی از آن برخاست، همچنان انقلابی بماند و منشأ نشر افکار انقلابی برای جهان بشریت باشد و همه مخاطبانش را سیراب کند.

وی تصریح کرد: حوزه انقلابی یعنی حوزه‌ای مسئولیت شناس و مسئولیت پذیر؛ یعنی مسئولیت خودش را در قبال جامعه، و در سطح ملی و بین‌المللی بشناسد؛ کرسی‌های شیعه‌شناسی دانشگاه‌های جهان را پر کند؛ پاسخگوی شبهات فراوانی که دشمنان نشر می‌دهند باشد، و بتواند هدایتگری فرهنگی و دینی، و هدایتگری سیاسی را به عنوان مأموریت‌های اصلی حوزه‌های علمیه، به بهترین وجه انجام بدهد؛ و البته منشأ خدمات اجتماعی برای جامعه باشد، همانطور که در طول تاریخ حوزه‌های علمیه منشأ این خدمات برای جامعه بشری بوده است.

قائم‌مقام مدیر حوزه‌های علمیه در امور استان ها تصریح کرد: حوزه انقلابی، یعنی حوزه‌ای دشمن شناس و دشمن ستیز که بتواند در مقابل تحرکات دشمنان و وسوسه‌های دشمنان، با روشنگری و استدلال و با استناد به کتاب و سنت قاطعانه بایستد و توطئه‌های شوم آن‌ها را برای انحراف نسل جوان خنثی کند؛ حوزه انقلابی یعنی حوزه‌ای ولایتمدار، حوزه وحدت مدار؛ یعنی حوزه‌ای که هم حامی اصل مترقی ولایت مطلقه فقیه باشد و هم حامی ولی امر مسلمین حضرت آیت‌الله العظمی امام خامنه‌ای باشد.

وی در ادامه با بیان این که نظام آموزشی حوزه‌های علمیه بر حسب منافع جامعه اسلامی طرح‌ریزی شده است، گفت: نظام آموزشی حوزه‌های علمیه مترقی‌ترین نظام آموزشی است، به طوری که دانشگا‌های معتبر دنیا از روش‌های آموزشی و علمی حوزه‌های علمیه ما، به عنوان مترقی‌‌ترین روش استفاده می‌کنند، زیرا نظام آموزشی کشورهای غربی به گونه‌ای طرح و برنامه‌ریزی شده است که بتواند اهداف و منافع آن‌ها را تأمین کند و افکار نادرست آن‌ها را به جامعه رسوخ دهد. ولی ساختار و اساس نظام آموزشی حوزه‌های علمیه برای یاد دادن و شناساندن کتاب و سنت و معارف الهی و اسلامی، بر حسب حفظ منافع و مصالح جامعه اسلامی و بشری طراحی شده است.

قائم‌مقام مدیر حوزه‌های علمیه در امور استان ها خاطرنشان کرد: این ایام، روزهای ثبت نام از داوطلبین ورود به حوزه های علمیه در سال‌تحصیلی جدید(97-96) است؛ گرچه استقبال برای تحصیل از حوزه‌های علمیه خیلی گسترده و فراوان اس، و استقبالی که جوانان متدیّن و متعهد جامعه برای تحصیل در حوزه‌ دارند، همواره بیش از ظرفیت پذیرش حوزه‌هاست، اما به دلیل این که حوزه، جایگاه ویژه‌ای است و تربیت شدگان حوزه باید در آینده هدایت گران جامعه بشوند، لذا پذیرش حوزه بسیار بادقت و کیفیت انجام می‌شود.

وی ادامه داد: بنده از امت حزب‌الله درخواست می‌کنم، چنانچه جوانانی مستعد، متدیّن و متعهد در اقوام و آشنایان دارند که زمینه‌ی تبدیل شدن به یک عالم متقی بابصیرت در وجودشان هست و می‌شناسند، آن‌ها را برای تحصیل در حوزه‌های علمیه راهنمایی کنند تا پذیرش در حوزه‌های علمیه با کیفیت مطلوب‌تری انجام بگیرد.

حجت‌الاسلام والمسلمین غفوری در پایان با اشاره به اهمیت وقف برای استقلال و پیشرفت کمی و کیفی حوزه‌های علمیه، اظهار داشت: همچنین انتظار خادمان حوزه‌های علمیه از امت حزب الله این است که نسبت به اداره‌ حوزه‌های علمیه که یک مجموعه‌ دینی و مستقل است، از طریق موقوفات و وقف‌های جدید، و اختصاص ثلث اموال و نظایر آن‌ها حمایت کنند تا حوزه‌های علمیه همچنان که در طول تاریخ مستقل و با اتکاء به امت متدیّن و متعهد اداره شده‌اند، در آینده نیز به همین صورت اداره شوند و بتوانند مدافع دین خدا و مدافع حقوق ملت در همه عرصه‌ها و صحنه‌ها باشند.

42/313