به گزارش خبرگزاری «حوزه»، دو فصلنامه علمي- تخصصي «معرفت اقتصاد اسلامي» به منظور بسط و گسترش مطالعات اقتصاد اسلامي اقدام به انتشار مقالات نظري و كاربردي در زمينه اقتصاد اسلامي نموده است.
برخی عناوین مقاله های این شماره از فصلنامه عبارنتد از: منطق فعاليت اقتصادي از ديدگاه علامه طباطبايي در مقايسه با اقتصاد كلاسيك نوشته سيدمحمدکاظم رجايي؛ مقايسه تطبيقي اهداف دولت در اقتصاد متعارف و اسلامي نوشته سعيد فراهاني فرد و وحيد بيگدلي ؛ محدوديتهاي فلسفي بهرهگيري از نظريه بازيها در تحليلهاي تعاملي اقتصاد اسلامي نوشته محمدهادي زاهديوفا، محمدمهدي عسکري، محمد نعمتي و مهدي موحدي بک نظر .
همچنین ،منشأ تفكيك نيازهاي حقيقي و كاذب در اقتصاد اسلامي نوشته نصرالله خليلي تيرتاشي ؛ نقد و بررسي عدالت طبيعي ساگدن از نگاه اقتصاد اسلامي نوشته سيدهادي عربي و محمدجواد رضائي ؛ معرفي مدل بهينه پوشش ريسك در مدل هاي عملياتي اوراق استصناع به روش AHP و TOPSIS نوشته محمدنقي نظرپور، روح اله عبادي و سيدهادي ميرحسيني ؛ شاخص ها و نماگرهاي تأمين معاش در پيشرفت انساني اسلامي نوشته محمد جمال خليليان اشکذري و محمد بيدار از دیگر مقالات منتشر شده در این شماره فصلنامه است .
در مقاله " مقايسه تطبيقي اهداف دولت در اقتصاد متعارف و اسلامي " آمده است: تعيين اهداف دولت در اقتصاد اسلامي و رتبه بندي اهداف مزبور، تاثير زيادي در سياست گذاري هاي اقتصادي دارد. مکاتب مختلف اقتصادي، ديدگاه هاي متفاوتي در اين زمينه ارائه مي کنند. در اين مقاله به بررسي اهداف دولت در اقتصاد اسلامي و چگونگي رتبه بندي آن ها مي پردازيم. اين بررسي با استفاده از روش فراتحليل و بررسي آثار نويسندگان مسلمان در اين زمينه صورت مي گيرد. بنا به فرضيه تحقيق، عدالت و رشد اقتصادي دو هدف عمده دولت اسلامي بوده که در راستاي تحقق هدف غائي دولت در کمک به تکامل افراد جامعه در مسير قرب الهي، رتبه بندي مي شوند.
يافته هاي تحقيق نشان مي دهد که عمده مکاتب اقتصادي؛ تأمين رفاه و رشد اقتصادي را به عنوان هدف اقتصاد ترسيم و تأمين آن را عمدتا به مکانيزم بازار واگذار مي کنند. از منظر اقتصاددانان مسلمان، دولت اسلامي به دنبال تأمين عدالت و رشد اقتصادي جامعه بوده و در تأمين اين اهداف در کنار مردم نقش فعالي ايفا مي نمايد. تأمين اهداف مزبور مقدمه اي براي ايفاي نقش دولت در کمک به تکامل جامعه است. بر اين اساس، در صورت بروز تزاحم بين اهداف اقتصادي دولت اسلامي، هدفي ترجيح مي يابد که دولت را در تأمين هدف غائي اش در تربيت افراد جهت تکامل و قرب الهي ياري دهد.
همچنین نویسندگان مقاله " نقد و بررسي عدالت طبيعي ساگدن از نگاه اقتصاد اسلامي " بیان می دارند که : برخي اقتصاددانان و فيلسوفان معاصر از جمله ساگدن با استفاده از نظريه بازيها، به تبيين عدالت پرداختهاند. اين مقاله به تقرير ايدۀ ساگدن در باب ظهور و تداوم ميثاقها و تلقي تطوري وي از عدالت اقتصادي و ارزيابي انتقادي آن ميپردازد. ارزيابي انتقادي نظريه عدالت طبيعي ساگدن با استفاده از روش تحليلي-نظري و بهرهگيري از آموزههاي اسلامي صورت مي گيرد. بنا به يافته هاي تحقيق، «ظهور ميثاقها در وضعيت بيساماني به عنوان ابزار گزينش تعادل» و «تأثيرگذاري چنين ميثاقهايي بر درک افراد از عدالت» از جمله اصول ايدۀ ساگدن است.
هرچند شيوۀ تحليلي وي از مزيتي چون توجه به هنجارها برخوردار است، اما با مشکلاتي همچون «تحويل ناپذيري ارزشهايي چون عدالت به واقعيت ها»، «مخالفت درک شهودي و اسلامي با معيار پايداري به مثابه عنصر مقوّم وضعيت عادلانه» و «عدم کفايت تمسک به رويکردهاي انسانمحورانه براي حل تعارض منافع» روبرو است. ديدگاه ساگدن در تحليل عدالت شباهت هايي با ديدگاه هاي اسلامي از جمله ديدگاه علامه طباطبايي در مورد چگونگي شکل گيري توافق هاي اجتماعي دارد. با اين وجود، انتظار تحقق عدالت براساس ميثاقهاي برخاسته از پيگيري نفع شخصي، آن گونه که ساگدن مي گويد، امکان پذير نيست و روند شکل گيري توافق بر سر هنجار عدالت و حل اختلاف در زمينه تزاحم منافع در مرحله اجرا نيازمند بهره مندي از شريعت است.
علاقمندان جهت تهیه فصلنامه به نشانی: قم، بلوار امين، بلوار جمهوري اسلامي، موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره) ، طبقه چهارم، اداره كل نشريات تخصصي. مراجعه نمایند و یا با تلفن: 32113474-025 تماس بگیرند.
