به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، دکتر اصفهانی، در این پیش نشست، موضوع همایش اسلام در اروپا را بسیار گسترده و دارای جنبه های متعددی دانست و خاطرنشان کرد: ارتباط اسلام و اروپا دارای ابعاد اجتماعی، سیاسی و فرهنگی متنوعی است به ویژه آنکه امروز اروپا با نسل چهارم و پنجم پس از جنگ جهانی مواجه است که اقتضائات خاص خود را دارند.

وی در ادامه با بیان مولفه های نگاه شرق شناسانه به عنوان عنصر مهم شناخت غرب از اسلام ابراز داشت: در نگاه شرق شناسانه، علم بر اساس شواهد تاریخی درک می شود و مستشرقان در برخورد با اسلام، با آن نه به عنوان یک دین؛ بلکه به عنوان یک پدیده تاریخی مواجه می شوند و پیامبر اسلام(ص) را تنها فردی می بینند که دارای مجموعه ای از آثار فرهنگی، سیاسی و اجتماعی در یک بازه زمانی بوده است.

معاون علمی- تربیتی نمایندگی المصطفی در آلمان، یادآور شد: شرق شناسی اروپائیان در همه ادوار، به صورت تحصلی، درک حسی و برگرفته از مطالعه بقایای تاریخی موجود در موزه هاست.

وی با تاکید بر این نکته که مواجهه غرب با اسلام از ابتدا تا کنون بر اساس اسلام اهل سنت بوده است، تصریح کرد: نخستین کتاب انتقادی غرب درباره پیامبر اسلام(ص)، توسط یوحنای دمشقی نوشته شد که آشنایی وی با اسلام در دربار معاویه شک گرفت و همین کتاب یکی از ریشه های آشنایی غرب با اسلام را شامل می شود و به نوعی پایه شرق شناسی را تشکیل می دهد.

 اصفهانی با اشاره به تأثیر حکومت امپراتوری عثمانی در شاکله آشنایی غرب با اسلام در قرن نوزدهم، اذعان داشت: پس از جنگ جهانی دوم،غالب اسلام شناسان برای مطالعات خود به کشورهایی مانند سوریه، ترکیه، مصر و... مراجعه نمودند و در ادامه، همین مستشرقان طرف مشاوره دولت های غرب برای تعامل با جهان اسلام در عصر جدید واقع شدند. یکی از بزرگترین چالش های پیش رو برای جهان اسلام، همین نسل از شرق شناسان هستند و برای تقابل با آن نیازمند شکل گیری گفتمان نقد علمی و معتبر در برابر سنت شرق شناسی غرب هستیم.

وی، نظام علمی غرب را استوار بر روش انتقادی دانست و گفت: ما در این تقابل با اندیشمندانی مواجه هستیم که سالیان متمادی به مطالعات عمیق درباره اسلام پرداخته اند و صاحب آثار علمی بسیار قوی، تخصصی و در زمینه گسترده هستند. یکی از چالش های پیش روی درک غرب نسبت به اسلام، نگاه شرق شناسانه است که از جهتی می تواند مورد بهره برداری ما نیز قرار گیرد؛ چراکه زاویه های جدیدی را در برابرمان می گشاید که پیش از این کمتر به آن توجه داشته ایم.

معاون علمی-تربیتی نمایندگی المصطفی، در ادامه با اشاره به ساختارهای اجتماعی موجود در آلمان، اظهار داشت: پس از 11 سپتامبر، با توجه به قانون اساسی آلمان که دولت این کشور را موظف به حمایت از حقوق صاحبان ادیان می نماید، بررسی های صورت گرفته نشان داد که نگاه به اسلام از زاویه برون دینی نمی تواند پاسخگوی نیاز موجود برای تأمین مطالبات نسل مهاجران مسلمانان در این کشور، باشد. با توجه به این مشکل، در آلمان برای نخستین بار در تاریخ غرب، از سال 2007 دانشکده های الهیات اسلامی با حضور اساتید مسلمان در مقاطع مختلف شکل گرفت که تا کنون 1500 دانشجوی الهیات اسلامی در این پنج دانشکده آلمان مشغول به تحصیل هستند. 

وی با برشمردن برخی اهداف دولت آلمان برای دست زدن به این اقدام، تصریح کرد: به طور کلی می توان این اقدام دولت آلمان را به منظور در دست گرفتن روند پرورش علمای مسلمان، نحوه تعامل مسلمانان این کشور با اسلام و ارائه الگوی اسلام اروپایی ارزیابی نمود و با توجه به برخی نگاه های مرسوم خودباخته و از پایین به بالا در برخی دانشگاه های جهان اسلام، این انتظار می رود در سال های آتی شاهد ترجمه و ترویج کور و گسترده آثار علمی زائیده این اسلام اروپایی، در جوامع علمی اسلامی باشیم.

 اصفهانی، شکل گیری بر اساس معارف اهل سنت و فلسفه ستیزی را از ویژگی های اسلام اروپایی دانست که بناست آینده اسلام شناسی در غرب را شکل دهد و عنوان داشت: جوانان و نوجوانان غربی و آلمانی، به دلیل ناآشنایی با زبان های مادری خود از دریافت اسلام از منابع اصیل ناتوان هستند و آشنایی آنان با اسلام مربوط به منابع غیرمعتبری می شود که آموزه های نادرستی را به نام اسلام معرفی می نمایند.

وی افزود: برگزاری دوره های کوتاه مدت موسسه الحکمه یا دوره های مجازی دانشگاه مجازی المصطفی، راه حل هایی برای این چالش به شمار می آید اما نمی تواند پاسخگوی همه نیازها باشد. دانش آموختگان المصطفی نیز به عنوان بخش دیگری از این راه حل ها، در بازگشت به کشورهای خود نیازمند دانشی هستند که بتوانند بواسطه آن، با جامعه خود ارتباط برقرار نمایند.

معاون علمی-تربیتی نمایندگی المصطفی در آلمان با اشاره به فشار شدید لابی رسانه ای برای تشدید اسلام هراسی در اروپا، خاطرنشان کرد: این جریان صهیونیستی با پشتیبانی انبوهی از نشریات و شبکه های ماهواره ای و استفاده از انواع روش های رسانه ای، اسلام هراسی شدید را در جامعه اروپایی رواج می دهد و تصویری خشن، مرگبار و تروریستی از اسلام و ایران را به نمایش می گذارند. 

 اصفهانی در پایان سخنان خود، اظهار داشت: هم اکنون گروه های اجتماعی در آلمان با جبهه گیری راست و راست افراطی در حال شکل گیری است که با ظاهری منتقدانه نسبت به آزادی های ادیان و تنوع جمعیتی در این کشور، با حمایت از سوی لابی صهیونیستی، در تلاش هستند تا وارد ساختار حکومتی شوند. این معضل در کنار دیگر مسائلی که به برخی از آنها اشاره شد، مجموعه ای از چالش های اسلام در اروپا به شمار می آید که باید توسط جامعه علمی و اندیشمندان مسلمانان مورد بررسی قرار گرفته و برای آنها راه حل ارائه گردد.

گفتنی است: در بخش پایانی، محققان و اندیشمندان حاضر در این پیش نشست نیز به بیان نظرات خود در رابطه با موضوع همایش پرداختند.