به گزارش خبرگزاری «حوزه»، شاید در بدو امر مواجهه با این قبیل آمار جالب باشد، اما بی شک در بطن آن اندوه و نگرانی مضاعفی وجود دارد که در گستره وسیع جامعه، قابلیت تبدیل به یک دغدغه فراگیر ملی را دارد.
این که بدانیم آمارهای رسمی پزشکی قانونی حاکی از تشکیل روزانه یک هزار و 600 پرونده نزاع در کشور است، به طوری که بر این مبنا، دست کم در هر ساعت 66 نفر از مردم با هم درگیر شده و کارشان به دادگاه و بعضاً بیمارستان کشیده می شود.
تنها در سال گذشته حدود 550 هزار مورد نزاع به سازمان پزشکی قانونی کشور گزارش شده و کلان شهرهایی چون تهران، مشهد و اصفهان به ترتیب صدرنشین این جدول بوده اند.
شنیدن این آمار آن هم به لطف وجود و نفوذ گسترده شبکه های اجتماعی به تدریج در حال تبدیل شدن به یک امر کاملاً عادی است و حال آن که باید این سوال را برای ما به یک دغدغه تبدیل کند که به راستی، چرا شاهد این حجم از خشم و نزاع در جامعه هستیم و این که به هر حال رشد زندگی مدرن در شهرها به خصوص کلان شهرها تا چه حد در تحقق این مساله موثر بوده و سوال مهم تر این که به راستی چه باید کرد؟!

نباید بگذاریم آمارها به مساله ای عادی تبدیل شود

قبل از پاسخ به سوال، نکته ظریفی که وجود دارد، این است که نباید بگذاریم این قبیل آمارها به مساله ای تکراری و عادی تبدیل شود؛ بلکه می بایست شاخک های جامعه را نسبت به آن ها همواره حساس نگاه داشت، چه آن که در غیر این صورت با هر نوع برنامه ریزی و دستورالعملی هم نمی توان به حداکثر نتایج دلخواه در امر مقابله دست یافت.
آنچه مسلم است این که پرخاشگری به عنوان نوعی واکنش فیزیکی بر اثر خشم و نابردباری ریشه ها و زمینه هایی دارد که از آن جمله باید به مشکلات اقتصادی، حاشیه نشینی و نیز رشد آسیب های اجتماعی و به خصوص کمرنگ شدن باورهای اعتقادی و اخلاقی اشاره کرد.

تضعیف قوه سعه صدر در برابر ناملایمتی ها

البته نباید از شرایط محیطی همچون آلودگی هوا، آلودگی های صوتی و نیز افزایش استرس و تنش های شغلی و به تبع آن نگرانی و دلهره نسبت به وضعیت آینده در این بین غافل بود، اما به نظر می رسد که تضعیف قوه سعه صدر در برابر ناملایمتی ها باعث شده آستانه تحمل بسیاری از مردم به ویژه نسل جوان پایین آمده و نتیجه آن چیزی شود که امروز آمارهای رسمی نهادهایی چون ناجا و دستگاه قضایی بخشی از آن ها را برای ما آشکار می کند.
در این بین، بی گمان تقویت باورهای دینی باعث افزایش آرامش در افراد و تقویت قوه خویشتنداری آن ها می شود و این موضوع به طور مستقیم در کاهش تنش ها و عصبیت های فردی و اجتماعی بسیار موثر است؛ باورهایی از جنس اعتقاد به حضور و کمک خداوند در زندگی، تمسک به دامان اهل بیت(ع) و اُنس با قرآن در مواجهه با سختی ها و مشکلات و نیز اهتمام به سبک زندگی دینی در همه عرصه ها به خصوص در نوع حضور در اجتماع.
از سوی دیگر به نظر می رسد که ما باید ابتدا در نهاد خانواده و سپس مدارس به کودکان و نوجوانان مهارت های ارتباطی لازم در جامعه را آموزش دهیم که در این خصوص نیز با وجود تلاش های صورت گرفته در سال های اخیر هنوز گام های اساسی و بایسته برداشته نشده است که همت مثلث مسئولان، مردم و رسانه را در این باره می طلبد.

در سال های اخیر فرهنگ عذرخواهی کردن و گذشت کم شده

نکته حایز اهمیت دیگر این که متاسفانه در سال های اخیر تا حدی فرهنگ عذرخواهی کردن و گذشت کم شده، به این معنا که گاه یک نگاه بی منظور و یا تنه زدن ناخواسته به دیگران از روی غفلت اگر با یک عذرخواهی ساده پایان نپذیرد به یک تنش جدی و خطرناک تبدیل می گردد.
 فرهنگ سازی در این باره البته یک شبه محقق نمی شود اما با ابزارهای فرهنگی و رسانه ای و تکیه بر آموزه های دینی در این خصوص آن هم در بازه ی زمانی میان مدت و بلندمدت می توان اُمید به ترویج فرهنگ عذرخواهی در جامعه و تقویت روحیه گذشت و سعه صدر در مواجهه با ناملایمتی ها را داشت.

سید محمد مهدی موسوی