به گزارش خبرگزاری «حوزه» در اصفهان، حجت الاسلام و المسلمین سید محمدمهدی میرباقری، پیش از ظهر امروز در کرسی آزاداندیشی که با عنوان «نگاه عالمانه به اخلاق در تمدن شیعی» در مرکز تخصصی اخلاق و تربیت اسلامی اصفهان برگزار شد، نگاه فقیهانه به اخلاق را مهم دانست و اظهار داشت: از زمانی که مواجهه بین تمدن غرب و دنیای اسلام پیدا شد با مسائلی جدید روبرو شدیم که ابتدا در قالب سلسله موضوعاتی ساده خود را نشان می‌داد.
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی، به تاریخ مواجهه دو تمدن اسلام و غرب اشاره کرد و افزود: وقتی تمدن غرب در دنیای اسلام نفوذ پیدا کرد ابتدا در قالب محصولات مانند ماشین خود را نشان داد، برای مثال با اولین ورود برق به کشورهای اسلامی، این سوال پیش آمد که آیا استفاده از آن جایز است یا نه! کمی که جلوتر رفتیم بحث جدی‌تر شد، غربی‌ها بعد از آن در پی تغییر ساختار حکومت‌ها بودند و گفتار غرب به آنجا رسیده که باید نوع حکومت‌ها تغییر کند.
وی در ادامه بیان روند مواجهه اسلام و غرب گفت: سپس مسائل جدیدتر و بحث رأی و قانون‌گذاری پیش آمد، دیگر پدیده‌ها قبلی مانند مشکل استفاده از برق و اتومبیل مطرح نبود، این بحث مطرح بود که آیا می‌شود مجلس قانون‌گذاری تشکیل شود؟!
عضو خبرگان رهبری، سه رویکرد متفاوت برای برخورد با مجلس قانون‌گذاری در بین افراد را معرفی کرد و اظهار داشت: افرادی که مجلس را قبول داشتند عده‌ای نفی می‌کردند و عده‌ای هم مشروط می‌دانست، این‌گونه اختلاف‌ها کم‌کم زیاد شد، کمی نگاه‌ها جدی‌تر شد، دیگر نسبت‌ها با اسلام در نظر گرفته می‌شد.
حجت الاسلام والمسلمین میرباقری، شهید صدر را اولین نظریه‌پردازی دانست که مسئله نظام‌ها را در مواجهه با غرب مطرح می‌کند و افزود: ایشان در کتاب خود تأکید می‌کند که اگر بخواهیم به احکام دین عمل کنیم چگونه باید وارد مسائل شویم، او می‌گوید دیگر مسئله پاسخگویی به‌تنهایی مطرح نیست و در پس تمدن غرب نظام‌هایی ازجمله نظام فرهنگی و اقتصادی وجود دارد و باید در مقابل آن باید نظام‌های اقتصادی اسلامی و نظام تمدنی اسلامی شکل بگیرد.
وی در ادامه گفت: دیگر مسئله پیش روی ما در حوزه فقه موضوعات نیست، باید در حوزه نظام‌ها در مقابل طرح دشمن بایستیم، باید فقه در مقابل تمامیت نظام غرب، نظام اسلامی جدید را مطرح کند، فقهای ما باید دنبال اثبات نظام‌ها باشند.
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی، حکومت دینی را موضوع مورد طرح تمدن اسلامی دانست و گفت: طرح حکومت دینی از نظامات بسیار پیشرفته‌تر است، موضوع سرپرستی جامعه مؤمنین و جهانی است که بسیار عمیق‌تر و جدی‌تر است، امام (ره) در برخی بیانات خود تصریح می‌کنند، کفار و مستکبران جهان استراتژی حاکم برجهان را تعریف می‌کند و ما باید به آن حد برسیم.
عضو خبرگان رهبری تأکید کرد: باید نبض زمان در دست حوزه‌های علمیه باشد، باید طرح و برنامه برای دنیای اسلام و جهان داشته باشیم، نیاز است تا دید عمیق‌تری نسبت به موضوعات وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: همان‌طور که در حوزه فقه رویکردهای متفاوتی وجود دارد، وقتی مسیر فقه را مسیر ساخت یک تمدن دینی است و مأموریت فقه عبور از وضعیت کنونی به سمت تمدن اسلامی خواهد بود، در حوزه اخلاق نیز همین‌گونه است چه در حوزه اخلاق جمعی و چه در حوزه افراد فردی باید مأموریت رسیدن به یک بحث فراگیر شود، اگر بخواهیم اخلاق را در مقیاس اخلاق اجتماعی پیش ببریم و بخواهیم اخلاق اسلامی را بفهمیم، نیاز به تفقه دینی عمیق داریم.
حجت الاسلام والمسلمین میرباقری به وجود خلأ در حوزه اخلاق اشاره کرد و گفت: چارچوب‌های اصلی اخلاق در علم اخلاق و عرفان عملی بر اساس استنباط دینی بنیان‌گذاری نشده است و در اخلاق و عرفان نظری کار اجتهادی دیده نمی‌شود و الگوهایی که برای سلوک اخلاقی داریم که تنها ناظر به تربیت فرد است.
