حجت الاسلام محمدرضا شریفی خواه در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در استان کردستان، اظهار داشت: «الذین إن مکناهم فی الارض أقاموا الصلاه وآتوا الزکاۀ و أمروا بالمعروف و نهوا عن المنکر و لله عاقبۀ الامور» در این آیه شریفه به چند اصلِ قوام و استمرار یک جامعه الهی اشاره دارد.
معاون پژوهش حوزه علمیه استان کردستان افزود: اولین اصل این است که رابطه انسان با خالق خویش که مصداق اتم و اکمل آن را نماز معرفی می فرماید که انسان های الهی وقتی قدرت پیدا کنند نه تنها از خدا دور نمی شوند که اولین کاری که می کنند اصلاح رابطه خود با خدای متعال و تقویت این رابطه است. که این رابطه در بهترین حال آن با نماز امکان پذیر است .
وی به اصل دیگر مطرح شده در این آیه از سوره حج اشاره کرد و گفت: اصلاح رابطه بین خود و مردم نیازمند جامعه؛ از آن جا که معمولا بیشترین سهم در یاری حق بر دوش افراد متوسط جامعه است و آنهایند که در پذیرش حق و یاری آن خاضع هستند، لذا حق مداران واقعی وقتی به قدرت برسند به گفته قرآن کریم رابطه خود با این قشر محروم را با رفع مشکلات آنان محکم می کنند که این رابطه در قالب زکات تعریف می شود .
حجت الاسلام شریفی خواه در ادامه سخنان خود بیان داشت: یکی از توصیه های بسیار اکید دین مبین اسلام توجه و اهمیت به انفاق است که هم آثار فردی دارد و هم آثار اجتماعی، البته زکات و انفاق انواع گوناگونی دارد.
وی به برخی از واجبات و مستحبات دین اشاره کرد و گفت: در سوره بقره؛ قرآن کریم می فرماید: «و مثل الذین ینفقون اموالهم ابتغاء مرضات الله و تثبیتا من انفسهم» مثل کسانی که برای رضای خدا و استواری روحشان انفاق می کنند و...
معاون پژوهش حوزه علمیه استان کردستان تاکید کرد: از این آیه استفاده می شود که انفاق و بخشش، روح انسان را تقویت می کند و برخی بیماری های روحی از جمله بخل را از وجود انسان خارج می کند کما این که قرآن کریم افرادی که از دادن زکات خود امتناع کردند را مذمت کرده و بخ را به آنان نسبت می دهد.
وی تصریح کرد: مانند آیه ای که درباره "ثعلبه انصاری" نازل شد که می فرماید: «و لا یحسبن الذین یبخلون بما آتاهم الله من فضله هو خیرا لهم بل هم شر لهم سیطوقون ما بخلوا به یوم القیامۀ» یعنی آنان که در نعمتی که خدا به آن ها عطا کرده بخل می ورزند، مپندارند که در بخل ورزیدن برایشان خیر است، نه، شر است. در روز قیامت آنچه را که در بخشیدنش بخل می ورزیدند چون طوقی به گردنشان خواهند آویخت.
این استاد حوزه علمیه کردستان ادامه داد: از مضمون این دو آیه شریفه استفاده می شود که زکات نفس انسان را از بیماری های روحی می رهاند و ایمان را در وجود انسان تثبیت می کند کما این که حضرت زهرا(سلام الله علیها) نیز در آن خطبه غراء خود فرموده اند:.... وَ الزَّکاةَ تَزْکِیَةً لِلنَّفْسِ، وَ نِماءً فِی الرِّزقِ ..... خدای متعال زکات را مایه پاکی نفس و روح انسان (از بیماری های اخلاقی) قرار داد و باعث رشد رزق و روزی ....
حجت الاسلام شریفی خواه به یکی دیگر از فواید توجه به زکات اشاره کرد و گفت: یکی دیگر از فواید فردی زکات برکت و در مال و رشد یافتن مال انسان انفاق کننده است که در کلام نورانی حضرت زهرا(سلام الله علیها) نیز به آن اشاره گردید. البته در دیگر آیات قرآن نیز به رشد و ترقی مال انسان در سایه زکات و انفاق اشاره شده است از جمله در بقره.
معاون پژوهش حوزه علمیه استان کردستان افزود: البته برای زکات آثار فردی دیگری نیز ذکرشده مانند رفع بلا، مصون ماندن مال از تلف و دزد و.... که مجال بیان آن در این مختصر نیست .
این استاد حوزوی گفت: طبیعتا امکانات و استعدادها برای رشد و ترقی برای همه افراد در یک جامعه به یک اندازه نیست برخی به سبب در اختیار داشتن امکانات بیشتر و داشتن استعدادهای خدادادی راه ترقی را از نظر مادی و حتی معنوی راحت تر و بهتر طی می کنند اما برخی هم به حکم این که عالم، عالم تقدیر است از امکانات کمتری بهره مند هستند، اما خدای متعال جبران عقب ماندگی آنان را به وسیله افراد توانمند قرار داده است که یکی از این راه های تشریع شده همان زکات است.
معاون پژوهش حوزه علمیه استان کردستان ادامه داد: در حقیقت زکات یعنی توزیع امکانات بین مردم به صورت نسبتا عادلانه و کاستن از محرومیت های آنان که طبعا این محرومیت ها خود مشکلات دیگر روحی و اجتماعی را در پی دارد، لذا زکات سپری است در مقابل این پیامدها. در ضمن این که زکات باعث می شود حکومت اسلامی از ناحیه ضعفا دغدغه نداشته باشد و برای تأمین نیازهای آنان به اقدام نیاز نداشته باشد که این خود فراغت بالی برای حکومت ایجاد کرده به دیگر عوامل پیشرفت جامعه می پردازد.
حجت الاسلام شریفی خواه تاکید کرد: تامین نیاز محرومین از طرف اغنیاء باعث ارتباط روحی و روانی بین افراد غنی و فقیر شده و موجب ایجاد امنیت در جامعه می شود .
این استاد حوزه کردستان اظهار داشت: یکی از بیماری های اقتصادی هر جامعه رشد ربا در جامعه است که این بر اثر نیاز و طمع به وجود می آید اگر اشخاص ضعیف جامعه نتوانند خواسته های خود را برطرف کنند و از طرفی اغنیاء این حالت را برای خود فرصت بدانند نتیجه رشد ربا در جامعه خواهد شد که به قول قرن کریم نابود گر است.
وی افزود: حال اگر به جای ربا در بین مردم انفاق و زکات رایج و ساری باشد، این نوع از بیماری های اجتماعی که هم نابود گر ثروت جامعه است و هم فاصله طبقاتی را بیشتر می کند و هم باعث ایجاد کدورت و ناامنی در بین افراد جامعه می شود را از بین می برد.
معاون پژوهش حوزه علمیه استان کردستان به دیگر برکات پرداخت زکات در جامعه اسلامی اشاره کرد و گفت: یکی دیگر از آثار اجتماعی زکات رشد زیر ساخت های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی است که تولیدگر ثروت و در پی آن رفع فقر از کل جامعه و تولید پروت عمومی و کاهش فاصله طبقاتی است، یعنی زکات به عنوان سیستم اقتصادی که اسلام معرفی کرده، تقویت کننده زیر ساخت های تمدن اسلامی بشری در هر زمینه ای است که نیاز به ثروت دارد .
