حجت الاسلام والمسلمین مهدی کشوری در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» با تشریح فعالیت های مرکز آموزش های کاربردی و مهارتی حوزه های علمیه  گفت: این مرکز از شهریورماه سال گذشته کار خود را آغاز کرد و در یک سالگی خود قراردارد. دو هدف کلان برای آن تعریف شده است که اولین هدف، توانمندسازی و ارتقای سطح مهارتی و کاربردی حوزویان و دوم نظام مند کردن سامان دهی و نهادینه کردن مهارت های کاربردی در سطوح مختلف در قالب آموزش های الزامی و اختیاری به صورت حضوری و غیر حضوری است.

وی تصریح کرد: در این زمینه اهداف خردی نیز در نظر گرفته شده است؛ از جمله تدوین نظام نامه مهارتی بر اساس کارویژه های روحانیت که در امر ساماندهی این عرصه بسیار مهم بوده و از تاکیدات مهم آیت الله اعرافی مدیر حوزه های علمیه نیز می‌باشد.

مسئول مرکز آموزش های  کاربردی و مهارتی حوزه های علمیه کشور بیان کرد: یک بخش دیگر نیز بحث لزوم راه اندازی این مرکز است؛ کمک به خوداتکایی و فعالیت متناسب با شئونات روحانیت بر اساس رسالت ها  و شئونات و کارکردهای حوزویان تا هر طلبه بتواند بر اساس این زمینه ها، به توانایی‌هایی دست یابد که بتواند در ایفای رسالت حوزوی خود موفق تر عمل نماید.

وی گفت: لازم است طلاب با توجه به کارکردهای حوزه آموزش، تهذیب، پژوهش، تبلیغ و مدیریت سمت دهی وجهت دهی می‌شوند مهارت افزایی طلاب باید به شکلی مدیریت شود که توان انجام فعالیت های را داشته باشند که با حفظ ذی طلبگی به تامین معاش آن‌ها کمک، و شئونات حوزوی هم رعایت شود از جمله مسایلی بود که وجود چنین مرکزی را الزامی می کند.

سه معاونت در مرکز آموزش های کاربردی و مهارتی

حجت الاسلام والمسلمین کشوری اظهارکرد: در این مرکز، سه معاونت وجود دارد که شامل معاونت آموزش شامل دو اداره کل آموزش های حضوری و غیر حضوری است؛ معاونت پژوهش نیز دارای دو اداره کل گروه های علمی و تدوین متون و منابع درسی است؛ در کنار این دو معاونت، معاونت پشتیبانی نیز وجود دارد که در بخش روابط عمومی و اجرایی فعالیت دارد.

وی گفت: یکی از برنامه ها و بخش های شاخص این مجموعه، گروه های علمی است که در زیر مجموعه مدیر مرکز ایجاد شده است؛ این گروه ها در دو امر پژوهش و تولید محتوا و تدوین متون سرفصل های آموزشی و دیگر درامرآموزش برنامه زیری درسی و... معرفی اساتید برجسته در امر مهارت وموضوعات مذکور فعالیت دارند.

اهم فعالیت های یک ساله

وی گفت: از جمله فعالیت ها و برنامه هایی که در این یک ساله انجام شده است می توان به راه اندازی شورای سیاستگذاری آموزش های کاربردی و مهارتی حوزه های علمیه که مدیریت آن با آیت الله اعرافی است، اشاره کرد که در این شورا امور کاربردی و مهارتی برای حوزویان، سیاستگذاری می شود.

مسئول مرکز آموزش های کاربردی و مهارتی حوزه های علمیه بیان کرد: تدوین و پیگیری نظام نامه جامع آموزشی کاربردی و مهارتی از جمله فعالیت های این مرکز بوده که مراحل تصویب آن در حال انجام است.

وی تصریح کرد: تشکیل گروه ها و کمیته های علمی از دیگر فعالیت های این مرکز می‌باشد؛ امروز حدود 11 گروه علمی در خصوص تبلیغ، معارف، تهذیب، بهداشت، سلامت، هنر، رسانه، قرآن، حدیث، مدیریت پژوهش، آموزش، ارتباطات بین الملل، امورسیاسی اجتماعی و گروه رصد فعالیت می کنند.

مسئول مرکز آموزش های کاربردی و مهارتی حوزه های علمیه اظهارکرد: یازدهمین گروه، یعنی گروه رصد، از دفتر هر مرجع یک نماینده حضور دارد که در این گروه آسیب ها شناسایی و نیازهای مهارتی طلاب مورد بررسی قرار می‌گیرد و نسبت به رفع آسیب ها و چالش ها سیاست گذاری و برنامه ریزی می‌شود.

حجت الاسلام والمسلمین کشوری تصریح کرد: جلسات گروه ها و کمیته های علمی به شکل  هفتگی برگزار می‌گردد؛ اعضاء آنها شامل 5 تا 7 نفر از اساتید و دارای سه شاخص هستند؛ اساتید سطح عالی حوزه، دارای تحصیلات دانشگاهی تخصصی نسبت به مهارتی که قرار است به ما کمک کند هستند و دارای تالیف یا سابقه تدریس در حوزه مربوطه می‌باشند.

وی یادآورشد: این گروه علمی در دو بخش پژوهشی و آموزشی به عنوان بازوان حمایتی این مرکز فعالیت می کنند که در امر پژوهش و در تدوین متون و سرفصل ها فعالیت دارند و در آموزش نیز در بخش برنامه ریزی آموزش و شیوه های نوین آموزشی و اجرای دوره های مهارتی کمک رسان مجموعه هستند.

وی گفت: راه اندازی نشریه تخصصی راهبردی با رویکرد مهارتی، ساماندهی وحدت رویه بخشیدن به نهادهای مرتبط از جمله سازمان تبلیغات و جامعه الزهرا و حوزه اصفهان و مشهد، افزایش عناوین مهارتی از 400 به 1000 عنوان، راه اندازی کتابخانه التکرونیک و دیجیتال است که مقدمات آن دیده شده است و سی درصد کار مهیا شده است، راه اندازی کتابخانه مهارتی که با 3 هزار جلد راه اندازی شده و تعامل با سی مرکز علمی فرهنگی آموزشی و مهارتی که بتوانیم از تجریبات و ظرفیت های مهارتی آنها استفاده کنیم از دیگر فعالیت های این عرصه است.

وی افزود: طراحی دوره های مهارتی برای حضور طلاب در مشاغل جدید براساس رسالت های حوزه های علمیه، تعریف دوره های مهارتی بر اساس کدینگ مشاغل دولتی برای حوزویان شاغل، راه اندازی دفاتر نمایندگی در این عرصه برای طلاب خارج از کشور، آماده سازی طرح جامع مهارتی که شامل تمامی عناوین سرفصل ها و دوره ها و محتواهای دوره های مهارتی است که در معاونت پژوهش مرکز این مجموعه آماده شده و در حال انجام است.

چشم انداز از سال 97 تا 1401

وی گفت: یکی از ماموریت های مرکز استفاده از ظرفیت ها و واگذاری فعالیت هایی است که این قابلیت را دارد و می‌توان به ارتقای سطح علمی و کاربردی طلاب و کارکنان و توسعه تقویت زیرساخت های آموزشی و مهارتی و فعال سازی اساتید در عرصه کاربردی و مهارتی و ارتباط و تعامل از نهادهای حوزوی و غیر حوزوی و ایجاد دوره های مجازی در مدارس علمی و شورای مهارتی در استان ها و مدارس  سطح کشوری نام برد.

موانع

مدیر مرکز آموزش های کاربردی و مهارتی حوزه های علمیه کشور بیان کرد: عدم تخصیص زمان مناسب برای برگزاری دوره ها در طول سال تحصلی با توجه به نیازجدی طلاب و کمبود اساتید مهارتی در استان ها از جمله موانع ما است که به دنبال رفع این مسایل هستیم.

وی گفت: عدم وجود زیرساخت های فنی لازم برای دوره های مهارتی از دیگر موانع ما برای توسعه فعالیت های آموزشی و مهارتی است؛ زیرا هنوز تجهیزات لازم برای برگزاری دوره های مهارتی در برخی مدارس نداریم؛ البته قطعا به دنبال توسعه این تجهیزات و رفع نواقص هستیم.

شرکت طلاب در دوره های مهارتی  260 مهارت

مسئول مرکز آموزش های کاربردی و مهارتی حوزه های علمیه اظهارکرد: یک طلبه با حضور در دوره های مهارتی می تواند 260 مهارت بر اساس کارویژه های روحانیت به دست بیاورد؛ در بحث الزامات دوره های مهارتی که تعریف شده است تمام مهارت هایی که طلاب می توانند بیاموزند لحاظ شده است؛ این آموزش ها نسبت به مقاطع تحصیلی طلاب و همچنین انتظارات جامعه تدوین شده است.

وی تصریح کرد: در زمینه آموزش های مهارتی از معنویات رهبری الهام گرفته شده است زیرا ایشان نسبت به کارآمدتر شدن حوزه و حوزویان تاکیدات مهمی را بیان کردند؛ تلاش داریم طلاب در دوران تحصیل خود به جوانانی انقلابی و پرشور و توانا در امور مختلف مبدل شوند تا خدمات آنها که همواره مخلصانه بوده است با قدرت تاثیرگذاری بیشتری همراه باشد.

این مدیر حوزوی عنوان کرد: گسترده شدن دامنه آموزش های کاربردی و مهارتی می تواند زمینه های فعالیت طلاب را گسترش دهد و همچنین خود این طلاب نیز می توانند فعالیت خود را در امور شخصی نیز بهتر ساماندهی کنند.

مدیر مرکز آموزش های کاربردی و مهارتی حوزه های علمیه کشور یادآورشد: در مجموعه ارتقاء دهی و ساماندهی طلاب با مرکز امور طلاب و دانش آموختگان تعامل خوبی داریم و به تعامل ما با آن مرکز بر اساس نیازهای مهارتی طلاب در طرح ساماندهی می‌باشد.

اجرای طرح الزامی شدن دوره های مهارتی در 300 مدرسه

وی گفت: طرح الزامی شدن دوره های مهارتی در 300 مدرسه سراسر کشور که بر اساس برنامه جدید آموزشی آغاز شده و در سراسر کشور با شکل واحد و با برنامه و هماهنگی لازم در حال اجرا است.

مسئول مرکز آموزش های مهارتی و کاربردی حوزه های علمیه یادآورشد: در این بین انتظاراتی نیز داریم که تمام مجموعه های مرتبط با اجرای این طرح همراه شوند و نسبت به این امر دغدغه مند باشند؛ باید به نقطه ای برسیم که این طرح به شکل هدفمند و سراسری در کل کشور اجرا شود؛ زیرا رسالت حوزویان بسیارمهم است و باید به بهترین شکل آنها را انجام داد و در این مسیر طلاب توانا و مبلغان و پژوهشگران و نویسندگان توانا می توانند بارهای عظیمی را از دوش حوزه بردارند.

حجت الاسلام والمسلمین کشوری با تشکر از حمایت های آیت الله اعرافی مدیر حوزه های علمیه و بخش هایی از حوزه که در این امر مشارکت دارند، گفت: خوشبختانه معاونین و مدیران در دایر شدن این مرکز کمک فراوان کردند و توفیقاتی که امروز حاصل شده در سایه حمایت ها و استفاده از ظرفیت ها اتفاق افتاده است.

از فعالیت های مرکز تا امروز رضایت داریم

وی افزود: درحال حاضر نیز برای دوره های الزامی سطح یک 11 دوره ضبط شده است تا بتوانیم در استان هایی کمبود استاد داریم به شکل غیر حضوری این دوره ها را برگزار کنیم؛ همچنین از دیگر دوره های ضبط شده می توان به دوره تربیت اساتید پژوهش محور اشاره کرد که برای دانش افزایی اساتید سطح یک، در سطح کشور با همکاری معاونت پژوهش حوزه در حال اجرا می‌باشد که 10 دوره مهارتی آماده شده و قابل بارگزاری روی این سامانه است.

21 فرایند در تولید محتوای آموزشی غیر حضوری

حجت الاسلام والمسلمین کشوری اظهارکرد: در مجموعه آموزش های غیر حضوری 21 فرایند رخ می دهد و یک محتوا تولید شود؛ که تمام فرایندها در این مرکز در بخش غیرحضوری و نیاز به برون سپاری جهت تولید محصولات نداریم.

وی گفت: از دیگر طرح هایی که در مجموعه دنبال می شود، برنامه ریزی جهت توانمند سازی طلاب و روحانیون و خانواده و فرزندان آنها است؛ نگاه ما آن است که براساس ماموریت های حوزه دوره های مهارتی تعریف کنیم که بتوانند در مسیر تبلیغ دین به همسر خود کمک کنند.

وی عنوان کرد: ارتقای سطح دانش آموختگان حوزوی شاغل در سازمان ها و نهادها، از دیگر اهداف و برنامه های این مرکز بوده و در این زمینه چند دوره مهارتی به صورت مشترک با سازمان ها و نهادها برگزار شده؛ از جمله این دوره ها می توان به برگزاری دوره تربیت مربی تبیین سند تحول آموزش و پرورش در این وزارت اشاره کرد؛ همچنین دوره تربیت مدرس ولایت فقیه، کارشناس مذهبی رسانه اشاره نموده که 15 نفر از این دوره گواهی گرفتند و در این ایام برنامه های آنها روی آنتن خواهد رفت.

مسئول مرکز آموزش های  کاربردی و مهارتی حوزه های علمیه کشور بیان کرد: برگزاری دوره ویژه طلاب وظیفه آموزش وپرورش، برگزاری دوره دانش افزایی اساتید پژوهش محور، دوره هم افزایی طلاب شاغل در عقیدتی سیاسی، برگزاری دوره هایی در زمینه مذاهب و پاسخ به شبهات با نیروهای مسلح، برگزاری دوره های مهارت افزایی ائمه جماعات، برگزاری دوره آموزشی با مرکز استعدادهای برتر در زمینه دوره های تقویت توان پژوهشی، برگزاری 50 دوره تفسیری در سطح کشور با توجه به تفاهم نامه با مرکز تخصصی تفسیر از جمله این دوره ها است که در سال 97 انجام شده یا درحال برگزاری می‌باشد؛ به دنبال برگزاری دوره هایی با همکاری قوه قضاییه در زمینه ترویج فرهنگ صلح و سازش برای مبلغین نیز هستیم.

وی گفت: بحث دیگر پیگری رابطین مهارتی در ساختار مراکز تخصصی و مدارس است؛ چون این مرکز نوپایی است سعی شده است که با مرکز طرح و برنامه در مراکز استان ها و مدارس سطح کشور کارشناس و رابطینی تعریف کنیم.

مراکز مهارتی استان ها فعال تر می شوند

وی افزود: یکی دیگر از طرح هایی که به دنبال انجام آن هستیم، راه اندازی مراکز آموزش مهارتی در استان ها است که دوره های فرامدرسه ای و دوره های تخصصی در این مرکز برگزار شود.

وی گفت: شورای مهارتی در مدارس و استان درحال شکل گیری است که این شورا در نحوه برنامه ریزی و تصمیم سازی نسبت به توانمند شدن و ارتقای سطح مهارتی برنامه ریزی می کند.

وی اظهارکرد: جهت نظام مند کردن و ضابطه کردن آموزش های مهارتی، تدوین آیین نامه های مورد نیاز از دیگر فعالیت های این مرکز است؛ آیین نامه های اجرایی و بکارگیری اساتید و نشست های ترویجی و موضوعات مرتبط تمام ضوابط تعین شده است ودر حال آماده سازی برای ابلاغ به مدارس کشور است.

اهم برنامه های پنج ساله چشم انداز

وی یادآورشد: یکی از موضوعات برنامه های پنج ساله، پیگیری تصویب خواهی طرح نظام جامع مهارتی الزامی برای تمام سطوح حوزه است و دیگر پیگیری راه اندازی کمیته های مهارتی و کاربردی در مدارج علمی از جمله تلاشهای این عرصه است تا در زمینه تولید علم در محورهای مهارتی پایان نامه های سطح سه و چهار تدوین شود.

مسئول مرکز آموزش های مهارتی و کاربردی حوزه های علمیه تصریح کرد: پیشنهاد 1000 موضوع پایان نامه، رساله سطح سه و چهار نیز مطرح شده است که مقدمات آن در حال انجام است؛ طرح دانش افزایی اساتید و مدیران صفی و ستادی است و ارتقا و شناسایی اساتید مهارتی و ساماندهی ایشان در یک سیستم جامع و تحت وب که قابل استفاده برای همگان باشد از جمله تلاش هایی است که در این بخش انجام شده است.

حجت الاسلام والمسلمین کشوری اظهارکرد: دیگر از برنامه های پنج ساله اجرای جشنواره شیخ بهایی با الگوی مهارت در حوزه با شعار این که، هر طلبه حداقل یک مهارت وحداقل یک رسالت، وهمچنین طراحی وتدوین مهارت های اسلامی و دینی جهت بهرمندی در مراکز دانشگاهی، وهمچنین تدوین سند تحول مهارتی در حوزه علمیه و سازمان ها و نهادهای حوزوی و غیر حوزوی و اعتبار بخشی رسمی به گواهی نامه های مهارتی که از جمله طرح های این مرکز است.

وی یادآورشد: در این یک سال تمام تلاش مجموعه، شکل گیری یک فعالیت مناسب و بستری بایسته برای نیل به هدفی متعالی بود و با تمام تلاش و شرایط خاصی که در این زمینه وجود داشت، از آنچه تا کنون انجام شده است به نسبت رضایت داریم و در نگاه ما آنچه انجام شده ثمرات خوبی به همراه داشته است.

حجت الاسلام والمسلمین کشوری اظهارکرد: یکی از کارهای ما این است که تمامی ظرفیت هایی که باید در این مسیر ایجاد شود را گردهم جمع کرده و فعالیتی متناسب با ماموریت های خود را شکل دهیم؛ در این مسیر مراکز مختلفی شناسایی شد از جمله موسسات و سازمان ها و شخصیت های اثر گذاری که می توانستند در این طرح یاری گر ما باشند؛ زیرا این حرکت قطعا باید با مشارکت جمعی به نتیجه برسد.

سخن پایانی؛ رویکرد مرکز، ستادی است

وی گفت: رویکرد مرکز آموزش های مهارتی و کاربردی حوزه های علمیه کشور رویکرد سیاستگذاری است؛ این مرکز به دنبال فعالیت های صرفا صفی نیست؛ ولی به طبع با توجه به اهمیت شکل گیری فعالیت های ابتدایی و تبیین مساله ورودهایی انجام شد ولی قطعا رویکرد ما راهبری و سیاستگذاری ویژه فعالیت های مرتبط به حوزویان و افرادی که در سازمان ها و نهادهای مختلف شاغل هستند خواهد بود.