به گزارش خبرگزاری «حوزه»، استاد محسن قرائتی در تفسیر نور به ارائه «نکات ناب» و «پیام های زیبای آیات قرآن کریم» پرداخته که این خبرگزاری در این نوشتار آیه ۲۱ و ۲۲ سوره مبارکه آل عمران را در قالب مجموعه «قطره ای از دریا» ارائه می نماید.
* آيه 21
إِنَّ الَّذينَ يَکْفُرُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ يَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَ يَقْتُلُونَ الَّذينَ يَأْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النَّاسِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَليمٍ
* ترجمه
براستى كسانى كه به آیات خداوند كفر مى ورزند و پیامبران را به ناحق مى كشند و كسانى از مردم را كه فرمان به عدالت مى دهند مى كشند، پس آنان را به عذابى دردناك بشارت ده.
* نکته ها
در تفسیر كبیر و مجمعالبیان و قرطبى مى خوانیم: بنى اسرائیل در اول روز آنهم در یك ساعت، چهل و سه نفر از پیامبران الهى و یكصد و دوازده نفر از آمران به معروف را به درجه ى شهادت رساندند.
البتّه ناگفته پیداست كه در زمان پیامبر اسلام صلى الله علیه وآله گروهى كه انبیاء را شهید كنند نبودند، ولى چون زنده ها به كار نیاكان خود راضى بودند، خداوند در این آیه، كسانى را كه به خاطر رضایت قلبى، شریك جرم نیاكان هستند، با خطاب «بشّرهم» مورد انتقاد و تهدید قرار داده است.
سؤال:
از شرایط وجوب امر به معروف و نهى از منكر آن است كه خطرى در كار نباشد، ولى در این آیه از كسانى كه براى نهى از منكر تا پاى جان ایستاده اند، ستایش شده است، علّت چیست؟
پاسخ:
اوّلاً: شرایط افراد و نوع معروف و منكر تفاوت مى كند؛ گاهى منكر، حكومت یزید است كه امام حسین علیه السلام براى نهى از آن به كربلا مى رود و شهید مى شود، مى فرماید: هدف من از این حركت و قیام، امر به معروف و نهى از منكر است، امّا گاهى منكر در این حدّ نیست، بلكه گناهى است كه باید میان خطر و مفسده ى گناه و از دست دادن مال و جان و آبرو مقایسه و با توجّه به اهمیّت و اولویّت عمل كرد.
ثانیاً: شاید مراد از كسانى كه در این آیه مورد ستایش قرار گرفته اند آنهایى باشند كه خود پیش بینى شهادت نمى كردند، ولى ستمكاران آنان را به شهادت رساندند.
* پيام ها
1- از اعتقادات انحرافى و كفرآمیز، اعمال خطرناكى همانند قتل و كشتار انبیاء سر مى زند. «یكفرون بآیات اللّه و یقتلون النبیین...»
2- در شرایطى، اظهار حقّ لازم است؛ اگرچه به قیمت شهادت انبیاء و اولیا باشد.
3- دشمنان براى حق پوشى، دست به كشتن پیامبران مى زنند. «یقتلون النبیّین»
4- گاهى طاغوت ها براى كشتن فرزانگان با تبلیغات و شایعات و توجیهات، كار خود را حقّ جلوه مى دهند. «بغیر حقّ»
5 - نام كسانى كه به عدالت دعوت مى كنند و آمرین به معروف و ناهیان از منكر، در ردیف انبیاء برده شده است. لذا كیفر قاتلان آنان نیز همچون قاتلان پیامبران است. «فبشرهم بعذاب الیم»
* آيه 22
أُولئِکَ الَّذينَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرينَ
* ترجمه
آنان كسانى هستند كه اعمالشان در دنیا و آخرت تباه شده و هیچ یاورانى براى آنها نیست.
* پيام ها
1- گاهى یك انحراف، تمام اعمال شخص را تباه مى كند. «حبطت اعمالهم»
2- براى گناهانى همچون پیامبركُشى، شفاعتى در كار نیست. «ما لهم من ناصرین»
