به گزارش خبرگزاری حوزه، در ماه های اخیر به موازات افزایش نرخ ارز و به تبع آن شتاب قیمت بسیاری از محصولات در بازار، وضعیت صنعت چاپ و نشر نیز متاثر از همین فضا، اوضاع نامطلوبی را سپری می کند، به طوری که در استان قم و در بین ناشران بخش کودک و نوجوان، شمارگان کتاب ها به خاطر گرانی کاغذ و قیمت تمام شده نسبت به سال های قبل تا یک سوم کاهش یافته است.

حجت الاسلام و المسلمین علیرضا سبحانی نسب، مسئول انجمن ناشران کودک و نوجوان استان که خود همچنین متولی انتشارات جمال است، در گفتگو با خبرنگار ما به تشریح وضعیت چاپ و نشر در قم به خصوص ناشران کودک و نوجوان پرداخته که مشروح این مصاحبه در ادامه می آید؛

گرانی کاغذ تا چه میزانی بر وضعیت چاپ و نشر استان تاثیر گذاشته است؟

به هر حال کاغذ یکی از مهم ترین مولفه ها در بحث منشورات است و در حال حاضر وضعیت نشر به جهت گرانی کاغذ به هیچ وجه خوب نیست به طوری که قبلاً برای یک مجموعه پنج هزار جلدی میزان هزینه کاغذی که پرداخت می شد هم اکنون برابر با انتشار یک هزار و پانصد نسخه است به این معنا که هزینه تهیه کاغذ حداقل سه برابر رشد داشته و به دیگر سخن که ما به جای سه کتاب با همان هزینه سابق تنها می توانیم یک کتاب چاپ کنیم.

طبعاً وقتی هزینه ها افزایش می یابد بخشی از جبران این قضیه از جیب مشتری است و حال آن که در این وضعیت اقتصادی مردم نیز دچار مشکل هستند و در این بین، سبد فرهنگی و از جمله خرید کتاب در سبد مصرفی خانوار به راحتی حذف شده یا بسیار کوچک می شود.

با توجه به مسئولیت شما در انجمن ناشران کودک و نوجوان استان، بفرمایید که با این شرایط انتشار کتاب ها تا چه میزان در قم به خصوص در بخش کودک و نوجوان کاهش یافته است؟
بیشتر دوستانی که در عرصه کودک و نوجوان پرتلاش بوده اند، تقریباً انتشار کتابشان به یک سوم تا یک پنجم کاهش یافته به طوری که خود ما در انتشارات جمال در سال جاری تاکنون 45 اثر را منتشر کرده ایم و حال آن که سال گذشته تا این ماه حداقل 80 تا 90 اثر را منتشر کرده بودیم و با این شرایط هر چقدر جلوتر می رویم این میزان کمتر هم می شود.

واقعیت آن است که ناشران کودک و نوجوان در این شرایط آسیب جدی تری دیده اند ، چه آن که برخی از همکاران ما فروش امسالشان نسبت به پارسال به میزان حتی یک پنجم هم رسیده است.

از سویی هم حجم انتشار و هم حجم تولید کارهای جدید نیز روند کاهشی داشته به طوری که حتی برخی آثار تولیدی اصلاً به خاطر همین مشکلات مالی به مرحله چاپ نیز نرسیده است.

بی شک این وضعیت و کاهش فروش کتاب و به تبع آن کاهش کتاب خوانی خصوصاً در بین قشر کودک و نوجوان در درازمدت و میان مدت ، اثرات سوء خود را بر جای می گذارد که در سال های آینده شاهد بروز و ظهور برخی از آن ها در قالب معضلات فرهنگی و اجتماعی خواهیم بود.

با توجه به توضیحاتی که ارایه کردید، در حال حاضر قیمت کتاب ها چقدر افزایش پیدا کرده است؟

طبیعی است که در چنین شرایطی، افزایش قیمت کتاب اجتناب ناپذیر است به این خاطر که وقتی هزینه ها افزایش یافته، طبعاً قیمت تمام شده کتاب نیز افزایش پیدا کرده، به این خاطر که مثلاً ناشری که قبلاً با دو میلیون تومان، کتابی را منتشر می کرده الان باید دست کم با شش میلیون تومان آن هم به شکل نقدی ، کتاب را به زیر چاپ ببرد.

در مجموع بر اساس برآوردهای ما، قیمت کتاب ها بین 40 تا 50 درصد رشد داشته ، هر چند که ممکن است در مواردی این میزان کمتر و یا حتی بیشتر هم باشد.

پیشنهاد شما به عنوان یکی از نویسندگان و ناشران فعال استان برای کاستن از حجم مشکلات در این عرصه چیست؟

ما در این خصوص در دو فاز، نیاز به یک مُسکن و بعد یک درمان اساسی داریم و همان طور که مقام معظم رهبری بارها فرمودند به عنوان یک راه علاج ما نیاز به ایجاد و تقویت صنعت کاغذ داخلی داریم و حال آن که بنده به طور قاطع عرض می کنم که هیچ کس متاسفانه در ایران به دنبال این مساله نیست و یک سری افراد که در این وسط ذی نفع هستند به طریقی مانع از تحقق این خواسته می شوند.

در حال حاضر ما در کشور، یکی دو تا کارخانه تولید کاغذ داریم که این ها هم گاهی به جای تولید کاغذ،به دنبال تولید مواد خامی برای صادر به خارج هستند، لذا برای این که حال بیمار فرهنگی ما به خصوص در بحث کتاب بهتر شود باید صنعت ما بومی و ایرانی شود و در زمینه تهیه کاغذ وابسته به جایی نباشیم.

البته در بخش های دیگر همچون صنعت چاپ و استفاده از رنگ ها همچنین اصلاح سیستم توزیع نیز باید کارهای جدی دنبال شود چرا که اگر به این مسایل توجه نشود در نهایت برخی کتاب فروشی ها حتی اگر به کباب فروشی هم تبدیل نشود، در نهایت به فروشگاه لوازم التحریر و کیف و هدایای فرهنگی و اسباب بازی تبدیل می شوند به طوری که گاهی در یک کتاب فروشی می بینیم یک بیستم حجم محصول آن به کتاب اختصاص دارد و بقیه چیزهایی که فروخته می شود محصولاتی هستند که با چند واسطه در کنار کتاب قرار گرفته و حتی محصول جانبی کتاب مثل دفتر هم به شمار نمی روند.

۳۱۳/۸