به گزارش خبرگزاری«حوزه»، معصومه ظهیری معاون فرهنگی تبلیغی حوزه‌های علمیه خواهران به مناسبت فرارسیدن ایام‌الله دهه فجر و چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در گفت‌وگویی ضمن تشریح دستاوردهای انقلاب اسلامی به بیان نقش بانوان در پیروزی انقلاب اسلامی پرداخته است که متن این گفت و گو به این شرح است.
*پیرامون تأثیر بانوان در روند انقلاب اسلامی توضیحاتی ارائه بفرمایید.
بانوان نیمی از جامعه را تشکیل می‌دهند و تأثیر زیادی در نیمه دیگر جامعه دارند، بانوان در جایگاه‌های مختلفی بهعنوان همسر، مادر، دختر و سنگ صبور خانواده حضور داشته و می‌توان آن‌ها را به نخ تسبیح تشبیه کرد.
نقش بانوان در پیروزی انقلاب اسلامی چند بعدی بوده است که بخشی از آن حضور بانوان مبارز در مبارزات انقلاب اسلامی علیه رژیم ستم‌شاهی تبلور پیدا کرد که خانم حدیده‌چی دباغ یکی از نمونه‌های بانوان مبارز طول دوران انقلاب بود، در موزه عبرت نیز می‌توان مشاهده کرد که در زمان شاه در زندان بندی برای بانوان انقلابی وجود داشت، در این شرایط سخت بانوان انقلاب همپای مردان شعار «کونوا لظالم خصما و للمظلوم عونا» که برگرفته از فرمایشات امیرالمومنین علی(ع) است را محقق کردند.
بخش دیگری از فعالیت‌های زنان در پیروزی انقلاب اسلامی ایران مربوط به همراهی بانوان با مردان انقلابی بوده است، بهعنوان مثال خانم اندرزگو در خاطرات خود بیان می‌کند که من اعلامیه‌های امام خمینی(ره) را درون یک پارچه قرار داده و دور شکم خود می‌بستم و خود را شبیه به یک زن باردار نشان می‌دادم تا اعلامیه‌ها را حمل کنم.
اما سنگ صبور بودن بانوانی که سال‌ها چشم‌انتظار مردان انقلابی خود بوده و متکفل امور خانواده در غیاب همسر خود می‌شدند نیز از فعالیت‌های بسیار مهم بانوان در پیروزی انقلاب اسلامی است، همسر آیت‌آلله سعیدی که اخیرا فوت کردند پس از شهادت همسر خود متکفل امور خانواده شدند و فرزندانی مانند آیت‌الله سید محمد سعیدی امام جمعه قم تربیت کردند که در به ثمر رساندن انقلاب و سال‌های پس از آن تاثیرگذار و نقش آفرین بودند.
در آغاز جوانی بنده در سال‌های ۵۶ و ۵۷ مرحوم شهید احسان‌بخش که از جانبازان انقلاب اسلامی بودند در مسجد‌های مختلف رشت سخنرانی می‌کردند و در این مراسمات سخنرانی اعلامیه‌های انقلاب و امام خمینی(ره) که با چند وسطه از قم به شهر ما می‌رسید از طرف زنان به مردم داده می‌شد، این نوع فعالیت‌ها نیز بخش دیگری از فعالیت‌های خودجوش و به تعبیر مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی) آتش به اختیار مردمی بود که توسط بانوان انقلابی صورت می‌گرفت.
طبیعتا حضور بانوان در راهپیمایی‌ها، سخنرانی‌ها و برنامه‌های انقلابی در طول مبارزات همواره ادامه داشت و در جریان ۱۷ شهریور نیز بانوان پیشگام و پیشرو صفوف بودند.
از دیگر نقش‌های مهم بانوان در پیروزی انقلاب اسلامی مربوط به پرستاری‌ها و مداوا و صبر مادران و دختران و خانواده‌های معزز شهدا برای ازدست‌دادن عزیزان خود در این انقلاب بوده است، همین مسئله در دوران دفاع مقدس نیز اتفاق افتاد و در ستاد پشتیبانی افرادی مانند مادر شهید علم‌الهدی فعالیت‌های پشتیبانی دفاع مقدس را به همراه بانوان دیگر انجام می‌دادند که برخی از آن‌ها به دلیل شست‌وشوی فراوان لباس و پتو و تماس با مواد شیمیایی باقیمانده از آن‌ها جانباز شدند.
اگر همراهی، صبر، گذشت و اعتماد به انقلاب اسلامی توسط جامعه زنان صورت می‌گرفت شاید اندک رزمندگانی توانایی تحمل شرایط جنگ را داشتند.
یکی از خاطرات من از حمایت بانوان از انقلاب اسلامی این است که برخی از بانوان در دوران دفاع مقدس برای حمایت از رزمندگان تمام طلاهای خود را اهدا و در حوزه علمیه جامعه‌الزهرا(س) تجمع کردند و در اوج جریان جنگ سه روز از هزینه‌های دفاع مقدس را استان قم متقبل شد، طلاهای اهدایی بانوان به قدری زیاد بود که با آن‌ها روی یک پارچه بزرگ عبارت «جنگ جنگ تا پیروزی» را نوشته بودند.
*دستاوردهای انقلاب اسلامی برای بانوان کشور چه بوده است؟
دستاوردهای انقلاب اسلامی برای بانوان این کشور به سه بخش تقسیم می‌شود که بخش اول آن مربوط به دیدگاه امام خمینی(ره) نسبت به زنان است که در مقابل نگاه شرقی، غربی و نگاه عزلت و ممنوعیت که برگرفته از ارتجاع است قرار دارد، دیدگاه روشنفکری پیش از انقلاب وجود داشت که یک بانو اگر بخواهد تحصیلات عالیه و حضور موثر در اجتماع داشته باشد باید در وهله اول حجاب خود را کنار بزند، به لطف انقلاب اسلامی این نگاه‌های اشتباه تبدیل به یک نگاه برگرفته از استعداد، توانمندی و عقلانیت فراجنسیتی شد که در این زمینه باید کارهای بیشتری صورت گیرد.
پس از انقلاب الگویی از منظومه فکری امام خمینی(ره) و گفتمان انقلاب اسلامی شکل گرفت که نتیجه آن موفقیت‌های بسیار زیاد بانوان پس از انقلاب در عرصه‌های مختلف ورزش، فرهنگ، هنر دانش و فعالیت‌های اجتماعی و مشارکت‌های سیاسی است، اگرچه هنوز برخی از موفقیت‌ها در زمینه زنان را کسب نکردیم و اگر بنا باشد سهم‌‌خواهی داشته باشیم تاکنون جایگاه اصیل همراهی بانوان در برخی از عرصهها مشاهده نمی‌شود.
در مشارکت‌های پست‌های مدیریتی، برآورده شدن تمام خواسته‌ها و توقعات بانوان در زمینه‌هایی که اختصاص سهم داده می‌شود تا کنون به همه انتظارات خود نرسیده‌ایم.
در برخی از زمینه‌ها تسهیلات مورد نیاز برای بانوان صورت نگرفته است، جمهوری اسلامی ایران دارای بالاترین اسناد بالادستی است و قانون اساسی ما قابل مقایسه و هماوردی با تمام قوانین مترقی دنیا را دارد، اما متاسفانه تسهیلات کافی در زمینه بانوان صورت نگرفته است.
مسائلی مانند تصویب قوانین، رفع موانع حضور، مشارکت‌های اجتماعی سیاسی و برخورداری از حقوق حقه مساوی در زمینه‌های مختلف آموزش و پرورش، ازدواج تحصیل و غیره از دستاوردهای عالی انقلاب اسلامی پیرامون زنان است که سبب شد تا نگاه ابزاری به زن به نگاه ارزش و کرامت و تساوی تبدیل شود، فمنیست‌ها بیان می‌کنند برای رسیدن به این حقوق مبارزه کردند و کشته دادند اما ما در کشور خود بدون هیچ موانع و مشکلاتی به این قوانین دست پیدا کردیم و این فضای آزاد و تنفسی که برای بانوان در کشور ایجاد شده بسیار قابل تقدیر است.
*پیرامون ارتباط حوزه علمیه خواهران و انقلاب اسلامی و نقش آن در فرصت‌سازی برای بانوان توضیحاتی ارائه دهید.
ایجاد، توسعه و پیشرفت حوزه‌های علمیه خواهران مدیون انقلاب اسلامی، شهدا و صبر و پایداری مردم است، پس از انقلاب از مکتب‌خانه‌ها و مدارس کوچک به یک مرکز بزرگ علمی آموزشی و پژوهشی جامعه‌الزهرا(س) و سپس مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران دست پیدا کردیم که قریب به 500 مدرسه علمیه خواهران زیر نظر این مرکز به فعالیت می‌پردازند.
مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران پس از انقلاب اسلامی ایجاد شد و پس از اینکه فضای پیشرفت و توسعه برای حوزه‌های علمیه خواهران فراهم شد بانوان طلبه رشد زیادی کردند و امروزه همه امور اجرایی، آموزشی، فرهنگی و پژوهشی مدارس علمیه خواهران توسط بانوان طلبه انجام می‌شود.
همه استادان، مدیران و کارکنان مدارس علمیه خواهران در سطح دو را بانوان تشکیل می‌دهند و در آینده نیز اولویت ما برای فعالیت در مدارس بانوان طلبه هستند و روند زنانه‌سازی حوزه‌های علمیه خواهران ادامه‌دار خواهد بود، بهعنوان مثال پس از فارغ‌التحصیل شدن خروجی‌های سطح چهار نیز برخی از نیروهای مورد نظر ما در سطوح بالاتر علمی تأمین می‌شود.
*حوزه علمیه خواهران تا کنون چه دستاوردهای مهمی داشته است؟
حوزه‌های علمیه خواهران تاکنون در عرصه‌های مختلف علمی، پژوهشی و فرهنگی فعالیت‌های بسیار خوبی داشته و با سازمان‌ها و نهادهای مختلف علمی و فرهنگی ارتباطات مناسب و سازنده‌ای داشته است.
حوزه علمیه خواهران عرصه‌ای برای حضور بانوان پاک با رعایت موازین عفاف، حجاب بوده و حوزه‌ای بالنده فراهم کرده است که اولویت خود را آماده‌سازی مادرانی شایسته در تربیت نسل آینده قرار داده‌اند و این یک کار بسیار ستودنی است.
حوزه علمیه خواهران در طول این سال‌ها در عرصه نشر نیز فعالیت‌های بسیار خوبی داشته است، همچنین دوره‌های مهارتی زیادی برای بانوان طلبه در عرصه‌های مختلف فرهنگی، تبلیغی و هنری برگزار شده است، در جشنواره‌های مختلف علمی و هنری نیز خواهران طلبه رتبه‌های خوبی داشته‌اند، بهعنوان مثال خواهران طلبه در جشنواره‌هایی مانند اشراق، هنر آسمانی، علامه حلی(ره) و جشنواره‌های دیگر بسیاری از رتبه‌های برتر را کسب کردند.
خواهران طلبه در عرصه تبلغی بسیار فعال بوده‌اند و بانوان طلبه در تمام عرصه‌های تبلیغی سراسر کشور در قالب اردوهای جهادی، گروه‌های جهادی، راهیان نور، تبلیغ مراسمات اربعین، محرم، صفر و فاطمیه فعالیت می‌کنند.
در دو بخش تبلیغ تخصصی مانند فضای رسانه و موضوعات تبلیغی تخصصی مانند مهدویت و تبلیغ در زبان‌های مختلف تلاش‌های زیادی برای آماده‌سازی و فعالیت بانوان طلبه صورت گرفته است، بهعنوان مثال تعداد زیادی از مدیران مدارس جامعه المصطفی در کشور‌های مختلف را بانوان فارغ‌التحصیل حوزه‌های علمیه خواهران تشکیل می‌دهند، همچنین برنامه‌ها و تفاهم‌نامه‌های دیگری نیز با سازمان‌ها و نهادهای کشور داشته‌ایم تا زمینه حضور، فعالیت و استفاده از ظرفیت طلاب حوزه‌های علمیه خواهران در کشور به خوبی فراهم شود.
امروز به این افتخار می‌کنیم که دارای حوزه‌ای قدرتمند، بالنده و توانمند در عرصه‌های ختلف فرهنگی هستیم، البته فعالیت‌های اصلی حوزه‌های علمیه خواهران در زمینه‌های علمی است و حوزه علمیه خواهران یک مرکز آموزشی، پژوهشی و فرهنگی بوده و در مرحله اول عهده‌دار آموزش طلاب است و این دانش‌آموختگان حوزه‌های علمیه خواهران هستند که در زمینه‌های مختلف فرهنگی و پژوهشی فعالیت می‌کنند.
امروزه مهمترین دستاورد حوزه‌های علمیه خواهران توانایی تولید دانش بویژه در زمینه‌های تخصصی مرتبط با زنان و خانواده است، البته این رسیدن به این توانایی‌ها به برکت انقلاب اسلامی صورت گرفته زیرا حوزه علمیه خواهران متولد شده در دوران پس از انقلاب است.
امیدواریم که تولید دانش حوزه‌های علمیه خواهران که در زمینه دین و اعتقادات انجام می‌شود در زمینه‌های دیگر نیز ظهور و بروز پیدا کند و حوزه علمیه خواهران در آینده در زمینه‌های ادبیات فارسی، ادبیات عرب و هنر نیز حضور فعال‌تری خواهد داشت.
چهل سالگی انقلاب اسلامی سال بالندگی و اقتدار و حضور گسترده و صدور است که حوزه‌های علمیه خواهران در همه این عرصهها سهم دارد.
۳۱۳/۳۲
