حجت الاسلام والمسلمین کریم خان محمدی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه، با اشاره به وضعیت جامعه سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و.. عصر امام حسین(ع) گفت: در دوران معاویه و اواخر حکومت آن، وضعیت جامعه در ابعاد مختلف شکل مطلوبی نداشت. این سخن بدان معنا است که عصر جامعه رسول خدا و حضرت علی که برای امام حسین(ع) اسوه است، کاملا جامعه تغییر پیدا کرده بود.
عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم افزود: اما از منظر امام حسین(ع) در زمان معاویه، جامعه به مرحله ای رسیده بود که این فرد قرآن را از خدا نمی دانست. در این رابطه امام می فرماید این فرد و یزید مسلمان واقعی نبودند بلکه از ترس و طمع ثروت و مال مسلمان شدند. در واقع معاویه ایمان واقعی نداشت و منافق بود ونتیجه اش این شد که مردم را برده خود می دانستند و هر طوری خود می پنداشتند در مال مردم و بیت المال تصرف می کردند.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: خصوصیت دوم عصر جامعه امام حسین، اقتدارگرایی مردم از نظر شخصیتی بود. به این معنا اگر کسی قدرت داشت، حق می پنداشتند واگر کسی قدرت نداشت او ناحق می دانستند روی همین اساس معاویه را حق و امام حسین را ناحق می دانستند و این خصوصیت در میان مردم تجلی کرده بود. لذا امام فرمود شما طوری از خود بیگانه شدید، که بدترین نهال برای کسی می باشید که می خواهد شما را حیات دهد ولی کسی که می خواهد از مردم سوء استفاده کند، طمع خوب می باشید.
وی بیان داشت: بنابراین مردم آن عصر طوری بودند که اگر کسی کمی اقتدار داشت، به راحتی می توانست آنها را فریب دهد و همین مسئله سبب شد معاویه بر آنها حکمرانی کند.
حجت الاسلام والمسلمین خان محمدی گفت: خصوصیت سوم جامعه دوران امام حسین، مکر و حیله حاکمیت حزب بنی امیه است. سعی می کردند مردم را فریب دهند و بر این اساس متوسل به دروغ می شدند. این مسئله هم رواج داشت و این در حالی است که امام می فرمایند مکر و خدعه در پیش ما اهل بیت حرام است.
عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم افزود: در تاریخ نقل شده که امام حسین چندین بار در روز عاشورا سخن گفت و در یکی از آن مراتب فرمود« امروز اهل کوفه بیعت خود را از من برداشته اند و شما می توانید از من جدا شوید و به زندگی خود برگردید». این نشان می دهد که امام در برنامه و جهادش اهل دروغ نبود، برای جمع آوری همراه و یاور، متوسل به دروغ نشده است.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: از دیگر خصوصیات جامعه دوران معاویه این است برای نخبگان صالح محدودیت ارتباطی ایجاد می کردند و کاری می کردند مردم با این دست از افراد ارتباط نداشته باشند. در واقع حتی برای امام حسین نوعی حصر ایجاد می کردند و نمی گذاشتند مردم از امام بهره ببرند که یکی از کسانی که این کار می کرد ولیدبن عطبه است. این مسئله نشان می دهد که وضعیت جامعه آن روز از نظر اجتماعی و سیاسی روز به روز در حال بدتر شدن بود.
وی بیان داشت: از دیگر خصوصیات جامعه عصر امام حسین، تشکیل حلقه های سیاسی و ازدواج نخبگان سیاسی از سوی معاویه می باشد. در این رابطه معاویه از دختر حضرت زینب برای پسرش یزید، خواستگاری کرد چون می خواست بنی هاشم را با خود همراه و در واقع تطمیع و وادار به سکوت کند. معیار حقیقت برای معاویه این بود آیا او را قبول دارند؟ اگر او را قبول داشت، از نظر معاویه هر کاری جایز بود.
حجت الاسلام والمسلمین کریم خان محمدی گفت: از دیگر خصوصیت ها تبدیل خلافت به پادشاهی در زمان معاویه است. معاویه مدتی قبل از مرگش دنبال بیعت برای یزید بود. مسئله تا جایی پیش رفت که اینها خود را جانشین خدا می دانستند و از این منظر اقدام به کارشکنی کرده بودند و امام حسین از اینجا وارد شد و در مقابل آنها ایستاد.
عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم افزود: مسئله دیگر شکاف طبقاتی است. معاویه کاری کرد جامعه به دو گروه اشراف گرایی و فقیر تبدیل شد. توده اول فکر می کردند اگر معاویه نباشد، مردم فقیر آنها را از بین خواهند برد. این مسئله موجب شد که اشراف طرفدار جدی حکومت معاویه باشند و در این رابطه معاویه نخبگان را تطمیع می کرد.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: در تاریخ نقل شده که معاویه به اشراف پول داده و تطمیع کرده بود و از این طریق آنها را به خود جذب کرد و همین مسئله باعث شد توده مردم هم به دنبال نخبگان بروند. باید بدانیم در هر جامعه ای نقش نخبگان در حمایت از حکومت بسیار مهم است.
وی بیان داشت: اگر نخبگان هر جامعه از سوی دشمن تطمیع شوند، قطعا مشکلات جامعه حق دو چندان خواهد شد و جبهه حق طرفداران خود را حتی از میان توده مردم عادی هم از دست خواهد داد چرا که توده مردم هم نگاهشان به نخبگان خواهد بود.
حجت الاسلام والمسلمین خان محمدی گفت: یکی دیگر از خصوصیات معاویه این بود تلاش می کرد تفکر استبداد به بهانه دشمن خارجی و وحدت را در جامعه نهادینه کند. شیوه معاویه بود هر کسی می خواست مخالفت کند به او می گفت شما دنبال تخریب وحدت مسلمین هستید و اگر کسی دنبال انتقاد بود به شدت او را می کوبید و به مردم می گفت که ما دشمن خارجی داریم و این ها دنبال تخریب وحدت مسلمین می باشند. با همین بهانه امام حسین را محدود کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم افزود: در تاریخ نقل شده که امام حسین روز ۸ ذی حجه از مکه خارج شد، معاویه گروهی را مأمورکرد تا جلوی امام را بگیرد، به همین حربه پیش آمدندو به امام گفتند« شما با این حرکت خود تخریب وحدت مسلمین و ایجاد تفرقه مسلمین می باشید.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: نهایت این که در زمان معاویه قانون بالسویه برای همه رعایت نمی شد و قوانین الهی را رعایت نمی کردند و افراد هر طوری می خواستند به امر و حمایت معاویه اقدام به فساد می کردند و همین مسئله موجب شد امام حسین در مقابل آنها بایستاد و زمینه قیام را آماده کند.
۳۱۳/۴۰
