به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، دکتر عطاءالله رفیعی آتانی، دبیر مجمع عالی علوم انسانی اسلامی، در نشست علمی «فقه تربیتی؛ تربیت به مثابه وصف فقه» که در محل موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) در فضای مجازی (اینستاگرام و اسکایپ) برگزار شد، با اشاره به معنای فقه التربیه، اظهار داشت: وقتی از فقه تربیت صحبت می کنیم یعنی دانش فقه چارچوب نظری ما قرار می گیرد و به موضوع تربیت می پردازد.
وی افزود: مثلا یک مدرسه یا دانشگاه و نهایتاً یک نظام تربیتی را در اختیار ما قرار بدهند و فرض بر این باشد که با متدولوژی فقه در مورد این نظام کلان تربیتی اظهار نظر می کنیم، و طبیعتاً به دنبال این هستیم که روابط فقهی صحیحی بین ارکان نظام تربیتی برقرار بشود و تلاش می شود یک روابط حقوقی و فکری بین اینها برقرار بشود و یک فقیه بیاید و در مورد تنظیم مناسبات این ها و یا وظایف شرعی هر کدام از اینها اظهار نظر بکند و این وظایف شرعی می تواند شامل همه احکام خمسه باشد.
استاد دانشگاه علم و صنعت ایران ابراز داشت: اگر چنین تلاش علمی صورت بگیرد ما در حال نظریه پردازی یا تولید دانش در فضای فقه التربیه یا فقه تربیت قرار داریم. بنده تلاشی که در چند سال اخیر از طرف آیت الله اعرافی در این زمینه دیده ام احساس می کنم تمام زحمات ایشان غالباً در چنین فضایی قرار می گیرد.
وی در ادامه به تبیین چرایی تنظیم مناسبات انسان با خود و محیط اطراف، پرداخت و عنوان داشت: انسان عاقلِ عاملِ اسلامی در تلاش است تا دائما روابط خود را با خودش و محیطی که در آن زندگی می کند به نحوی تنظیم بکند که او را به کمال برساند.
دبیر مجمع عالی علوم انسانی اسلامی افزود: این محیط را می شود به یک محیط چهار لایه ای تقسیم کرد. یکی محیط درونی خودش است. محیط دوم، محیط انسانی که در آن زندگی می کند و سومی محیط طبیعی است که در آن زندگی می کند و نهایتاً محیط فرامادی که در چارچوب آن در حال زندگی است و ما انتظار داریم فقه با درک صحیحی این محیط های موثر بر انسان عاقلِ عاملِ اسلامی را با مناسبات درستی برای او تنظیم بکند.
رفیعی آتانی در پایان با بیان اینکه مفهوم کانونی فقه عمل یا همان تکلیف است، گفت: طراحی عمل وظیفه فقه است و فقه دائما در حال طراحی بهینه کنش است یعنی تلاش می کند بهترین طراحی را برای عمل انجام دهد که مفهوم مصلحت نیز از همین جا در فقه ایجاد می شود. ۳۱۳/۴۲
