به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، از آنجا که خانواده به عنوان اولین نظام اجتماعی بشریت از اهمیت و جایگاه مهمی برخوردار است، کتاب «فرهنگ خانواده» نوشته حجت الاسلام علی اکبر مظاهری با بررسی همه جانبۀ مسائل خانواده به تبیین بایدها و نبایدهای زندگی خانوادگی می پردازد؛ در شماره های مختلف بخشی از متن این کتاب با هدف ارتقای دانش مخاطبین در مدیریت هرچه بهتر خانواده ها منتشر می شود:
منابع و روش های آموزش
۱. مطالعه کتاب و مطبوعات
در این عرصه، غنی هستیم؛ کتاب‌ها و نشریات خوبی به وسیلۀ نویسندگان و دانشمندان نوشته شده و می‌شود و کتاب‌هایی نیز از دیگران به فارسی ترجمه شده و می‌شود. مفیدترین این کتاب‌ها و مطبوعات، آن‌هایی است که خانواده را از منظر اسلام بررسی کرده‌اند. چون ارگان خانواده، یک نهاد فطری و غریزی است، عهده‌دار بیان قوانین آن و نمایاندن قلمرو و روابط و تعامل اعضای آن «دین» است. البته در این حوزه، کتاب‌ها و مطبوعات ضعیف یا کم‌فایده یا بی‌فایده یا مضر نیز وجود دارد، امّا این کاستی‌ها از ناحیۀ مؤلفان و پدیدآورندگان این‌گونه آثار منشأ می‌گیرد، نه از ناحیۀ دین. کتاب‌های ترجمه‌ایِ غیر دینی نیز برخی‌شان خوب‌اند و برخی‌شان ضعیف‌اند و برخی نیز بد و زیانبارند. از این رو، با تیزنگری و مشورت و کوشش می‌توان کتاب‌های مفید را یافت و از غیر مفیدها یا زیان‌دارها اجتناب کرد.
۲. حضور در آموزشگاه و کلاس
در این عرصه، چندان غنی نیستیم؛ بلکه فقیر و رنجوریم. افسوس که آموزشگاه‌های مهارت‌های زندگی، در جامعۀ ما به هیچ رو قابل برابری با آموزشگاه‌هایی چون: رانندگی، آرایشگری، گلدوزی، زبان آموزی، خیاطی، کامپیوتر، باشگاه‌های ورزشی و صدها آموزشگاه و کلاس فنون دیگر نیست! نه این که آن آموزشگاه‌ها و کارگاه‌ها و کلاس‌ها بیش از اندازۀ نیازند و یا غیر لازم و بیهوده‌اند؛ نه؛ بلکه آموزشگاه و کارگاه و کلاس آموزش مهارت‌ها و درس‌های زندگی خانوادگی، اندک و ناچیزند.
البته نباید ناامید بود. از آن مقدار که موجود است باید بهره جست و برای جبران کمبودها نیز باید کوشید. این یک وظیفۀ همگانی است که مراکز و اماکن و وسائل آموزش مهارت‌های زندگی خانوادگی را به اندازۀ کافی برسانیم تا همگان از آن‌ها بهره‌مند شوند.
۳. مشاوره
مشاورۀ خانواده، اندک اندک دارد در جامعۀ ما نهادینه می‌شود و رو به رشد است و آیندۀ امیدبخشی را نوید می‌دهد. مشاوره و مشاوران می‌توانند نقش مهمّی را در آموزش مدیریت خانواده‌ها بر عهده داشته باشند.
۴. وسایل سمعی و بصری
صدا و سیما برنامه‌های مفیدی دربارۀ فرهنگ خانواده و آموزش مهارت‌های زندگی خانوادگی ارائه می‌دهد. برنامه‌های پرسش و پاسخ‌های خانوادگی و تربیتی این رسانه‌ها، مفید و راهگشا است. فیلم‌ها و نوارها و لوح‌های فشرده و دیگر وسائل سمعی و بصری نیز در این موضوع، موجود است که همگان می‌توانند از آن‌ها بهره جویند.
۵. محفل های دوستانه
چه نیکوست که دوستان و خویشاوندان، محفل‌ها و گردهمایی‌های خانوادگی‌شان را به گفتمان فرهنگی خانوادگی تبدیل کنند و از پیش، موضوعی را معیّن نمایند و دربارۀ آن مطالعه کنند و در محفل‌هاشان دربارۀ آن‌ها به گفتگو بپردازند. و اگر لازم بود، کسی را به عنوان کارشناس دعوت کنند تا هم تدریس کند و هم به پرسش‌های حاضران پاسخ گوید.
این محافل اگر خوب اداره شوند، ثمره‌های فرخنده‌ای دارند؛ هم تجدید دیدار دوستان و خویشان است، هم صلۀ ارحام و پیوند خویشاوندان است، و هم آموزشگاه مهارت‌های زندگی است.
البته این محفل‌های فرهنگی و معنوی، هرگز نباید به تشریفات پرهزینه، آلوده گردد و رنگ و لعاب مهمانی‌های پرزحمت را به خود بگیرد، که اگر چنین شد، دیگر نه فایده‌ای دارد و نه دوام می‌آورد.
۶. حضور در محضر عالمان
از نعمت‌های ارزشمند جامعۀ ما وجود مجالس و محافل علمی و اخلاقی است که در مکان‌هایی مانند مساجد و دانشگاه‌ها و به مناسبت‌های گوناگون برپا می‌شوند و سخنرانان و اساتید، موضوع‌های مختلفی را مطرح می‌کنند. برخی از ایشان و در برخی از این مجالس، مسائل خانوادگی و اخلاق و مهارت‌های زندگی مشترک و نیز مسائل تربیتی بیان می‌شود. حضور در این مجالس و در محضر این استادان و عالمان، در رشد فرهنگی همسران و خانواده‌ها تأثیری شایان دارد.
از کارهای خوب و ممکن که می‌شود کرد این است که به سخنرانان و اساتید پیشنهاد کنیم و از ایشان بخواهیم که در سخنرانی‌ها و درس‌هاشان، به موضوع مهارت‌های زندگی و اخلاق و فرهنگ خانوادگی، بیشتر بپردازند.
