به گزارش خبرگزاری حوزه، حمایت ایران از فلسطین همواره موضوعی بحثبرانگیز در عرصه بینالمللی بوده است و ما در این گفتوگو قصد داریم با تکیه بر دیدگاههای کارشناس دینی حجتالاسلام رضا پوراسماعیل به بررسی ابعاد مختلف این حمایت بپردازیم و دلایل و انگیزههای آن را در سطح حاکمیت و ملت، مورد بررسی قرار دهیم.امید است این گفتگو برای شما فرهیختگان و علاقه مندان مفید واقع شود.
* چرا ایران به عنوان یک کشور شیعه از کشور فلسطین که سنی مذهب است حمایت میکند؟ اما ده ها کشور سنی و یک میلیارد مسلمان سنی کمترین حمایت را از فلسطین دارند؟
حمایت ویژه ایران از فلسطین، مسئلهای چندوجهی است که نیازمند واکاوی در عرصه پیچیده روابط بینالملل و سیاست است. در این میان، باید به این نکته توجه داشت که چه عاملی جهتگیری سیاست خارجی کشورها را تعیین میکند. پاسخ روشن است: منافع حاکمیت.
متاسفانه، بسیاری از حاکمیتهای کشورهای اسلامی، به منافع غرب وابستهاند و تمایلی ندارند روابطشان با قدرتهایی نظیر آمریکا تیره شود. از این رو، در قبال مسئله فلسطین، سیاستی توام با محافظهکاری را در پیش میگیرند.
طبیعی است که این دولتها، شهامت ایران در اعلام مواضعی قاطع همچون “اسرائیل باید نابود شود” را نداشته باشند. آنها به حمایتهای ضمنی بسنده میکنند، بر طبل حقوق بشر میکوبند و یا با لحنی ملایم از اسرائیل میخواهند دست از رفتارهای خاصی بردارد. اما ورود به میدان حمایت از فلسطین، آنگونه که ایران عمل میکند، با منافع این کشورها همخوانی ندارد.
با این حال، نباید واکنش ملتهای مسلمان را نادیده گرفت. آنها بارها انزجار خود را از اسرائیل به اشکال گوناگون نشان دادهاند و در تجمعات پرشور خود، نابودی اسرائیل را فریاد زدهاند. از اردن و کشورهای حاشیه خلیج فارس گرفته تا مصر و حتی کشورهای غیرمسلمان، مردم در صحنه حاضر شده و با برگزاری تجمعات اعتراضی، جنایات اسرائیل را محکوم و از آرمان فلسطین حمایت کردهاند.
بنابراین، برای تبیین چرایی حمایت خاص ایران از فلسطین، باید فراتر از مذهب حاکمیتها، به نوع حکومت، سیاستهای خارجی و میزان استقلال آنها توجه کرد که این عوامل هستند که تعیین میکنند یک حاکمیت، چه رفتاری در قبال مسئله فلسطین اتخاذ کند.
*میزان تاثیر باورهای اعتقادی و پیروی از امام علی (ع) در این زمینه چقدر است؟
البته، نقش باورهای اعتقادی را نیز نباید از نظر دور داشت. آموزههای دینی ما، چه در قرآن و چه در روایات (به ویژه در سیره تابناک امیرالمومنین علیهالسلام)، همواره بر حمایت از مظلوم تاکید داشتهاند.
این آموزهها، نگاهی فرامذهبی را ترویج میکنند؛ نگاهی که بیتفاوتی در برابر ظلم را برنمیتابد، در حقیقت، ظلم به هر انسانی، فارغ از مذهب و نژاد، محکوم است. چه این مظلوم شیعه باشد، چه سنی، چه مسیحی، چه یهودی، چه هر انسان دیگری.
همین رویکرد بود که امیرالمومنین (ع) را به فریاد وا داشت، هنگامی که شنیدند در جامعه اسلامی، خلخال از پای یک زن یهودی به زور بیرون کشیدهاند، ایشان فرمودند: «شایسته است مسلمانان از این غصه بمیرند!». طبیعتاً وقتی امیرالمومنین (ع) اینچنین دغدغه دفاع از مظلوم را دارند، اگر مظلوم، مسلمان باشد، وظیفه و مسئولیت ما دوچندان میشود. هم به حکم دین، هم به حکم تعصب نسبت به همکیش خود و هم به واسطه اشتراکات فراوانی که با او داریم.
گفت و گو از: سمیرا گلکار
نظر شما