سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ - ۲۳:۲۸
حفظ استقلال فکری و مرجعیت دینی مهمترین دستاورد صد سال اخیر حوزه است

حوزه/ حجت‌الاسلام حبیبی گفت: در سال‌های اخیر حوزه‌های علمیه شیعه با وجود فراز و نشیب‌های فراوانی که داشتند توانستند جایگاه ممتاز خودشان را در عرصه‌های فکری اجتماعی و دینی جامعه حفظ کنند.

حجت الاسلام حسین حبیبی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در ارومیه با اشاره به نقش حوزه‌های علمیه در هدایت دینی جامعه، اظهار داشت: حوزه‌های علمیه با آموزش علوم دینی مانند فقه، تفسیر قرآن، اخلاق و کلام و علوم دیگر علمایی را تربیت می‌کند که وظیفه هدایت دینی و اخلاقی جامعه را بر عهده می‌گیرند این مراکز با حفظ و ترویج فرهنگ اسلامی پایه‌های معنوی جامعه را تقویت می‌کنند.

وی افزود: در تاریخ معاصر هم حوزه در جنبش‌های اجتماعی و سیاسی مانند انقلاب اسلامی نقش رهبری را داشت و در عصر حاضر هم با تطبیق با چالش‌های نوین از جمله فضای مجازی به هدایت دینی ادامه می‌دهند به این ترتیب حوزه‌های علمیه ستون اصلی تربیت رهبران دینی از یک طرف و از طرف دیگر حفظ هویت اسلامی جامعه هستند.

مدیر مدرسه علمیه امام خمینی (ره) در ادامه با اشاره به نقش حوزه‌های علمیه در ارتقای علوم مختلف، گفت: نقش حوزه‌های علمیه در ارتقای علوم دینی و دیگر علوم یک نقش تاریخی و تمدنی است، حوزه های علمیه از دیرباز نه تنها در تربیت علما و فقها بلکه در پرورش اندیشمندان رشته‌هایی مانند فلسفه، منطق، نجوم، طب و حتی ریاضیات سهم بسزایی داشتند و بسیاری از بزرگان و علمای ایران و اسلام مانند ابن سینا و خواجه نصیرالدین طوسی با ریشه در فضای علمی حوزه‌ها رشد یافتند.

وی اضافه کرد: حوزه علمیه بر اساس نگاه توحیدی علم را خادم انسان و جامعه می‌داند و بر همین مبنا در توسعه دانش نافع سعی و تلاش کرده و امروزه هم با بهره‌گیری از ظرفیت‌های فقهی و توان تحلیل مسائل نوپدید در حوزه‌های اخلاق، حقوق، محیط زیست، هوش مصنوعی و فناوری‌های نو فعالیت جدی و راهبری دارد.

حجت الاسلام حبیبی تصریح کرد: تعامل میان حوزه و دانشگاه هم می‌تواند این نقش را پررنگ‌تر کند. حوزه علمیه اگر با روزآمدسازی ابزارهای خودش همراه شود می‌تواند به قطب علمی معنویت محور در دنیای پرشتاب امروز تبدیل شود. در نهایت هدف حوزه‌های علمیه ارتقای علم در خدمت تعالی انسان است نه صرفاً تولید دانش بی هدف و این نگاه حوزه را به یکی از ارکان تمدن سازی اسلامی تبدیل کرده است.

وی در پاسخ به این سوال که حوزه علمیه بزرگترین دستاوردش در یکصد سال اخیر چه بود، گفت: در سال‌های اخیر حوزه‌های علمیه شیعه با وجود فراز و نشیب‌های فراوانی که داشتند توانستند جایگاه ممتاز خودشان را در عرصه‌های فکری اجتماعی و دینی جامعه حفظ کنند و اگر بخواهیم مهمترین دستاورد این نهاد ریشه دار را در این دوره ارزیابی کنیم باید به حفظ استقلال فکری و مرجعیت دینی در برابر موج های سهمگین مدرنیته، سکولاریسم و استبداد داخلی و استعمار اشاره کنیم.

مدیر مدرسه علمیه امام خمینی (ره) ارومیه خاطرنشان کرد: حوزه‌های علمیه در این مدت نه تنها مرجعیت دینی شیعه را جهانی ساختند بلکه توانستند با تکیه بر فقه پویا به اجتهاد زنده در مسائل جدید اجتماعی سیاسی و علمی ورود پیدا کنند و پاسخ‌های محکم و متقنی ارائه بدهند.

وی ادامه داد: تاسیس نظام جمهوری اسلامی ایران یک نمونه بارزی از توانمندی های حوزه در تبدیل مباحث نظری به مدل حکمرانی عملی است البته در کنار این دستاورد بسیار بزرگ می‌توانیم به مواردی مثل گسترش فقه اجتماعی، تقویت نظام آموزشی سنتی در کنار تلاش‌های متجددگرایانه و نوگرایانه، حفظ پایگاه مردمی و پایداری در برابر انحرافات فکری که از خارج از جوامع اسلامی هجمه به جامعه می‌آورند. اشاره کنیم.

حجت‌الاسلام حبیبی عنوان کرد: همه این‌ها نتیجه استقلال و پویایی حوزه است و این در شرایطی اتفاق افتاده که بسیاری از نهادهای سنتی دینی دنیا و حتی در جهان اسلام دچار حاشیه‌نشینی و یا انفعال شدند، اما حوزه‌های علمیه شیعه توانستند که نقش مرجعیت دینی و تمدن سازی را زنده نگه دارند. این بزرگ‌ترین دستاوردی است که امروز باید در آن سرمایه گذاری فکری بیشتری صورت گیرد.

وی ادامه داد: حوزه‌های علمیه در زمینه‌های فرهنگی اجتماعی و علمی با تربیت هزاران نفر مبلغ توانمند نقش موثری در ترویج معارف دینی و احیای مناسبت‌های مذهبی و تقویت هویت دینی جوان‌ها و مقابله با تهاجم فرهنگی ایفا کردند، تولید کتاب‌ها، مجلات، آثار هنری با رویکرد دینی هم از جمله اقدامات مهمی بوده است که حوزه‌ها در این رابطه ورود پیدا کردند.

مدیر مدرسه علمیه امام خمینی (ره) ارومیه اضافه کرد: طلبه‌های جوان در بسیاری از عرصه‌های هنری مثل شعر، فیلم‌سازی، نقاشی وعرصه‌های دیگر ورود کرده‌اند، البته این مسئله در هنرهایی که تاریخ دیرینه دارد قدمت زیادی دارد و در هنرهای جدید هم طلاب جوان توانمند ورود پیدا کردند و بسیاری از شعرا جزو علمایی هستند که از حوزه‌های علمیه کسب فیض کرده‌اند. بسیاری از علمای ما اشعار بسیار بلند و پر محتوایی دارند.

وی بیان کرد: در عرصه اجتماعی طلاب و علما چه در بحران‌ها مانند جنگ تحمیلی یا بلایای طبیعی و چه در خدمت رسانی ها مثل راه‌اندازی مراکز خیریه گروه‌های جهادی مشاوره‌های خانوادگی و تربیتی همواره در کنار مردم بودند.

حجت الاسلام حبیبی گفت: در دیگر عرصه‌های اجتماعی علما و روحانیون و طلاب جوان ورود جدی دارند بسیاری از خیریه‌ها و یا انجمن‌های مردم نهاد به تلاش و رهبری طلاب و روحانیون احداث شده و هم ادامه حیات می‌دهند و در بسیاری از فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی هم ورود طلاب و روحانیون و علما بارز و روشن و برجسته است و نقش موثری در هدایت و رهبری فعالیت‌های اجتماعی جامعه ایفا کرده‌اند.

وی تصریح کرد: در بخش فعالیت‌های علمی حوزه‌های علمیه در تولید و توسعه علوم انسانی اسلامی مثل فقه اجتماعی، اقتصاد اسلامی، فلسفه و کلام جدید و یا اخلاق کاربردی نقش برجسته‌ای داشته‌اند و بعضی از مراکز حوزوی به سراغ مسائل جدید مانند هوش مصنوعی، زیست فن‌آوری و فقه فضای مجازی هم رفته‌اند و در حال ارائه پاسخ‌های تخصصی به این حوزه‌های نوپدید هستند در مجموع حوزه‌های علمیه امروز یک نهاد صرفاً سنتی نیستند بلکه به عنوان یک جریان زنده فکری و اجتماعی در مسیر پاسخگویی به نیازهای جامعه قدم برمی‌دارند.

انتهای خبر. /

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha