یمن؛ الگوی جهانی در مقاومت جسورانه

به گزارش خبرگزاری حوزه از تهران، علیرضا کمیلی کارشناس مسائل غرب آسیا، منصور براتی کارشناس مسائل رژیم صهیونیستی و کیومرث یزدان‌پناه کارشناس مسائل بین‌الملل با حضور در برنامه «گفتگوی ویژه خبری» و عبدالرحمن راجح کارشناس مسائل یمن در ارتباط تلفنی با این برنامه، آخرین تحولات غرب آسیا را بررسی کردند و به پرسش‌ها در این باره پاسخ دادند. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:

سؤال: آقای یزدان پناه، تحلیل شما از این حمله‌هایی که اتفاق افتاد به فرودگاه بن گوریون و بعد پاسخی که دریافت کردند. فکر می‌کنید آیا این منجر به یک جنگ کامل خواهد شد بین رژیم صهیونیستی و یمنی ها؟

یزدان پناه: ببینید جنگ کامل که مدت‌های مدیدی است بین یمن به تنهایی با گرده‌ای از قدرت نمایه‌ها و زورگویی‌های رژیم صهیونیستی در منطقه در این تردیدی وجود ندارد. یعنی یمنی‌ها با پذیرش تمام هزینه‌های این درگیری یک گستره وسیعی از قلمرو ژئوپولوتیکی منطقه غرب آسیا را از مدیترانه تا منتهی الیه باب المندب برای رژیم صهیونیستی، حامیان آن به ویژه ایالات متحده امریکا، فرانسه، انگلیس و حتی اسپانیا به جهنمی تبدیل کردند. این یعنی اینکه یمنی‌ها با پذیرش تمام هزینه‌های مربوط به این جنگ، بالاخره ما از یمنی صحبت می‌کنیم که ۸ سال درگیر یک جنگ نابرابر با ائتلاف عربی با محوریت عربستان سعودی بود و خیلی در آن جنگ هم به ملت یمن، به نیروهای نظامی یمن، به لجستیک و زیرساخت هایش فشار وارد شد، خسارت وارد شد. در یک شرایط بسیار سخت محاصره‌ای قرار گرفتند و در برابر سکوت جامعه جهانی یمن راه خودش را ادامه داد و این مقاومت را در عصری که یک واژه گمشده‌ای درمیان به ویژه کشورها و قدرت‌هایی که از دم از انسانیت فاصله گرفتند، یمن شد یک الگوی جهانی در راستای یک مقاومت مردانه و جسورانه؛ بنابراین در موضوع مبارزه اش با رژیم صهیونیستی من معتقد هستم که تنها ملتی که واقع بینانه و با تمام وجود، مستحضرید که یمن یک کشوری است که الان به صورت یکپارچه اداره نمی‌شود، به چهار بخش سیاسی تبدیل شده است که بزرگ‌ترین آنها بخش شمالی و جنوبی است.

جنوبی با محوریت عدن به عنوان پایتخت و شمالی با محوریت صنعا به عنوان پایتخت. اما نکته‌ای که وجود دارد تمام این گستره چهار بخش شده جغرافیایی در یمن در مبارزه با رژیم صهیونیستی متحد فکر می‌کنند؛ بنابراین این اصلی است که ما باید در تحلیل هایمان مبنا قرار بدهیم و من اعتقاد دارم یمن تا زمانی که خشابش گلوله دارد دریغ نخواهد کرد و به دفاع از مردم مظلوم و بی دفاع غزه که الان واقعاً سخت‌ترین شرایط را دارند تحمل می‌کنند، خواهد ایستاد. در طی این مدتی هم که رژیم صهیونیستی گرفتار یک جنون تمام عیار شده است، هر آن چیزی که از دستش برآمده است علیه مردم مظلوم فلسطین و غزه انجام داده است و در همین راستا تنها کشوری که مستقیم و بدون ترس و واهمه از عواقب کار خودش درکنار مردم فلسطین و غزه ایستاده است، یمن بوده است. اقدامی هم که اخیراً انجام داد و موشکی را با این قدرت و با این حجم ویرانگری و انفجار فرودگاه بن گوریون را هدف قرار داد، نشان داد که یمنی‌ها از پا نیفتاده‌اند. نشان داد که یمنی‌ها در طول این دو ماه اخیر که زیر بی رحمانه‌ترین بمباران‌ها بودند، میانگین روزی بین ۱۲۰ تا ۵۰۰ بمب بر سر مردم یمن ریخته می‌شد، توسط هواپیماهای جنگی امریکایی و بعضاً هواپیماهای جنگی اسرائیل، اما یمن از پا نیفتاد. این نشان می‌دهد که یمنی‌ها در بستر تاریخ و از طرف دیگر شرایط غم انگیزی که سایر جوامع عربی منطقه در آن فرو رفته‌اند، سکوتی که اختیار کرده‌اند و بی میلی مطلقی را که به حمایت از مردم فلسطین از خودشان نشان می‌دهند، یک گوشه از جغرافیا با شدت و حدت هرچه تمام دلش پیش مردم مظلوم غزه است و تا پای جان من اعتقاد دارم از هیچ چیزی هراس نخواهند کرد، خواهند ایستاد و قطعاً با اسرائیل مبارزه خودشان را ادامه خواهند داد. این نشان می‌دهد که یمنی‌ها چقدر مدیریت مدبرانه‌ای در عرصه فرماندهی جنگ‌های پیچیده اینچنینی دارند. جنگ‌های امروز جنگ‌های هوشمند است، یعنی جنگ‌های سخت و نرم با هم درآمیخته شده‌اند و ترکیبی از این جنگ‌ها به عنوان جنگ هوشمند دارد اداره می‌شود و یمن نشان داده است با دست خالی، البته دستش هم خیلی خالی نیست، اگر برنامه فرصت داشت، این پشتوانه‌هایی که یمن را به اینجا رسانده است و همچنان یمن را پشتیبانی خواهد کرد، خدمت شما خواهم گفت که تا زمانی که یمنی‌ها ببینند در صحنه میدان ظلم علیه مردم غزه توسط رژیم صهیونیستی ادامه دارد، تردید نکنید که آنها پای کار خواهند ایستاد و تمام هزینه هایشان را هم پرداخت خواهند کرد.

سؤال: این پای ایستادن آیا معنی اش این است که، چون ترامپ گفته است که آنها گفته‌اند که ما کشتی‌های شما را نمی‌زنیم، به نظر شما آنها استثناء شده‌اند؟

یزدان پناه: من فکر می‌کنم با توجه به سیاست‌های امریکا، بالاخره امریکا است. چون ترامپ قرار است در روزهای آتی سفری را به ریاض داشته باشد و آنجا نشستی برگزار شود، اعتقاد من این است که این ممکن است یک تاکتیک موقتی باشد برای اینکه یمنی‌ها همزمان با برگزاری این نشست اقدام نظامی انجام ندهند، نمی‌شود خیلی روی حرف امریکا و ترامپ حساب باز کرد.

سؤال: ولی آن روی حرف یمنی‌ها مثل اینکه خیلی حساب باز کرده است و گفته است که ما به حرف آنها اطمینان می‌کنیم؟

یزدان پناه: بله، ترامپ این حرف را زده است، اما به نظر من یمنی‌ها باهوش‌تر از این حرف‌ها هستند. البته ممکن است واقعاً یک توافقی هم صورت گرفته باشد. حتی اگر توافق صورت گرفته باشد، من این را به منزله موفقیت یمنی‌ها می‌دانم.

سؤال: اینها منافاتی با اینکه از پای نخواهند ایستاد؟

یزدان پناه: قطعاً نخواهند ایستاد. یعنی تا زمانی که اسرائیل دست از جنایت برندارد و حقوق فلسطینی‌ها را به رسمیت نشناسد، یمنی‌ها قطعاً ادامه خواهند داد تا جایی که بتوانند و توان داشته باشند از پا نخواهند ایستاد.

سؤال: آقای براتی، این حمله‌ای که اتفاق افتاد در داخل خود رژیم چقدر توانست پیامد داشته باشد و الان برخی از سیاستمدارانی که خیلی مواضع تندی به ویژه علیه ایران دارند، خواستار این هستند که رژیم صهیونیستی علیه ایران اقدام کند؟

براتی: برخورد آن موشک روز گذشته با فرودگاه بن گوریون در تل آویو، برای اسرائیلی‌ها خیلی اهمیت دارد. یعنی ما در طول این مدتی که در جنگ اسرائیل بوده است، تقریباً ۱۹ ماه دارد می‌گذرد، از هفتم اکتبر ۲۰۲۳، خیلی کم پیش آمده است که به مراکز حیاتی اسرائیل موشک برخورد کند و این یک پیام مهمی است. از نظر نظامی هدف قرار گرفتن فرودگاه بن گوریون برای اسرائیلی‌ها اهمیت زیادی دارد و نشان می‌دهد با وجود آن لایه سامانه دفاعی این سامانه ممکن است که باگ داشته باشد، ممکن است همچنان از آن موشک‌ها بگذرد و عبور کند و موشک‌های جدیدتر شاید این امکان را بیشتر داشته باشند. به همین دلیل است که سروصدای زیادی در داخل اسرائیل به وجود آمده است، بخصوص احزاب مخالف کابینه نتانیاهو اعلام کردند که نتانیاهو نمی‌تواند به طور کامل امنیت اسرائیل را حفظ کند. نتانیاهو یک ادعایی را همیشه دارد مطرح می‌کند. اساساً ادراک اسرائیلی‌ها نسبت به تهدیدهای یمن اینطوری است که هرگونه اقدامی که یمنی‌ها علیه اسرائیل انجام بدهند، طراحی شده به صورت مستقیم از ایران است. یعنی این ادراک ادراک مقامات اسرائیلی، سیاستمداران و احزاب مختلف اسرائیل است، دستگاه‌های امنیتی و دستگاه‌های نظامی، حالا درست یا غلط، ولی آنها این موضوع را اینطوری می‌فهمند. مخالفان نتانیاهو مثل گالانت یا لاپید یا حتی نفتالی بنت که فعلاً بیرون از عرصه سیاسی است و تا یکسال آینده در انتخابات آتی هم می‌خواست شرکت کند، اصلی‌ترین رقیب نتانیاهو هم فعلاً ایشان است، اینها همه دارند می‌گویند که نتانیاهو مداوم درباره تهدید ایران صحبت می‌کند و درباره تقابل مؤثر با ایران، درباره تضعیف ایران و می‌گوید ما این کار را کرده‌ایم، اما یمنی‌ها که اسرائیل را هدف قرار داده‌اند به صورت موفقیت آمیز و این مستقیماً تحت آموزش یا تحت فرمان ایران است، به زعم آنها، این نشان می‌دهد که از یک طرف نتانیاهو تهدید ایران را بزرگ جلوه می‌دهد و از طرف دیگر با همان تهدیدی که دارد بزرگش می‌کند به خوبی هم تقابل نمی‌کند، موفقیت آمیز به طور کامل نمی‌تواند که از پس این تهدید بربیاید. این مسئله باعث شده است که خیلی از اینها که سابقه نظامی هم دارند مثل گانتس، در واقع خواستار حمله مستقیم علیه ایران شوند. دفعه‌های قبل هم که یمنی‌ها فعالیت یا حمله مستقیم یا موفقی داشتند علیه اسرائیل سایر مقامات شان هم می‌گفتند که آقای بنت گفته بود که باید به تهران حمله کنیم، پاسخ یمنی‌ها در صنعا نیست و در تهران است. یک بخشی از این مسئله برمی گردد به آن خاصیت در اپوزیسیون قرار داشتن، یعنی آن مخالفتی که در داخل با کابینه دارند، اینجا هم تصری پیدا می‌کند و هرگونه ضعفی که کابینه نتانیاهو داشته باشد، سعی می‌کنند روی آن سوار شوند.

سؤال: اینجا نتانیاهو خودش این نظر را ندارد، اینکه از تهران دارد؟

براتی: این نظر را ایشان هم مداوم دارد تکرار می‌کند. به نظر ادراک اسرائیلی‌ها کلاً گویا این است و این حرف را تکرار می‌کنند. اما اینکه آن کسی که در قدرت قرار دارد، بتواند با همان شدتی که مثلاً آن کسانی که بیرون از قدرت ایستاده‌اند و انتقاد می‌کنند، مثلاً تقابل را علیه ایران رهبری کند و خط قرمزهای جدیدی را از آن عبور کند در قبال ایران، این کار سختی است. آن کسی که در اپوزیسیون ایستاده است در این مورد حرف زدن راحت است، درخواست اینکه باید به ایران حمله کنید. ولی آن کسی که قدرت در اختیارش است، باید امنیت را حفظ کند، باید به آینده اسرائیل فکر کند، کار سخت تری پیش رو دارد. برای اینکه بخواهد این تقابل را رهبری و مدیریت کند، آن هم در شرایطی که مذاکره بین ایران و مثلاً امریکا وجود دارد و مشخص نیست که آینده این مذاکره هم به چه سمتی برود و چه تأثیری روی آینده این تقابل که در منطقه وجود دارد، بگذارد.

سؤال: آقای کمیلی، اهمیت این حمله را شما چطور ارزیابی می‌کنید و آقای یزدان پناه معتقد هستند آنچه بین امریکا و یمن‌ها اتفاق افتاده است، حداقل رئیس جمهور امریکا ادعا می‌کند که گفته‌اند ما کشتی‌های امریکایی‌ها را هدف قرار نمی‌دهیم، شاید توافقی هم در پشت پرده وجود داشته باشد، اما احتمالاً ممکن است مقطعی باشد. فکر می‌کنید که واقعاً چنین توافقی شکل گرفته است؟

کمیلی: من فکر نمی‌کنم، محمد الحوثی هم ظاهراً همین چند دقیقه پیش یک موضعی گرفت و این مسئله را رد کرد. اما روی بدبینانه‌ترین حالت این است که همانطور که استادان اشاره کردند، در یک دوره موقتی با امریکایی‌ها توافقی کرده باشند ولی اسرائیل از این ماجرا مستثنی نیست. کما اینکه تأکیدهای جدی داشتند که حتماً اتفاقی که امروز رقم خورد و کارخانه سیمان، فرودگاه و تولید منابع برقی که مورد هدف قرار گرفت جبران خواهند کرد. اما این اتفاقی که افتاد همانطور که اشاره شد بعد از مدت‌های بسیار طولانی، دقیقاً در زمانی که اسرائیلی‌ها فکر می‌کنند دیگر از لبنان و سوریه و کسانی که نزدیک او هستند هیچ اتفاقی علیه شان نمی‌افتد و امنیت شان تهدید نمی‌شود، این اتفاق، آن هم در روز روشن، وسط یک جای بسیار مهم و اینکه بعد هم اعلام می‌شود که دیگر نیایید، یعنی ما پرواز ممنوع اعلام کرده‌ایم و دیگر به رژیم صهیونیستی سفر نکنید و خیلی از شرکت‌ها هم اعلام می‌کنند که نمی‌آیند، این یک معادله جدید است. یعنی واقعاً در اوج دوره می‌شود گفت ناامیدی در شرایط سخت غزه در شرایطی که لبنان و سوریه به یک معنا دست بسته هستند یا تحرکی نمی‌کنند یا نمی‌توانند بکنند، ما واقعاً یک نور امیدی یمنی‌ها خلق کردند، واقعاً فضای جهان عرب غوغا بود، اینقدر بازتاب داشت. فلسطینی ها، غیر فلسطینی ها، می‌نوشتند که‌ای کاش یمنی‌ها همسایه ما بودند، امروز ما آزاد شده بودیم، فشار روی ما کم شده بود، بسیار یک امید و یک نور جدیدی واقعاً درخشید. بیانیه‌هایی که حماس و جهاد و گروه‌های مختلف فلسطینی از سراسر منطقه دادند هم نشان داد که این یک معادله جدیدی را خلق کرد و یک نوری را در این فضای ناامیدی و این فضای سنگین ایجاد کرد. این موضع ترامپ را به نظر من نباید جدی گرفت، چون یک شومن است، حرف‌های متعارف خیلی می‌زده است و می‌زند، ادعای متناقض زیادی می‌کند، وابسته به سفر ۱۰ روز دیگرش به منطقه هم است. چون اعلام کرده است که یک خبر مهم دارم، ممکن است آن ماجرا، آتش بس باشد. ویتکاف امروز گفته است که ما دنبال این هستیم که تا قبل از سفر ترامپ، به توافق برسیم. از آن طرف حماس اعلام کرده است که با این وضعیتی که شما در غزه ایجاد کرده‌اید، اصلاً ما آمادگی گفت‌وگو نداریم. مصری‌ها طرحی را آورده‌اند یعنی فضای غزه هم یک فضای پیچیده است. ترامپ هم می‌خواهد در هر دو طرف بازی کند، از آن طرف اعلام کند که دنبال جنگ نیست، هزینه‌های جنگ را نمی‌خواهد تحمل کند، از این طرف هم یک تشرهایی بزند تا بتواند دستاوردهای مقطعی بزرگ خلق کند. کما اینکه می‌داند که بسیاری از کشورهای دنیا از همین تشرهایش هم می‌ترسند، ولی غزه و یمن نشان دادند که از این تشرها نمی‌ترسند لذا دارند معادله را برای ترامپ سخت می‌کنند. نکته بعدی اینکه همان اول ترامپ تحقیرآمیز صحبت کرد درباره یمنی‌ها و یک تعابیر زشتی به کار برد. یعنی اینها عددی نیستند که اصلاً ما بخواهیم جدی بگیریم، ولی رفت داخل ماجرای یمن و مستقیم وارد شد و به قول خودشان در عرض دو هفته نزدیک به یک میلیارد دلار فقط هزینه بمب‌هایی بود که روی سر یمنی‌ها ریختند ولی نتیجه‌ای نگرفتند. در اوج این بمباران دارد این موشک زده می‌شود، این واقعاً یک معادله جدید است.

سؤال: شما فکر می‌کنید که رژیم از پس یمنی‌ها برنمی آید یا ملاحظاتی دارد؟

کمیلی: نه، واقعاً کارش سخت است یعنی با فاصله ۲ هزار و ۲۰۰ کیلومتری بخواهد عملیات انجام بدهند، خب امریکایی‌ها آمده‌اند و دارند سخت‌ترین بمباران‌ها را می‌کنند. شناخت زمین یمن برای اینها هنوز اتفاق نیفتاده است، اشراف اطلاعاتی اتفاق نیفتاده است. همانطور که اشاره کردند شما می‌دانید ترامپ در عین حال که عملیات به حوثی‌ها را شروع کرد، مناطق دیگر یمنی‌ها را تحریم کرد، قیمت دلار در آن مناطق بالا رفت. الاهمر را که یک چهره معروف اخوان یمن بوده است در فهرست تحریم گذاشت که یکی از پولدارهای یمن است. چرا، چون آنها هم دارند به فلسطین کمک می‌کنند، یعنی بحث کمک مالی یمنی‌ها موجود است و این حس و حال حمایت از فلسطین است در عین اینکه با هم معارض هستند و خیلی هم برای همدیگر شاخ و شانه می‌کشند؛ لذا به نظر می‌رسد که واقعاً رژیم راه مشخصی برای این سرکوب این اتفاق ندارد.

سؤال: آقای یزدان پناه، این چیزی که ترامپ اعلام کرده است که ما یک خبر خیلی مهمی داریم که اعلام می‌کنیم، حالا پنجشنبه یا جمعه یا دوشنبه ولی خبر خیلی مثبت است و نمی‌گوییم راجع به چه است و چطوری نقل شده است. گفته شده است در طول سال‌های گذشته خبر بسیار مهمی است و خیلی این خبر صدا می‌کند؟

یزدان پناه: حدس من این است که سه مسئله در منطقه غرب آسیا جزء بزرگ‌ترین دغدغه‌های جهان بین الملل به ویژه بازیگران مطرح ازجمله امریکا و شخص ترامپ است. ترامپ خیلی علاقه مند است که اتفاق‌های نادر و استثنایی را به نام خودش رقم بزند. به نظر از این نظر نابغه است، خیلی با واژه‌ها خوب بازی می‌کند. وقتی می‌آید در بحبوحه همه بحران‌های جهانی اقدام می‌کند که پاگ بعدی من می‌شوم، استفاده از این واژگان در این شرایط نشان دهنده ظرافت‌های هوش سیاسی رهبر سیاسی می‌تواند باشد. ولی از طرف دیگر آقای کمیلی هم نکته خوبی را اشاره کردند، به هر حال ایشان موضع گیری‌های غیرمتعارفش هم خیلی زیاد است. این مسئله‌ای که ایشان می‌گوید، به نظر من غرب آسیا مسائل و مشکلاتش خیلی پیچیده‌تر از آن چیزی است که ما بخواهیم خیلی ساده انگارانه این موضوع را نگاه کنیم که بله معجزه‌ای قرار است اتفاق بیفتد. خود منطقه غرب آسیا گرفتار یک رنسانس درون سیستمی است و متأسفانه تمام گسل‌های ژئوپولوتیک شهرهای کشورها و ملت‌های منطقه دارد عمل می‌کند و بزرگ‌ترین مزاحم ژئوپولوتیک آن هم رژیم صهیونیستی است که تحت هیچ شرایطی قابل مهار نیست. اما احساس و تحلیل من این است که دو تا مسئله ذهن ترامپ را درگیر کرده است نسبت به نشست ریاض، یکی به سرانجام رساندن معامله قرن است با این پیش فرض، یعنی ببینید این فقط یک تحلیل است، با این پیش فرض که ایران را هم متقاعد می‌کنند در نشست ریاض به این جریان بپیوندند که مسئله بسیار سختی است که آیا ایران اساساً می‌تواند چنین چیزی را بپذیرد یا نه. یعنی این را بعنوان یک پیش درآمد برای توافق مذاکرات هسته‌ای و غیر هسته‌ای ایران و امریکا قرار بدهند، ذهن ترامپ در این مسیر می‌چرخد. مسئله دوم ترامپ می‌داند که اگر قرار است آتش بس دومی را مدیریت کند در سرزمین‌های اشغالی، این آتش بس با آتش بس قبلی که اسرائیل از آن خارج شد و دست به جنایات به مراتب وحشتناک تری در سرزمین‌های اشغالی زد به ویژه در غزه، خیلی متفاوت است. چرا، یکی اینکه اسرائیل به تمام غزه طمع دارد و فکر می‌کند که در این یکسال و نیم اخیر فضایی را فراهم کرده است که می‌تواند بر غزه مسلط شود. این مسئله خیلی پیچیده‌ای است که آیا واقعاً ترامپ می‌تواند اسرائیل را متقاعد کند که مثلاً پیش فرض قرارداد ۱۹۹۵ اسلو را بپذیرد، یا نه یک مقدار سبک‌تر از آن، حداقل توافقنامه ضمنی سال ۱۹۹۸ را. تناقض که می‌گویم در اینجا است، اگر چنین چیزی اتفاق بیفتد که باید در وهله اول در کوران این آتش بس یا آن چیزی که خودش خیلی دارد برجسته اش می‌کند این سوژه را که یک اتفاق بزرگی خواهد افتاد، آیا آن اتفاق بزرگ به رسمیت شناختن کشور فلسطینی است، چیزی که عربستان سعودی به هر حال برای اعاده حیثیت و حفظ شأن مقام خادمین شرفین خودش به عنوان مهد ظهور دین اسلام، می‌خواهد این ظاهر را حفظ کند و به عربستان یک وعده‌ای بدهد که بله ما موافق هستیم کشور فلسطین شکل بگیرد منتهای مراتب با این پیش فرض‌ها و غیره؛ بنابراین موضوع خیلی پیچیده‌تر از آن چیزی است که ما تصور می‌کنیم. از طرف دیگر اگر واقعاً انصارالله یک توافق نانوشته‌ای را با ترامپ انجام داده است که ما دیگر کشتی‌های شما و ناوهای جنگی شما را در دریا سرخ مورد هدف قرار نمی‌دهیم. فرض کنیم که این اتفاق افتاده باشد، آیا دوباره یک بخشی از این وعده‌ای که ترامپ دارد درباره این نشست آینده ریاض می‌دهد متمرکز بر همین است که بعد از سوریه و لبنان و حزب الله و حماس و ایران، آیا یمن هم از چرخه مقاومت پاپس خواهد کشید و اگر پا پس می‌کشد، چه شرایطی است.

سوال: شما کدام گزینه را محتمل می دانید؟

یزدان پناه: آقای ترامپ خیلی علاقه مند است که دراین نشست خیلی از مقامات ایرانی به آن نشست بکشاند و این را مبنا قرار دهد که بعد از۴۶سال من توانستم این خط سیر بحرانی که در روابط ایران و آمریکا بوده است من قطع کنم و به آن واسطه خیلی از مسائل غرب آسیا را حل و فصل کند. گسل های ژئوپلیتیک منطقه ما به ضرر کشورهای اسلامی منطقه از جمله فلسطین دارد عمل می کند. تعرضات رژیم صهیونیستی دامنگیر شده است و هر وقت دلش می خواهد هرجا از سوریه را بمباران می کند.

سوال: چیزی که شما اشاره کردید مسئله ای است که باید درخود اجلاس اتفاق بیفتد، آن ها گفتند که ما قبل از سفر به ریاض اعلام می کنیم؟

یزدان پناه: منظورشان خروجی مذاکرات فردا یا پس فردای نماینده ویژه آمریکا ویتکاف با تیم گفتگوکننده ایرانی شاید باشد که در آن خروجی شود بشود توافقی برسند.

ولی مسئله اصلی تمرکز تمامشان بر این است که ترامپ دراین اجلاس که در ریاض قرار است برگزار شود اعلام کند که این چرخه پوست اندازی در منطقه غرب آسیا تکمیل و آن رنسانس مدنظر ما اتفاق افتاده است، باید ببینیم خروجی بر کدام مبنا بوده است، تجربیات گذشته دقیقا مشابه همین رفتار در دولت قبلی آقای ترامپ در رابطه با کره شمالی شاهد بودیم.

ایشان گفت که من در منطقه شرق آسیا موازنه قدرت و ژئوپلیتیک را به طور کامل تغییر خواهم داد و با کره شمالی به توافق خواهم رسید و یک توافق محکم و قوی ، آیا چنین اتفاقی افتاد دو بار هم با آقای کیم ژون اون دو بار دیدار و نشست برگزار کرد و در نهایت هیچ اتفاقی که نیافتد بلکه شرایط رقابت در منطقه شرق آسیا سهمگین تر و امنیتی تر شد.

سوال: شما معتقدید هر خبری باشد به نوعی به ایران یک ارتباط مستقیمی خواهد داشت؟

یزدان پناه: تردیدی نداشته باشید اگر مسئله ای در منطقه حل و فصل بشود ، اگر قرار است اتفاقی بیفتد، به هیچ عنوان مثل یمنی ها واقعا پشت فلسطینی ها و مردم غزه را خالی نکنند ، شاید فرصتی باشد که فرصتی فراهم شود که حقوق فلسطینی ها در این شرایط به معنای واقعی احیا شود و جنگ در سرزمین های اشغالی خاتمه پیدا کند و این نسل کشی و این شرایط غم انگیز که فضایی فراهم کردند که مردم حتی نمی دانند در دوازده ساعت آینده در غزه چه سرنوشتی دارند، به بیست و چهار ساعت هم نمی رسد. باید این فرصتی باشد که کشورهای ترسوی منطقه هم از یمنی ها یاد بگیرند که می شود با زبان خود آن ها محکم و مستحکم ایستاد و امتیاز گرفت.

سوال: پیش بینی شما چیست؟

براتی: ما باید در حقیقت همان طور که دوستان هم فرمودند آقای ترامپ یکی از استراتژی هاش شوک درمانی و ژست درمانی است و سعی می کند با ژست گرفتن و با اقدامات شوک آور مثلا و غیرقابل پیش بینی بودن در حقیقت تحت تاثیر قرار دهد منطقه را و در بازه ای که مشخص شده بود که ترامپ در انتخابات پیروز شده بود ولی به قدرت نرسیده بود در اوایل ژانویه۲۰۲۵آن موقع صحبت از برقراری آتش بس بین حماس و اسرائیل بود که یک طرح سه مرحله ای مذاکره و به نتیجه رسید و فاز اول آن ۴۲ روزه اجرایی شد ولی ادامه پیدا نکرد به دلیل مخالفت اسرائیلی.

در آن بازه تیم آقای ترامپ فشار زیادی آوردند که این توافق اجرایی شود و آن موقع ترامپ خیلی سعی می کرد که این ژست بگیرد که در حالی که هنوز وارد کاخ سفید نشده است ولی روند تحولات در خاورمیانه را مدیریت می کند.

به نظر می رسد که در حقیقت این صحبت ها تحت تاثیر همین رویکرد است البته بنده متخصص حوزه آمریکا نیستم و آن چه که فقط صرفا به اسرائیل و فلسطین مربوط می شود می توانم در مورد آن نظر دهم ، درباره موضوع ایران باید صبر کنیم فعلا این دوره از مذاکرات که گویی روزیکشنبه۲۱اردیبهشت ماه برگزار شود چطور پیش می رود. در هفته های اخیر یک مقداری فاصله گویا به وجود آمده بود و یک بار مذاکرات به تعویق افتاد و قطعا یک بخش مکمل این مذاکرات هم مسئله اسرائیل است و هم مسئله تحولات در خاورمیانه و همین موشکی که یمنی ها شلیک کردند و پاسخی که اسرائیلی ها دادند و این ها یک بخشی از موضوع میز مذاکره خواهد بود همان طور که آقای یزدان پناه به درستی اشاره می کنند. آقای ترامپ هم دیدیم که قبلا هم سعی کرده است صحبت هایی از این دست انجام بدهد که مثلا در واقع ما خواهان راه اندازی مثلا سفارت مان دوباره در تهران هستیم و از این ادبیات در این سطح صحبت کردن که خیلی با تحولات و منطق روندی که ما در کشور خودمان می بینیم خیلی هم خوانی هم ندارد استفاده شده است و قبلا هم دیدیم و باید ببینیم چقدر.

سوال: یکی از مهم ترین خبرهایی که سال های طولانی در یک موضوع معین اعلام شده و ابعاد خیلی فراتر از ، آقای یزدان پناه این نکاتی که گفتند؟

یزدان پناه: این که اشاره کردم ، من نمی دانستم که مذاکره به تعویق افتاده است موکول شده است به یکشنبه احتمالا پیش فرض های توافق اولیه با ایران خواهد بود و این احتمال وجود دارد که تیم مذاکره کننده آمریکایی با تیم مذاکره کننده ایرانی به یک توافق ضمنی اولیه رسیدند و اگر این تاکید داشته باشد به احتمال بسیار زیاد خروجی این مسئله خواهد بود که ایشان در این رابطه خواهد بود که با برخی از مقامات سیاسی ایران و اگر بشود شخص رئیس جمهور آقای پزشکیان در ریاض ملاقات بکند که مشابه همان چیزی در دوره قبلی ، البته ببخشید من وسط حرف آمدم، مشخصا مشابه همان چیزی است که در دور قبل در رابطه با کره شمالی.

سوال: شما معتقدید که موضوع مشخصا با ایران است؟

یزدان پناه: بله، مشخصا با ایران است.

سوال: آقای کمیلی نکاتی که آقای یزدان پناه اشاره کردند خیلی صریح و موکد اشاره می کنند که این موضوع در رابطه با ایران یا راجع به توافق یا برنامه پروژه معامله قرن آمریکایی ها در منطقه و یک تحولات خیلی جدی این چنینی می خواهد رخ دهد؟

کمیلی: من عرض کردم من حرف های ترامپ خیلی جدی نمی گیرم ، چون شومنی است و نشان داده است که خیلی خوب رسانه را می شناسد و پروپاگاندا و عملیات روانی می شناسد و درباره غزه چی گفت، گفت جمع کنید بروید بیرون، این زمین خیلی خوبی است و می خواهیم بسازیم و استفاده های خیلی خوب دارد و یک واقعیتی است و ازیک طرف ترامپ شعارش این است من دنبال جنگ نیستیم و ملی گرای اقتصادی اولویتم است و از آن طرف اگر لازم باشد وارد عملیات مستقیم علیه یمن می شود و من معتقدم به همین دلیل که قاعده را گذاشته بلندمدت نیست و توافق با ایران و وارد کردن عربستان سعودی به ماجرای معامله قرن و آتش بس غزه و ترکیبی از این ها ممکن است باشد و این یک تحول است حتما نسبت به منطقه ما محسوب می شود.

سوال: رژیم صهیونیستی یکشنبه اعلام کرد که عملیات نظامی خودش را در غزه گسترش دهد و این منطقه برای مدت نامعلومی تصرف بکند و حتی مجلس رَژیم هم طرح تصرف کامل غزه را تصویب کرده است و الان چیزی که الان توافقی بناست اتفاق بیافتد با این مصوبه مجلس در رژیم صهیونیستی در تعارض نیست؟

کمیلی: ماجرای رژیم صهیونیستی یک جنبه رژیم صهیونیستی و یک طرف میدان غزه است، این طرحی که تا الان داشته اند و یک طرحی دیروز منتشر کردند که خیلی مفصل است که تیکه هاش را بگویم، قبلا در یک ماه گذشته داشتند ، در دو ماهی که بستند مرزها ، این بود که از سلاح گرسنگی استفاده کنند متاسفانه علیه مردم و بروند سه منطقه فیلادلفیا ، موراج و نتساریم بگیرند و یک چند کیلومتر از این ها تبدیل به پایگاه نظامی شود و الان وارد جزئیات شدند ولی نمی خواهم وارد جزئیات شود، تفکیک حماس از مردم و اخراج حماس از برخی از مناطق و کوچ دادن مردم از منطقه نتساریم و موراج و بازخوانی کردن مسیری که در طول این جنگ یک سال و چند ماهه داشتند برای آن یک طراحی کردند.

این تصوری است که رژیم صهیونیستی در ذهنش دارد اجرا نمی شود الزاما، این ها همین الان کشته می دهند کف میدان با این که خیلی نیروهای شان پخش نکردند در غزه، تا قبل از ترامپ و فشاری که می آورد برای توافق یک امتیازی بگیرد، باید این کارها را بکند ، که هرکسی که باشد باید کل نیروهام ببرم کف میدان و هر چه می توانم نیرو ببرم ، امتیاز بیشتری بتوانم بگیرم، وقتی نصف غزه در اختیارش باشد ، با یک پنجم غزه این فرق می کند در توافق، شرط قبلی بچه های حماس و فلسطین این بوده است که باید کل غزه را تخلیه بکنند، آیا می توانند در دور جدید چارچوبی بچینند براساس آن تبادل اتفاق بیافتد، توافق بشود و روی اسرا هم تبادل شود و بخش هایی از غزه در اختیار رژیم صهیونیستی بماند.

این ها دنبال این هستند در این مرحله همان طور که طرح ژنرال ها برای شمال غزه چند ماه دنبال بودند و کلی کشته دادند و در آخر هم محقق نشد و من فهمی که من از مجاهدین غزه دارم و آمادگی که از خودشان نشان دادند این طرح هم به نتیجه نخواهد رسید در غزه و مجبور هستند برگردند به چهارتا اصلی که حماس قبلا اعلام کرده بود.

سوال: آقای براتی رژیم صهیونیستی اعلام کرده است که اختیار کمک رسانی به مردم غزه را از سازمان ملل می خواهد بگیرد و برای اشغال بخش های وسیع تری از غزه را می خواهد اقدام بکند اگر صحبت از توافق می خواهید بکنید تصویب این طرح ها در مجلس رژیم صهیونیستی چه معنایی دارد و آن ها طرح شان برای آینده غزه چیست؟

براتی: اسرائیلی ها عادت دارند که سعی کنند بقیه کشورها به ویژه حتی متحدن خودشان دنبال خودشان بکشانند، ممکن است اراده آمریکایی ها چیز دیگری باشد به خصوص در دوره هایی که اختلاف وجود دارد، مثلا نسبت به دوره ای که آقای ترامپ آمده است نسبت به دوره آقای بایدن اختلاف ها بیشتر بوده است، آن ۴۲ روزی که آتش بس برقرار شده بود بین حماس و رژیم صهیونیستی در نوار غزه و آن روند تبادل و بازگشت نیروهای حماس به روی زمین و دیده شدن شان و مدیریت کردن آن صحنه های تبادل که بعضی از خبرگزاری هم مثل الجزیره خیلی خوب این ها را منتشر می کردند و کاملا معلوم بود که آماده سازی و تدارک رسانه ای دیده شده است و این خیلی برای اسرائیلی ها خیلی گران تمام شد که ما ۱۷-۱۸ ماه جنگیدیم و وقتی جنگ رسیده است به یک آتش بس دوباره غزه در اختیار حماس است و انگار موفق نبودیم در این جنگی که انجام دادیم از بین بردن حماس و خارج کردن غزه از حاکمیت حماس .

این برای شان یک درس شد و خیلی برای شان گران شد و برای این که تکرار نشود در آینده ، آمدند چند تا ایده را اجرا کنند، آقای کمیلی بخشی را اشاره کردند، اولا بخش بزرگی از نوار غزه دورتادور نوار غزه مناطقی که در سیطره اسرائیل است می خواهند منطقه ورود ممنوع اعلام کنند یا منطقه حائل که هیچ کس نتواند ازاهالی غزه آن جا وارد شود ، درنقشه هایی که منتشر کردند مناطق دورتادور غزه با رنگ قرمز مشخص کردند.

بخش دوم طرحی که دارند باز تاکید می کنند این ذهنیت اسرائیلی هاست بحث سر این نیست که قابلیت اجرا دارد به صورت کامل یا خیر ، بحث محوربندی ، محوربندی های امنیتی ، چهار پنج محور را تعریف می کنند، محور نتساریم از اول جنگ در موردش بحث شده بود، سه چهار نوبت از آغاز جنگ تعریف کرده بودند در شمال غزه، چند محور دیگر هم اضافه کردند، محور مفسالیم است که در منطقه شمالی غزه است ، یکی دیگر محور فیلادلفیا درمنطقه مرزی با مصر است، قرار است که یک منطقه امنیتی تعریف شود و یک محور دیگر موراگ که در منطقه رفح کشیده شود، هدف شان این است که کنترل امنیتی در این مناطق را خیلی دقیق تر انجام دهند و نیروهای گروه های مقاومت فلسطینی نتوانند آن جا عرض اندامی داشته باشند و کنترل امنیتی برایشان آسان تر شود.

ضلع سوم این بود امروز مثلا اسمتوویچ وزیر دارایی اسرائیل که یک شخصیت راست افراطی است اشاره کرد که اشغال غزه در عمل ما اشغال انجام می دهیم و باید هزینه های اشغال را بپذیریم در برابر دنیا و چکار کنیم، کل مردم غزه آن دو میلیون و حدود سیصد هزار نفر مجتمع کنیم در یک منطقه متمرکز، درمرکز غزه ، که نتوانند وارد مناطق دیگر شوند ، مثل آن دوره ای که اسرائیل می خواست وارد رفح شود و به رفح حمله کند و یک تجمع یک میلیون و پانصد هزار نفری در این منطقه اتفاق افتاده بود.

همه فرار کرده بودند و پناه آورده بودند به این منطقه و گفته می شود در هر یک متر مربع دوازده نفر آدم حضور دارد که خیلی چیز عجیبی است و خودش مصداق نسل کشی است ، یک همچین برنامه ای دارند و اگر این اتفاق بیافتد و این ها متمرکز کنیم همه در منطقه مرکزی غزه ، آن وقت اجازه می دهم که کمک های بشردوستانه به این ها برسد و این گرسنگی که الان دارند این از بین خواهد رفت و مشروط کردند به این طرح که اجرا شود.

سوال: آقای یزدان پناه راجع به غزه و برنامه ای که رژیم صهیونیستی برای سوریه دارد چه فکر می کنید؟

یزدان پناه: ضمن این که دیدگاهی که براتی اشاره کردند که نکات ظریف و دقیقی هستند ولی دو نکته عرض کنم که در این یک سال و نیم اخیر سی و هشت درصد مردم غزه برای همیشه آن جا را ترک کردند و بعید است که برگردند و آن دومیلیون و سیصد هزار نفر تقریبا نزدیک صد هزار نفر که از بین رفتند ، سی و هشت درصد برای همیشه غزه را ترک کردند و بعید است که برگردند ، دوازده درصد در این اتفاقات اخیر از منطقه کوچانده شدند و جمعیت آن جا به کمتر از نصف تقلیل پیدا کرده است و این در پدیده سرزمین زدایی برای فلسطینی ها غم انگیزترین پدیده ای است که در طول هفتاد و پنج سال اخیر اتفاق افتاده است و یکی از نکاتی است که در نشست ریاض کشورهای اسلامی و منطقه یک حمیتی از خودشان خرج دهند و یک اراده ای از خودشان خرج دهند و بایستند سر این مسئله و مسئله دیگر اسرائیل بعد از عملیات طوفان الاقصی احساس کرد که به طور کامل عمق راهبردی خودش را در غزه تا کرانه باختری و رفح و فیلادلفیا از دست داده است ، این خیلی برای اسرائیلی ها سنگین بود و بخشی از خشونت وحشیانه رژیم صهیونیستی ، ارتش رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه هم ناشی از همین حقارتی بود که احساس کردند .

گرفتار حقارات ژئوپلیتیکی شدند و این حقارات باقی خواهد ماند، فرض کنیم که کل غزه را این ها اشغال کنند ولی این حقارت ژئوپلیتیک بالای سرخودشان ، چون دو سه تا از ین اسرائیل را کاملا از بین برد، اتفاقاتی که بعد از طوفان الاقصی در اسرائیل به وجود آمد و اسرائیل باتوجه به خلاء قدرت مرکزی که الان در سوریه وجود دارد و سوریه متحدان راهبردی اصلی خودش در منطقه مثل ایران و روسیه از دست داد فرصت مغتنم می داند که آینده نگاری پنجاه ساله در منطقه داشته باشد که بخشی از عمق ژئوپلیتیک خودش در حوزه شمالی به سمت مدیترانه با اشغال نواحی بسیار ارزشمند پیرامون بلندی های جولان تا نزدیکی ها دمشق را تحت تصرف خودش درآورده است و بعدا الحاق را زمینه کند به سرزمین های خودش و این برنامه ای است که رژیم صهیونیستی به طور قطعی برای سوریه خواهد داشت.

یعنی بعد از بلندی های جولان وسعتی به اندازه دو و نیم برابر از بلندی های جولان از خاک سوریه دوباره در اشغال خودش خواهد داشت و ضمیمه خواهد کرد .

چه بسا که به نظر می رسد همین الان دارد حصارکشی می کند و دژهای امنیتی کافی را در این منطقه ای که اشغال کرده است ایجاد می کند ، یعنی از خاک سوریه رسما جداش کرده است .

این هم یکی از مسائلی است که بلاخره آن جا وجود دارد و با در نظر داشتن این بحث ها و این اتفاقاتی که صورت گرفته است دو تا مسئله وجود دارد یا این که واقعا رژیم صهیونیستی در این خلاء رقابتی و قدرتی که در منطقه ما به وجود آمده است تمام تلاشش خواهد کرد که برغزه را تسلط پیدا و خودش مدیریت بکند و اگر قرار است به عنوان یک دولت شهر بپذیرد با قواعدی که خودش براش ترسیم می کند.آقای اشاره کردند ولی من نکته ای جلوتر از این اشاره کنم ، آقای اشاره کردند رژیم صهیونیستی به دنبال این است که تمام روزنه های عملیاتی آینده نیروهای مقاومت با محوریت حماس ببندد، ولی معتقدم رژیم صهیونیستی غزه ای را طراحی می کند که دوره ای پساحماس این جا ببیند .

عملا می رود به این سمت و سو و با این فرآیند و با این ترسیم جغرافیای منطقه غزه به طور کامل تغییر دهد و این جزو برنامه هاش است و تمام لایه های داخلی و همین وزیر دارایی که اسم بردند ایشان، رئیس حزب مذهبی صهیونیستی و بسیار رادیکال و افراطی هستند ، این ها همه در راستای تغییر ماهیت جغرافیای سیاسی غزه اتفاق نظر و اشتراک نظر دارند.

سوال: آقای کمیلی موضوع لبنان و حزب الله که می دانید در نخست مرحله انتخابات شهرداری ها تمام نامزدهای حزب الله به پیروزی رسیدند، پیروزی گزینه های مقاومت و حزب الله در این مقطع چه پیامی برای رژیم صهیونیستی می تواند داشته باشد؟

کمیلی: رژیم آمریکا بعد از ماجراهای تلخ ضرباتی که به لبنان زدند و فرض آتش بس رفتند به این سمت که مشروعیت سلاح حزب الله و خود حزب الله در لبنان و در داخل لبنان بگیرند و مردم لبنان را درمقابل حزب الله قرار دهند و در این مدت خیلی اظهار نظرهایی شد که در تاریخ این سی چهل سالی در لبنان نشده بود ، بعضی ها یک حرف هایی زدند درباره مقاومت و خلاصه این است که ما باید مثل مصر و اردن رفتار کنیم و اگر می خواهیم مشکل نخوریم مثل آن ها رفتار کنیم ، این اتفاق مثل ماجرای تشییع سید بود که یک بار دیگر نشان داد که مردم لبنان این روحیه مقاومت و انتخاب گزینه ای که معرفی می شود به عنوان مخرب و کسی که می خواهد امنیت شان را بهم بزند رها نکردند و یک پیام خیلی آشکار داد و خصوصا درشرایطی که دارند طراحی های سیاسی می کنند که شما را دچار انزوای درونی بکنند و دست شما از پشت بگیرند و نگذارند که شما در داخل کشورتان حرکت کنید این اقبال مردمی یک پیام ویژه دارد و خیلی مهم تر از حرکت های نظامی است.