خبرگزاری حوزه | در یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه‌ی مبارکه‌ی قم، این شجره‌ی طیبه‌ای که با همت عارف ربانی، مرحوم آیت‌الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی(ره) ریشه دواند و ثمرات پرشماری در عرصه‌ی دین، فرهنگ، مقاومت و تمدن‌سازی به بار آورد، رهبر حکیم و فرزانه‌ی انقلاب اسلامی با اشارت‌هایی عمیق و آینده‌ساز، از یک حقیقت تاریخی پرده برگرفتند: نقش مزورانه‌ی استعمار در ضربه‌زدن به قیام‌های مردمی و تضعیف جایگاه مرجعیت دینی. این کلام عمیق، نه تنها گزارش گذشته است، بلکه چراغ راه آینده‌ای است که هر طلبه‌ی آگاه و هر فقیه ناظر باید آن را نصب‌العین خود قرار دهد.

استکبار جهانی و دشمنی مزمن با مرجعیت و دیانت

نظام سلطه و استکبار، نه از امروز که از دیرباز، در مواجهه با تمدن اسلامی و خصیصه‌ی مقاومت درونی آن، همواره به این واقعیت معترف بوده‌اند که ستون خیمه‌ی بیداری امت، در قامت مرجعیت دینی و حوزه‌های علمیه تبلور یافته است. لذا کوشیده‌اند تا این دژ مستحکم را یا در هم شکنند یا از درون تهی سازند. چه آن‌گاه که با اسلحه و سرکوب قیام‌های چون نهضت تنباکو و قیام خونین ۱۵ خرداد، و چه در میدان جنگ نرم با تزریق نظریاتی چون جدایی دین از سیاست، مرزهای این قلعه‌ی مقدس را هدف قرار دادند.

رسالت امروز حوزه : بیداری، بصیرت و مقاومت تمدنی

حوزه‌های علمیه امروز دیگر صرفاً نهادهای آموزشی یا تربیتی نیستند، بلکه نهادهایی‌اند که شناسنامه‌ی هویتی امت اسلام را حفظ کرده و بستر تمدن نوین اسلامی را فراهم می‌سازند. امام راحل(ره) در قرن گذشته، رسالتی نوین بر دوش حوزه نهادند؛ رسالت احیای اجتهادِ زنده، مبارز و پاسخگو. رهبر معظم انقلاب نیز با حکمت و درایت، بارها از ضرورت جهاد تبیین ، وحدت علما، ارتقای علمی و حفظ روح انقلابی حوزه‌ها سخن گفته‌اند.

امروز نیز با ابزارهای نوین استعمار، از شبکه‌های مسموم رسانه‌ای تا تئوری‌های شبه‌علمی، همان پروژه کهنه در حال پیگیری است. حوزه‌ها، اگر لحظه‌ای از تیزبینی و زمان‌آگاهی غفلت ورزند، ممکن است در دام سکوت یا سطحی‌نگری بیفتند. وحدت میان مراجع، پرهیز از نزاع‌های فرعی، حضور در میدان اندیشه‌ورزی بین‌المللی، و اتصال با بدنه‌ی انقلابی جامعه، وظایفی است که هر فقیه و مدرسی باید به دوش کشد.

صد سال افتخار، صد مسئولیت مضاعف

اکنون که صدمین سال این حوزه‌ی سترگ را گرامی می‌داریم، باید با تأملی عمیق‌تر به سخن علوی امیرالمؤمنین(ع) بازگردیم که فرمود: فَإِنَّ الْحَقَّ لا یُعرَفُ بِالرِّجالِ، اعْرِفِ الْحَقَّ تَعْرِفْ أَهْلَهُ. حق را باید شناخت، در پرتو آن، اهلش نیز روشن خواهند شد. حوزه‌ی علمیه قم در این صد سال، هرگاه خود را در مدار حق قرار داد، پرچم‌دار بیداری ملت‌ها شد. امروز نیز از ما انتظار می‌رود نه تنها این میراث را حفظ کنیم، بلکه با تأسی به هشدارهای ولیّ امر مسلمین، در برابر توطئه‌های نوین استکبار، جبهه‌ای مستحکم، زنده و پاسخگو بنا نهیم.

موسی آقایاری