به گزارش خبرگزاری حوزه، در راستای تشریح «پیام حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای به همایش یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم»، مطالبی پیرامون «وظایف اصلی حوزه» از دیدگاه شهید مطهری تقدیم شما فرهیختگان می شود.

استاد شهید مطهری در تعریف وظایف اصلی حوزه‌های علمیه معتقدند: «منظور از وظائف اصلی مجموع اموری است که ایده آل و کمال مطلوب در حوزه های علمیه محسوب میشود، که اگر این حوزه‌ها در صدد بر آمدند و امکانش را تحصیل کردند همه آنها را باید انجام دهند».

این وظایف را در ۲۶ مورد خلاصه کرده‌اند که عبارتند از:

۱. احیاء همه علومی که هم اکنون جزء علوم اسلامی محسوب میشود: از تفسیر، حدیث، درایه، رجال، فقه، اصول، ادبیات، تاریخ اسلام، تاریخ ملتهای مسلمان، کلام اسلامی، فلسفه اسلامی، عرفان اسلامی، اخلاق اسلامی، منطق اسلامی، با توجه به سیر تحولی و تاریخی آنها و مشخص ساختن نقش شخصیتهایی که در پیشبرد این علوم مؤثر بودهاند یعنی علاوه بر اینکه خود این علوم مشمول احیا و اصلاح و آرایش و پیرایش قرار میگیرند، تاریخ تحول این علوم نیز دقیقا مشخص میشود.

۲. حفظ و نگهداری و نگهبانی مواریث فرهنگی اسلامی، اعمّ از علمی و فنی از طریق فهرست کردن و گردآوردن در حد امکان.

۳. برقراری رابطه علمی با همه مراکز علمی اسلامی در کشورهای عربی، آفریقائی، آسیایی، اروپایی و اطلاع از فعالیتهای اسلامی در آن مراکز.

۴. تقویت و ترویج زبان عربی در حد مکالمه کامل و استفاده وافی از هر نوع کتاب عربی به زبان معاصر .

۵. آشنائی هر فرد لااقل با یک زبان خارجی در حد استفاده از کتابها و سخنرانیها .

۶. ادبیات فارسی در جنبههای ارتباط با فرهنگ اسلامی و شناختن زبان فارسی به عنوان زبان دوم اسلامی.

۷. آشنائی با علوم انسانی جدید از قبیل روانشناسی، جامعه شناسی، جغرافی جهانی، تاریخ جهانی، در حد بیگانه نبودن.

۸. اطلاع بر فلسفه اخلاق، تعلیم و تعلم، مکاتب اخلاقی گوناگون قدیم و جدید و مقایسه با اخلاق اسلامی در حد اجتهاد و تخصص.

۹. اطلاع بر فلسفه تاریخ و تعلیم مکاتب مختلف این فلسفه و روشن ساختن فلسفه تاریخ از نظر قرآن، در حد اجتهاد و تخصص.

۱۰. اطلاع بر مکاتب و سیستم های اقتصادی جهان و تعلیم و تعلم آن مکاتب و روشن ساختن اصول اقتصاد اسلامی، در حد تخصص و اجتهاد.

۱۱. شناخت ماهیت تمدن و فرهنگ اسلامی، توأم با مقایسه با همه تمدنها و فرهنگهای دیگر و روشن ساختن اصالت آن و ممیزات آن و معرفی روح این فرهنگ.

۱۲. تاریخ ادیان در حد آشنایی و بیگانه نبودن و احیانا در حد تخصص و اجتهاد.

۱۳. تعلیم مکتبهای رایج الحادی معاصر به صورت بسیار دقیق از قبیل مارکسیسم، اگزیستانسیالیسم، نهلیسم و غیره و نقد آنها با موازین اسلامی.

۱۴. تعلیم مکاتب حقوقی قدیم و معاصر و مقایسه با حقوق اسلامی به عنوان حقوق تطبیقی.

۱۵. فلسفه تطبیقی بر اساس تعلیم زندهترین مکاتب فلسفی معاصر و مقایسه با فلسفه اسلامی.

۱۶. منطق تطبیقی بر اساس تعلیم روشهای منطقی جدید، بخصوص منطق سمبولیک و مقایسه با منطق اسلامی .

۱۷. سیره نبوی و سیره ائمه اطهار علیهم السلام به صورت تحلیلی و تفسیری.

۱۸. مسائل قرآنی شامل تاریخ نزول آیات و سور، اعجاز قرآن، محکم و متشابه قرآن، ناسخ و منسوخ قرآن، معارف قرآن و غیره.

۱۹. نقش اساسی شیعه در علوم و فرهنگ اسلامی.

۲۰. تاریخ جهادهای علمی و اخلاقی و اجتماعی شیعه.

۲۱. بحث های مربوط به امامت، خصوصا با توجه به انحرافات جدید.

۲۲. اثبات امامت به طور عام و امامت هر یک از ائمه به نحو خاص (جزء کلام است).

۲۳. مسائل مربوط به وحی و نبوت و اثبات علمی بودن وحی (جزء کلام است).

۲۴. مسائل مربوط به معاد (مندرح در کلام است).

۲۵. مسائل مربوط به توحید (مندرج در کلام است).

۲۶. رشته ای شدن و تخصصی شدن به علوم و ادبی، تاریخی، اصول دینی، فروع دینی و غیره .

منبع: مطهری، مرتضی؛«پیرامون جمهوری اسلامی»، ج۱،ص۳۴-۳۷