به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد، برنامه تلویزیونی «دارالعلم» به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین اقدامات رسانه‌ای در حوزه علوم اسلامی، با تدبیر و برنامه‌ریزی حوزه علمیه خراسان و مشارکت مرکز ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی، گامی مؤثر در انعکاس، تعمیق و گسترش مفاهیم دینی و علمی برداشته است. این برنامه که با الهام از رویکرد علمی بارگاه ملکوتی حضرت امام رضا(علیه‌السلام) و ذیل شعار «حضرت رضا(علیه‌السلام)، عالم آل محمد(علیهم‌السلام)» تولید شده است، تلاش کرده تا در راستای اهداف کلان علمی آستان قدس رضوی و حوزه علمیه خراسان، فضایی برای گفتگوهای علمی و فکری پیرامون مباحث روز علوم اسلامی فراهم کند.
محمدجواد استادی، دبیر و مجری کارشناس برنامه «دارالعلم»، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد، با اشاره به ابعاد علمی و رسانه‌ای این برنامه، اظهار کرد: آستان قدس رضوی، به‌ویژه در سال‌های اخیر، با تأکید بر ابعاد دانشی و علمی میراث حضرت امام رضا(علیه‌السلام)، تلاش کرده با تقویت زیرساخت‌های پژوهشی و آموزشی، تعامل مؤثری میان نهادهای علمی، پژوهشی و رسانه‌ای ایجاد کند. هدف از این رویکرد، پاسداشت میراث علمی امام رضا(علیه‌السلام) و استفاده از ظرفیت‌های گسترده این میراث برای پاسخ به چالش‌های علمی و فکری امروز است.
استادی با تأکید بر اقدامات کلان علمی آستان قدس رضوی افزود: نهادهای علمی معتبر وابسته به آستان قدس رضوی، همچون دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مدرسه عالی فقاهت و بنیاد پژوهش‌های اسلامی، بازوان دانشی این مجموعه هستند و با مأموریت‌های ویژه خود، نقشی برجسته در بازخوانی و توسعه علوم اسلامی در ابعاد معرفتی، فقهی، فلسفی و اجتماعی برعهده دارند. این نهادها، با مشارکت حوزه علمیه خراسان، توانسته‌اند ظرفیت علمی قابل توجهی در خدمت جامعه دینی ایجاد کنند.
مدرسه تابستانی «دارالعلم»، گامی بنیادین در حوزه علوم اسلامی
این پژوهشگر با اشاره به پروژه‌های مهم علمی آستان قدس رضوی گفت: یکی از اقدامات ویژه‌ای که در طول سال‌های اخیر با همکاری حوزه علمیه خراسان و آستان قدس رضوی پیاده‌سازی شد، طراحی و اجرای مدرسه تابستانی «دارالعلم» بود. این برنامه علمی با حضوری متمرکز از اساتید برجسته حوزه‌های علمیه شهرهای مشهد، قم و تهران برگزار شد و در قالب دوره‌ای تخصصی، مجموعه‌ای از مباحث متنوع فقهی، فلسفی و علوم اسلامی مورد بررسی قرار گرفت.
وی افزود: مدرسه تابستانی دارالعلم، بستری برای تعمیق علمی طلاب و دانش‌پژوهان علوم اسلامی فراهم کرد و همچنین به ایجاد گفتمان مشترک میان نخبگان دینی و تقویت ارتباط میان حوزه و چالش‌های روز پرداخت.
ایده شکل‌گیری «دارالعلم» به‌عنوان یک برنامه تلویزیونی
استادی درباره نقش رسانه در گسترش علوم اسلامی اظهار کرد: در ادامه برگزاری مدرسه تابستانی «دارالعلم»، مرکز ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی به ضرورت بهره‌گیری از ظرفیت‌های رسانه‌ای برای انعکاس این حرکت علمی پی برد. از این رو، ایده تولید یک برنامه گفت‌وگومحور تلویزیونی با رویکرد ژورنالیسم علمی شکل گرفت. هدف از این برنامه، فقط گزارش یک رویداد علمی نبود، بلکه تعمیق مفاهیم دینی و ارتباط آن با چالش‌های فکری روز جامعه مدنظر قرار گرفت.
وی با اشاره به مراحل طراحی این برنامه افزود: شورای سردبیری متشکل از کارشناسان رسانه‌ای و پژوهشگران حوزه علوم اسلامی تشکیل شد. فصل نخست برنامه با محوریت «بررسی وضعیت کنونی علوم اسلامی در ایران» طراحی و ضبط شد و در هر قسمت، یکی از محورهای اساسی، نظیر فلسفه اسلامی، فقه، کلام، حکمت و اصول مورد بحث قرار گرفت. حضور اساتید برجسته و تنوع موضوعات، این برنامه را به بستری حرفه‌ای برای گفتمان علمی تبدیل کرد.
ویژگی‌های برجسته «دارالعلم» از نگاه مجری برنامه
استادی درباره روند تولید این برنامه توضیح داد: برنامه دارالعلم در قالب ۱۹ قسمت یک‌ساعته تولید و از شبکه چهار سیما، که بستری تخصصی برای برنامه‌های علمی و فکری است، پخش شد. در هر قسمت، مباحث بنیادین علوم اسلامی با زبانی روشن و روان برای طیف گسترده‌ای از مخاطبان ارائه شد. استفاده از چهره‌های علمی برجسته که بسیاری از آنها پیش‌تر در مدرسه تابستانی دارالعلم تدریس کرده بودند، به کیفیت و جذابیت برنامه افزود.
این پژوهشگر با تأکید بر اهمیت بازخوردها بیان کرد: بازخورد مخاطبان، پژوهشگران و استادان دانشگاه نشان داد که این برنامه توانست بخشی از خلأ موجود در رسانه ملی را پوشش دهد و مفاهیم پیچیده علمی را به زبانی قابل فهم برای عموم عرضه کند.
پیوست‌های رسانه‌ای برنامه دارالعلم
استادی درباره فعالیت‌های جنبی رسانه‌ای این برنامه گفت: یکی از نقاط قوت این طرح، توجه به پیوست‌های رسانه‌ای آن بود. هم‌زمان با پخش هر قسمت، گزارش‌هایی از محتوای آن در روزنامه «قدس» منتشر می‌شد و یادداشت‌های تحلیلی مرتبط با موضوعات هر برنامه در بسترهای دیجیتال و مکتوب ارائه می‌شد. کلیپ‌های کوتاه برگزیده از برنامه نیز در شبکه‌های اجتماعی منتشر شدند و به گسترش دامنه مخاطبان کمک کردند.
چشم‌انداز فصل‌های آینده و پیشنهادهایی برای توسعه
وی با اشاره به آینده این برنامه افزود: پیشنهادهایی برای فصل‌های آینده مطرح شده است، از جمله بررسی موضوعاتی چون اخلاق اسلامی، تمدن‌سازی دینی و چالش‌های فکری معاصر. همچنین استفاده از قالب‌های نوین رسانه‌ای مانند پادکست‌ها و برنامه‌های زنده تعاملی نیز می‌تواند دامنه اثرگذاری این برنامه را افزایش دهد.
استادی در پایان با اشاره به جایگاه ویژه مشهد مقدس در پیوند علم، دین و رسانه اظهار کرد: مشهد مقدس، با وجود بارگاه ملکوتی امام رضا(علیه‌السلام)، قطب علمی و حوزوی جهان اسلام است. برنامه‌هایی همچون «دارالعلم»، که با حمایت مشترک حوزه علمیه خراسان و آستان قدس رضوی طراحی و اجرا می‌شوند، می‌توانند الگویی ملی برای ترویج ارتباط سازنده میان علم، دین و رسانه باشند.
نظر شما