سیده اعظم التفاتی، مسئول اداره پژوهش دفتر خواهران حوزه علمیه خراسان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در مشهد، ضمن تأکید بر ضرورت بازخوانی پیام رهبر معظم انقلاب در صدمین سال باز تأسیس حوزه علمیه قم برای مدیران حوزههای علمیه یکی از نقاط برجسته این پیام را تعامل با نسل جوان دانست.
وی تصریح کرد: در این پیام، اولین و محوریترین توصیه ایشان، نگاه خوشبینانه و امیدوارانه به نسل جوان و ضرورت تعامل فعال با این قشر است. رهبر انقلاب اسلامی همواره بر این نکته تأکید داشتهاند که حوزههای علمیه باید با نگاهی مثبت، اعتمادساز و مسلط بر واقعیتهای اجتماعی روز، به تربیت و هدایت جوانان بپردازند تا آنان خود را بخشی جداییناپذیر از خانواده بزرگ حوزه بدانند.
التفاتی افزود: حضرت آیتالله خامنهای خطر دوری و بیگانگی نسل جوان از فضای اصیل دینی و حوزههای علمیه را جدی دانسته و مدام تأکید میفرمایند که مدیران و اساتید حوزه موظف هستند ضمن شناسایی نگرانیها، روحیات و ارزشهای حاکم بر ذهن و رفتار نسل جوان، رویکردی خوشبینانه و آیندهنگر را مبنای تعامل خود قرار دهند. این نگاه برخاسته از ایمان به ظرفیتهای نهفته و بالقوه جوانان، و باور به توانمندی آنان در ایجاد تحول و رشد همهجانبه کشور است.
ضرورت تحول ساختاری و محتوایی در نظام آموزشی حوزه ویژه نیازهای روز جوانان
مسئول اداره پژوهش دفتر خواهران حوزه علمیه خراسان، با اشاره به تغییر نیازهای اجتماعی و الزامات پیشِروی آیندهسازان کشور، خاطرنشان کرد: یکی از محورهای مهمی که باید در مدیریت راهبردی حوزههای علمیه به شکل اساسی پیگیری شود، اصلاح ساختارها و فرآیندهای آموزشی است، امروزه، دیگر نمیتوان توقع داشت با شیوههای سنتی و قالبهای آموزشی قدیمی، پاسخگوی پرسشها و دغدغههای پیچیده جوانان بود. از این رو، بروزرسانی محتوای آموزشی، برگزاری کارگاهها و دورههای مهارتافزایی، بهرهگیری از روشهای نوین تدریس، و طراحی برنامههای بروز و پویا ضرورت دارد.
وی افزود: مدیران حوزه باید بکوشند زمینهای فراهم آورند که طلاب جوان نهتنها از دانشِ عمیق دینی بهرهمند شوند، بلکه با مهارتهای حل مسئله، تفکر انتقادی و تحلیل اجتماعی نیز آشنا گردند. هرچه ساختار آموزشی حوزه سیالتر، کاربردیتر و منطبقتر با نیازهای واقعی جامعه باشد، نسلی از طلاب را تربیت خواهد کرد که خود را آماده پاسخگویی و خدمت به مسائل روز جامعه میبینند و پس از اتمام تحصیل، ارتباطی دوسویه و مؤثر با آحاد جامعه به خصوص قشر جوان خواهند داشت.
آمادهسازی طلاب برای پاسخگویی تخصصی و عالمانه به شبهات عقیدتی و اجتماعی نسل جوان
التفاتی در بخش دیگری از اظهارات خود، یکی از وظایف اساسی مدیران حوزههای علمیه را تربیت و توانمندسازی طلاب برای مواجهه با سؤالات، شبهات و چالشهای روزافزون نسل جوان دانست و تشریح کرد: بدیهی است که نسل جوان امروز در فضای پرشتاب رسانهای و ارتباطی نهتنها با حجم عظیمی از اطلاعات و دادههای خام روبهروست، بلکه با پرسشها و گاه شبهات تازهای مواجه میشود که اگر بدون پاسخ مناسب و مستند بماند، بیگمان آسیبهای روحی و فکری جدی برای جوان رقم خواهد زد. فلسفه تربیت طلاب و دانشآموختگان حوزه، تجهیز آنها به قابلیت استدلال، قدرت اقناع، مهارتهای ارتباطی و تسلط بر مبانی نظری عمیق است تا بتوانند جهتدهی مثبت و امیدآفرین در جامعه ایجاد کنند.
وی ادامه داد: فراهمکردن فرصتهایی برای تمرین علمی، آزمون میدانی و شرکت در کارگاهها و میزگردهای تخصصی، از ضروریات آموزش طلبگی است. برنامهریزی هدفمند برای آشنایی طلاب با تازهترین رویدادها و چالشهای فرهنگی، پاسخ به شبهات دینی و اجتماعی و نیز ایجاد فضای آزاد اندیشی و پرسشگری، این توانایی را در طلاب نهادینه میکند تا به عنوان مرجع فکری و معنوی نسل جوان، هم پاسخگو باشند و هم جریان پرسشگری و گفتوگو را مدیریت نمایند.
پرورش روحیه اعتماد به نفس و خودباوری؛ کلید موفقیت در اثرگذاری اجتماعی و فرهنگی طلاب
مسئول اداره پژوهش دفتر خواهران حوزه علمیه خراسان، بر اهمیت تقویت روحیه اعتماد به نفس و پرورش خودباوری در طلاب تأکید کرد و گفت: یکی از رکنهای اصلی تربیت موفق حوزوی، ایجاد و تقویت روحیه اعتماد به نفس، خودباوری و مسئولیتپذیری طلبههاست. تنها آموزش دانش نظری کافی نیست؛ باید ساختارهایی طراحی شود تا هر طلبه با شناسایی استعدادهای فردی، شکوفایی توانمندیها و تقویت مهارتهای شخصیتی و اجتماعی بتواند پس از فراغت از تحصیل، نقشی مؤثر و سازنده در جامعه ایفا نماید. خودباوری در طلاب، عامل مهمی برای ایجاد انگیزه در دیگر جوانان جامعه است تا با اقتدا به الگوهای موفق، مسیر تعالی اخلاقی، اجتماعی و فرهنگی را پی بگیرند.
وی تاکید کرد: حوزه علمیه باید محیطی باشد برای پرورش انسانهای متعهد، خودباور و آشنا با مسئولیتهای اجتماعی، تا این تربیت اصیل در سطحی وسیعتر به جامعه نیز منتقل شود و جوانان، روحانیون را به عنوان الگوهایی جامع در تمام عرصهها بشناسند.
تعامل فعال و دوسویه؛ رمز تثبیت ارتباط مؤثر حوزه با نسل جوان
التفاتی با اشاره به لزوم خروج از تعامل یکطرفه و هدایت ارتباط حوزه علمیه با جوانان به سوی مشارکت فعال، ادامه داد: کانون موفقیت حوزههای علمیه در عرصه اجتماعی و فرهنگی، تعامل سازنده، تعادلی و دوسویه با نسل جوان است. حوزه باید دغدغهها، ایدهها و مشکلات جوانان را بشنود و زمینهساز رشد خلاقیت، مشارکت و مسؤولیت اجتماعی آنان باشد. ارتباط تعاملی یعنی جوانان همانقدر که میآموزند، فرصت مشارکت، ارائه دیدگاه و حضور فعال هم دارند و این فضای باز و پذیرنده، به افزایش اعتماد و علاقه نسل جوان به حوزه کمک شایانی میکند.
وی افزود: این نوع تعامل سازنده، ظرفیت بهرهگیری دوطرفه از تجربیات، نگرشها و انتظارات را فراهم میآورد و باعث میشود طلاب حوزه علمیه خود را عضوی از جامعه زنده و پرتحرک جوانان کشور بدانند؛ حوزه نیز از پویایی، نیازها و ایدههای نوین جوانان بهرهمند شود. در سایه چنین تعاملی، نقش اجتماعی طلاب و همچنین سرمایه اجتماعی حوزههای علمیه در افکار عمومی تقویت خواهد شد.
ارتقای سرمایه اخلاقی و تربیتی نسل جوان؛ راهبرد بنیادین حوزه
التفاتی در ادامه به اهمیت تقویت بنیانهای اخلاقی و تربیتی در میان طلاب و جوانان جامعه اشاره و اظهار کرد: یکی از اساسیترین و بنیادینترین وظایف حوزههای علمیه، ارتقای سطح اخلاقی و تربیتی نسل جوان است. این مهم تنها زمانی تحقق مییابد که خود طلاب و اساتید حوزه، به عنوان الگوهایی متعهد به اصول اخلاقی و ارزشهای معنوی در جامعه ظاهر شوند و با رفتار، گفتار و منش فردی و جمعی خود، این ارزشها را در میان جوانان تعمیق بخشند. تقویت سرمایه اخلاقی، همراه با تعلیم علمی و تربیت ایمانمحور، لازمه ساخت جامعهای آراسته به ارزشهای ناب الهی و انسانی است.
مسئول پژوهش دفتر خواهران حوزه علمیه خراسان اضافه کرد: حوزههای علمیه باید نقش راهبری خود را در تبیین فضیلتهای اخلاقی، مسئولیت اجتماعی و ارزشهای انسانی ایفا نمایند تا دانشآموختگان این حوزه، ضمن تأثیرگذاری فکری و معنوی، به الگوهای واقعی برای جوانان و آحاد جامعه بدل شوند.
جامه عمل پوشاندن به منویات رهبر معظم انقلاب در راه تعامل حوزه و جوانان
التفاتی بار دیگر تأکید کرد: راهبرد اساسی و کلیدی مقام معظم رهبری مبنی بر نگاه خوشبینانه، تعامل فعال و همهجانبه با نسل جوان باید به یک اصل عملیاتی در مدیریت و سیاستگذاری حوزههای علمیه بدل شود. اگر حوزههای علمیه این رهنمون الهامبخش را مبنا قرار داده و با عزمی راسخ برنامهریزی کنند، نه تنها شاهد تحقق شادابی، پویایی و امید اجتماعی خواهیم بود، بلکه نسل جوان و حوزههای علمیه همزمان و همدل، موتور محرکه حرکت تمدنی کشور خواهند شد.
وی در پایان ضمن قدردانی از تلاشهای مدیران و پژوهشگران دغدغهمند، ابراز امیدواری کرد که با اهتمام جدی به این منویات و بهرهگیری حداکثری از ظرفیت جوانان، افقهای روشنتری در پیش روی جامعه اسلامی ایران گشوده شود و حوزههای علمیه کماکان ثقل رهبری معنوی و اخلاقی جامعه باقی بمانند.
نظر شما