حجتالاسلام والمسلمین گنابادینژاد، مدیر مدرس امام علیابنموسیالرضا(ع) در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در مشهد، به تشریح ابعاد مختلف پیام رهبر انقلاب درباره جایگاه و مسئولیت حوزه و طلاب پرداخت.
وی به فرازی از دعای عهد که میفرماید: «وَاعْمُرِ اللّهُمَّ بِهِ بِلادَک، وَاَحْیِ بِهِ عِبادَک» اشاره کرد و افزود: مقام معظم رهبری در پیام خود به مناسبت یکصدمین سال تأسیس حوزه علمیه قم، افق و نگاهی تمدنی برای حوزه ترسیم فرمودهاند، حوزه تمدنی به معنای حوزه سازنده، بالنده و تأثیرگذار در زمانه و جامعه است.
حجتالاسلام والمسلمین گنابادینژاد با بیان اینکه این فراز دعای عهد باید سرود طلبهها باشد و هر طلبهای باید با آن انس بگیرد، گفت: تأکید دعای عهد بر سازندگی و آبادانی، مأموریت اصلی طلبه در افق ظهور حضرت ولی عصر(عج) است. جامعه مهدوی، جامعه دینی و اسلامی، و انقلاب اسلامی همه بر محرومیتزدایی و عمران و آبادانی تأکید دارند، اما آبادانی بلاد باید با انسانسازی و تربیت همراه باشد.
وی تصریح کرد: در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی نیز رهبر معظم انقلاب انسانسازی و جامعهپردازی را دو مقدمه تمدن نوین اسلامی دانستهاند. این رسالت و مسئولیت، برعهده حوزه، روحانیت و همه دلدادگان مکتب اهلبیت(علیهمالسلام) است.
مروری بر ویژگیهای شهید آیتالله رئیسی از نگاه رهبری معظم
استاد حوزه علمیه خراسان با اشاره به سالگرد شهادت آیتالله رئیسی، سه محور مهم شخصیت شهید والامقام را برشمرد و گفت: آیتالله رئیسی یک روحانی، مجتهد و فقیه و عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری، عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان و استاد درس خارج بود و همه عمر خویش را در مسیر حوزه و روحانیت سپری کرد.
وی با تأکید بر نقش و تجربه بیبدیل شهید رئیسی در عهدهداری مسئولیتهای کلان نظام اظهار داشت: دومین ویژگی شخصیتی آیتالله رئیسی، تجربه حکمرانی در سه عرصه مهم کشور از جمله مسئولیت های مختلف قوه قضائیه، قوه مجریه و تولیت آستان قدس رضوی بود، او شخصیتی پاکدست و موفق در عرصه حکمرانی بود که هرگز از مسیر ولایت جدا نشد و همواره به مقام معظم رهبری وفادار ماند.
حجتالاسلام والمسلمین گنابادینژاد با اشاره به گفتمان جدید و موفق حکومتداری شهید رئیسی یادآور شد: ویژگی سوم، احیای یک گفتمان موفق حاکمیت مبتنی بر مردم بود. در طول تولیت ایشان در آستان قدس، خدمت به زائران، مردم و محرومان اصل قرار گرفت؛ به عنوان مثال، با جابجایی بیت خدام و ایجاد دسترسی بهتر، رفتوآمد و رضایت زائران را بهبود بخشید.
اهتمام به نیازهای مردم و عمل به منویات رهبری
وی با اشاره به شیوه مدیریتی شهید رئیسی افزود: شهید رئیسی حتی در آغازین روزهای مدیریت آستان قدس، خدمت به مردم را با رهنمودهای مقام معظم رهبری پیوند زد. وقتی از رهبر انقلاب خواست تا موضوعات اولویتدار را بیان کنند، ایشان به مشکل دسترسی سرویسهای بهداشتی زائران اشاره کردند. شهید رئیسی این مسئله را به اولویت برنامههای خود آورد و با پیگیری مستمر در کوتاهترین زمان یکی از مشکلات خدمت به زائرین را حل کرد، شهید رئیسی در سه سال حضور، موجب شد قریب به هشتصد هزار زائر اولی از سراسر کشور توفیق زیارت امام رضا(علیهالسلام) را پیدا کنند. این نگاه مردمی و خدمتمحور، سرمشق بزرگی برای سایر مدیران کشور است.
محورهای پیام رهبری درباره حوزه علمیه قم
حجتالاسلام والمسلمین گنابادینژاد با بیان اینکه پیام مقام معظم رهبری درباره حوزه علمیه قم بسیار جامع و حکیمانه صادر شده است، گفت: در آغاز انقلاب، پیامهایی از امام راحل و رهبر معظم انقلاب صادر شده، اما پس از گذشت سالیان طولانی و گذر از فراز و فرودهای متعدد، امروز پیام رهبری رویکردی کامل، عمیق و مبتنی بر واقعیات کنونی و افقهای فراروی حوزه دارد.
وی ادامه داد: امروز در درون حوزه و نیز در سطح ملی و بینالمللی، شرایط ویژهای حاکم است و پیام رهبر انقلاب در این بستر صادر شده است. اولین محور پیام، بازخوانی دقیق و ژرفاندیشانه از تأسیس حوزه علمیه قم بود. مقام معظم رهبری به روشنی همزمانی تاسیس حوزه قم با خط نفوذ جریان استعمار در منطقه را بیان کرده و تاسیس این حوزه را پاسخی کوبنده از سوی حوزه و روحانیت به آن تهدید تاریخی دانستهاند، و اگر دهها عالم در صدد معرفی تاریخ حوزه قم بودند، نمیتوانستند چنین دقیق و حکیمانه تاسیس حوزه قم را روایت کنند.
حجتالاسلام والمسلمین گنابادینژاد تصریح کرد: در تحلیل رهبری، حوزه و عالمان دین بهعنوان جبهه مقاومت و پاسخگو در برابر هجمههای دشمنان و مستکبران معرفی شدهاند.
نقش تاریخی و تأسیس حوزه علمیه قم
وی با بیان اینکه نقشآفرینی آیتالله حائری یزدی را باید در تقارن با رصد جریانات استعمار فهم کرد، تصریح نمود: مهم آن است که ایشان چطور بهگونهای اشراف داشتند که در کنار اقدامات فقهی و علمی، خط استعمار را نیز رصد و تحلیل میکردند. اگر شیخ عبدالکریم در قم این مسیر را طی نمیکرد، ما نیز زمینهای برای نفوذ و سلطه استعمار شده بودیم. ظهور یک قدرت دینی، امید را از دشمن سلب میکند.
افتخارات چهارگانه حوزه علمیه قم
حچتالاسلام والمسلمین گنابادینژاد در ادامه با اشاره به محور دوم سخنانش، افزود: رهبر معظم انقلاب مجموعه افتخارات حوزه علمیه قم را چهار محور افتخارات علمی، تحقیقی، تبلیغی و نظام جمهوری اسلامی دانستهاند که حاصل حضور یکی از تربیتشدگان حوزه علمیه قم است.
وی با تاکید بر اینکه معرفی حوزه علمیه قم غالباً به ظرفیتهای علمی و بهویژه فقه و اصول گره خورده است، بیان داشت: رهبر انقلاب ضمن اشاره مفصل به این ظرفیتها، تبیین میفرمایند که در این حوزه، پایههایی علمی و فقهی بنیان نهاده شده است که امروز نیز تداوم دارد.
دستاوردهای علمی و پژوهشی حوزه
حجتالاسلام والمسلمین گنابادینژاد با اشاره به دستاوردهای برجسته حوزه در عرصه تحقیقات علمی، تصریح کرد: در طول یک صد ساله اخیر، آثار و منابع ارزشمندی همچون جامع الاحادیث شیعه به دستور آیتالله العظمی بروجردی و تفسیر المیزان به قلم علامه طباطبایی به جامعه علمی عرضه شده است. همچنین آثار شهید مطهری نیز به عنوان یک تربیتیافته حوزه علمیه قم توانست پاسخی علمی و جهادی به مسائل روز جامعه بدهد، از جمله موضوعات حجاب، نظام حقوقی زن در اسلام، توحید، نبوت و اصول فلسفه و روش رئالیسم.
وی ادامه داد: از جمله اقدامات کمنظیر پژوهشی حوزه، تفسیر نمونه آیتالله العظمی مکارم شیرازی است که منبعی فراگیر برای عموم مردم بوده و همچنین حرکت مبارکی که علامه مصباح یزدی از مؤسسه در راه حق آغاز کردند و تا مؤسسه امام خمینی ادامه یافت. رهبر انقلاب در تعبیر خود درباره ایشان میفرمایند: «آقای مصباح، مطهری زمان است»
حجتالاسلام والمسلمین گنابادینژاد افزود: رهبر معظم انقلاب با اشاره به این دستاوردهای تحقیقی حوزه، ما را متوجه اهمیت بازخوانی کارنامه پژوهشی حوزه و ظرفیت هزاران پژوهشگر و صدها مرکز علمی و تحقیقی که امروز در قم فعالیت دارند، میکنند. این رشد و تعالی باید یک مزیت تلقی گردد. و چراغی راهی برای بسیاری از فضلا و حوزویان مستعد و توانمند در عرصههای پژوهشی باشد.
نقش تبلیغ و ارتباط با جامعه
وی با بیان اینکه تبلیغ، سومین محور اصلی افتخارات حوزه علمیه قم است، تصریح کرد: رهبر معظم انقلاب بهطور مشخص و صریح تأکید دارند که مقوله تبلیغ باید در جایگاه نخست حوزه قرار گیرد. وقتی افتخارات حوزه شمرده میشود، تبلیغ در صدر است و زمانی که از اولویتهای پیش روی حوزه سخن میرود نیز ارتباط با مردم و حضور فراگیر اجتماعی طلبهها مورد تأکید است.
وی ادامه داد: یکی از نکاتی که رهبر انقلاب در پیام خود تصریح میکنند این است که تبلیغ باید به «بلاغ مبین» برسد و حوزه در این مسیر به یک آرایش تهاجمی مجهز گردد. صرف طرح و پاسخگویی سؤالات و شبهات جوانان کافی نیست؛ بلکه باید تبار و خط دشمن را نیز برای مردم افشا و برملا کرد.
حجتالاسلام والمسلمین گنابادینژاد با تاکید بر اهمیت شناخت روزآمد تحولات جامعه اظهار داشت: بیشترین کاربران اینستاگرام متعلق به سه کشور آمریکاست با جمعیتی حدود ۱۱۰ میلیون نفر، سپس برزیل با ۶۶ میلیون و هند با ۶۴ میلیون نفر. ایران نیز با جمعیت ۸۰ میلیونی، ۵۴ میلیون کاربر اینستاگرام دارد. لازم است این دادهها به دقت تحلیل و تبیین شود که چرا کشوری مانند آمریکا با جمعیتی حدود ۳۵۰ میلیون نفر، تنها یکسوم جمعیت خود کاربر اینستاگرام دارد و این آمار در ایران چگونه است.
الزامات فرهنگی، نظامات اجتماعی و تهدیدهای نوین
وی تصریح کرد: مسائلی چون فروپاشی بنیان خانواده و ظهور خانوادههای تکوالدی در غرب، موضوعات مهمی هستند که باید در تبلیغ دینی بازنمایی شوند تا مردم نسبت به تهاجم فرهنگی غرب آگاه شوند.
حجتالاسلام والمسلمین گنابادینژاد با بیان اینکه غفلت از تبلیغ تهاجمی زمینهساز آسیبهای جدی است، خاطرنشان ساخت: امروز در کشور ما، ۳۸ میلیون نفر مشغول بازی با نرمافزارهای موبایلی هستند که متوسط سن آنها ۲۹ سال است. این آمار نشان میدهد که تبلیغ دینی به شکل تهاجمی و موثر پیش نمیرود و اگر حوزه اهتمام لازم را به تبلیغ نداشته باشد، در آینده دچار استحاله فرهنگی خواهیم شد.
وی افزود: رهبر معظم انقلاب بارها تصریح فرمودهاند که تهاجم تبلیغی و اهتمام فراگیر به مسائل مردم یکی از راهبردهای بیبدیل برای مقابله با تهدیدهای فرهنگی و اجتماعی است.
حجتالاسلام والمسلمین گنابادینژاد در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اهمیت نظامات اجتماعی بیان داشت: سالها تصور میشد رسالت حوزه صرفاً رفع نیاز دینی افراد است، اما رویکرد حوزه انقلابی بر این است که تنها پرورش افراد صالح کافی نیست، بلکه باید جامعه صالح و ساختار دینی بنیاد نهاده شود. این نگاه ایجاب میکند نظاماتی مانند بانکداری، تعلیم و تربیت و هنر، به طور بنیانی بر مبنای آموزههای دینی بازطراحی و اداره شوند.
مأموریتهای حوزه، امیدآفرینی و نقشطلبههای جوان
وی با تاکید بر مسئولیت حوزههای علمیه در دستیابی به نظامات اجتماعی دینی اظهار داشت: ضروری است مسئله نظامات اجتماعی جزء مأموریتهای اصلی حوزه قرار گیرد تا ساختارهای جامعه اسلامی مطابق ارزشهای دینی بازآفرینی شود.
حجتالاسلام والمسلمین گنابادینژاد تصریح کرد: در صدمین سالگرد تأسیس حوزه علمیه قم، رهبر معظم انقلاب پیام مهمی خطاب به مراجع و بزرگان حوزه صادر کردند که بازتاب بینالمللی داشت و اهمیت و جایگاه حوزه و روحانیت را یادآوری کرد.
وی با اشاره به مشکلات و چالشهای انگیزشی طلبههای جوان اظهار داشت: امروز طلبهای که لباس روحانیت به تن میکند، با انتخاب و آگاهی وارد این مسیر میشود و دستگاه تعلیم و تربیت حوزه باید برای او افق روشنی از اثرگذاری اجتماعی و فردی ترسیم کند. در غیر این صورت، ناامیدی و بیافقی در آینده شغلی و اجتماعی طلاب باقی خواهد ماند.
وی افزود: علل ناامیدی برخی از طلاب، هم به القائات دشمن و نیز به نواقص و ضعفهای نظام و جریان تعلیم و تربیت ما بازمیگردد. دور شدن از تبلیغ و فاصله گرفتن از جامعه باعث ایجاد ناامیدی است. نداشتن تصویر روشن از نقش روحانیت در تأثیرگذاری اجتماعی، باعث تضعیف امید در طلاب میشود. ما باید الگوهای موفق مانند فعالیت یک طلبه جوان که در روستا اعتیاد را ریشهکن کرد یا در موضوع ازدواج تحولی ایجاد کرد، بهدرستی بازنمایی کنیم.
حجتالاسلام والمسلمین گنابادینژاد بیان داشت: وجود اساتیدی مثل حجتالاسلام والمسلمین قرائتی که سالها در صدا و سیما حضور تاثیرگذار داشت یا شخصیتی مثل شهید آیتالله رئیسی، نمونههای موفقی از نقشآفرینی اجتماعی روحانیت هستند که باید به طلاب جوان معرفی شوند تا دچار بنبست نشوند.
وی تصریح کرد: موفقیت حوزه علمیه زمانی تحقق خواهد یافت که امید در میان طلاب زنده نگه داشته شود. مسئولان، متولیان و خود طلاب باید همواره به نقشآفرینی تمدنی بیندیشند و آماده ایفای نقش سازنده باشند. بدانید که بدون امید، حرکت و رسیدن به قلههای تمدنی ممکن نیست.
حجتالاسلام والمسلمین گنابادینژاد در پایان سخنان خود اظهار داشت: امیدوارم همگان با تکیه بر آموزههای متعالی اسلام و حوزه، در مسیر رشد علم و اخلاق و نقشآفرینی اجتماعی موفق و سربلند باشند.
نظر شما