به گزارش خبرگزاری حوزه، از مشهورترین وقایع روز دوم محرم الحرام سال ۶۱ هجری قمری ورود سید و سالار شهیدان امام حسین (علیه السلام) به سرزمین کربلا است که برابر است با پنجشنبه ۱۲ مهر ماه ۵۹ شمسی و ۹ اکتبر سال ۶۸۰ میلادی. نواویس، غاضر و غاضرات از دیگر نامهای کربلاست که در کتب تاریخی ثبت شده است.کربلا در ۱۰۵ کیلومتری شهر بغداد، غرب فرات و پنج فرسنگی نینوا قرار گرفته است که آن زمان بیابانی بود خشک، بی آب، خالی از سکنه و با پستی بلندی های زیاد بود.
سخنان امام حسین (علیه السلام) هنگام ورود به کربلا
آن حضرت هنگام ورود به سرزمین کربلا ابتدا به یارانش رو کرد و فرمود:«النَّاسُ عَبیدُ الدُّنْیا وَ الدِّینُ لَعِقٌ عَلی أَلْسِنَتِهِمْ، یَحُوطُونَهُ ما دَرَّتْ مَعایِشُهُمْ، فَإِذا مُحِّصُوا بِالْبَلاءِ قَلَّ الدَّیَّانُونَ ؛ مردم، بندگان دنیا هستند و دین همانند چیزی است که بر زبانشان باشد، تا آنگاه که زندگی شان (به وسیله آن) پر رونق است آن را نگه می دارند، ولی هنگامی که با مشکلات آزموده شوند عدد دین داران اندک می شود.آنگاه پرسید: آیا اینجا کربلا است!پاسخ دادند: آری، ای پسر پیغمبر!آن حضرت فرمود:«هذا مَوْضِعُ کَرْبٍ وَ بَلاءٍ، ههُنا مَناخُ رِکابِنا، وَ مَحَطُّ رِحالِنا، وَ مَقْتَلُ رِجالِنا، وَ مَسْفَکُ دِمائِنا؛ این دیار، جایگاه اندوه و بلا (و سرزمین گرفتاری و آزمون) است، اینجا محلّ خوابیدن شتران ما، و بارانداز کاروان ما، و محلّ شهادت مردان ما و جاری شدن خون ماست».
پس از اینکه اصحاب امام علیه السلام پیاده شدند «حرّ» نیز با هزار سوار جنگی در ناحیه دیگری در مقابل امام علیه السلام اردو زد و نامه ای به عبیداللَّه بن زیاد نوشت و در آن نامه او را از ورود امام حسین علیه السلام به کربلا باخبر ساخت.
نامه عبیدالله به امام حسین(علیه السلام) در روز دوم محرم و پاسخ حضرت
ابن زیاد نیز نامه ای به این مضمون برای امام حسین علیه السلام نوشت: «امّا بعد! ای حسین! خبر ورودت به کربلا به من رسید، امیرالمؤمنین یزید! به من نوشته است که سر بر بالین ننهم و غذای سیری نخورم تا تو را به قتل برسانم و به خداوند لطیف و خبیر ملحق کنم و یا به فرمان من و یزید بن معاویه گردن نهی».چون این نامه به امام حسین علیه السلام رسید و آن را خواند، نامه را به دور افکند و فرمود:«لا أَفْلَحَ قَوْمٌ آثَرُوا مَرْضاةَ أَنْفُسِهِمْ عَلی مَرْضاةِ الْخالِقِ ؛ گروهی که خشنودی خود را بر خشنودی خداوند برگزیدند، هرگز رستگار نخواهند شد».فرستاده «عبیداللَّه» پرسید: «ای اباعبداللَّه! جواب نامه چه شد؟»امام علیه السلام فرمود:«ما لَهُ عِنْدِی جَوابٌ؛ لِأَنَّهُ قَدْ حَقَّتْ عَلَیْهِ کَلِمَةُ الْعَذابِ ؛ این نامه نزد من جوابی ندارد، زیرا عبیداللَّه مستحقّ عذاب الهی شده است!»
نامه امام حسین علیه السلام به اهل کوفه
در این روز امام علیه السلام قلم و کاغذی طلب کرد و نامه ای برای بزرگان کوفه که می دانست بر رأی خود استوار مانده اند، و در واقع خطاب به عموم مردم کوفه، به این مضمون نوشت:««بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ، مِنَ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ إِلی سُلَیمانِ بْنِ صُرَدٍ، وَ الْمُسَیِّبِ بْنِ نَجْبَةَ، وَ رُفاعَةِ بْنِ شَدّادٍ، وَ عَبْدِاللَّهِ بْنِ والٍ...،فَمَنْ نَّکَثَ فَإِنَّمَا یَنْکُثُ عَلَی نَفْسِهِ،وَ سَیُغْنِی اللَّهُ عَنْکُمْ، وَ السَّلامُ؛«به نام خداوند بخشنده مهربان؛ از حسین بن علی علیه السلام به سلیمان بن صرد، مسیّب بن نجبه، رفاعة بن شداد، عبداللَّه بن وال و همه مؤمنین، امّا بعد: شما می دانید پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در زمان حیات خود فرمود:«هر کس سلطان ستمگری را ببیند که حرام خداوند را حلال شمرده و پیمان خدا را شکسته و با سنّت پیامبر اکرم مخالفت ورزیده و در میان بندگان خدا به ظلم و ستم رفتار نموده، ولی با او به مبارزه عملی و گفتاری برنخیزد، سزاوار است که خدای متعال او را در جایگاه آن سلطان ستمگر (جهنّم) وارد کند...هر کس پیمان شکنی کند، تنها به زیان خود پیمان شکسته است». و خداوند به زودی مرا از شما بی نیاز خواهد کرد. والسلام»
حضرت نامه را به “قیس بن مسهّر” دادند تا عازم کوفه شود.
شهادت قیس بن مسهر
هنگامیکه قیس به قادسیه رسید، حصین بن نمیر او را دستگیر نمود. حُصَین، قیس را پیش عبیدالله بن زیاد فرستاد تا ابن زیاد درباره او تصمیمگیری کند. وی قبل از دستگیری نامهای که به همراه داشت را پاره کرد تا به دست دشمن نیفتد. پس از آنکه قیس را نزد ابن زیاد بهدار الاماره بردند مناظرهای بین آندو صورت گرفت.ابن زیادگفت: تو کیستی؟گفت: مردی از شیعیان علی (ع) و پسرش.گفت: چرا نامه را پاره کردی؟گفت: برای آنکه تو ندانی در آن چه نوشته است.گفت: از جانب که بود و سوی که نوشته؟گفت: از جانب امام حسین (ع) به گروهی از مردم کوفه که نام ایشان را نمیدانم.
ابن زیاد خشمگین شد و گفت: به خدا از من جدا نشوی تا نام آنان را به من بگویی یا بالای منبر روی و حسین بن علی و پدرش و برادرش را لعن کنی وگرنه تو را قطعه قطعه میکنم. قیس گفت: نام آن گروه را نمیگویم اما لعن را میکنم.به دستور ابن زیاد قیس به بالای منبر رفت تا علی (ع) و دو فرزندش را لعن کند. وی وقتی بر فراز منبر رفت ابتدا خدا را سپاس گفته و ستایش کرد. سپس درود بر پیامبر (ص) فرستاد و علی و حسن و حسین (ع) را فراوان مدح نموده و بر آنان رحمت فرستاد. وی در ادامه عبید الله بن زیاد و پدرش و ستمکاران بنی امیه را از اول تا آخر لعن و نفرین کرد آنگاه گفت:«ای مردم، من فرستاده حسین به سوی شمایم و در فلان موضع از او جدا شدم، به سوی او بروید.»
زمانی که خبر شهادت قیس به امام علیه السلام رسید، حضرت گریست و اشک بر گونه مبارکش جاری شد و فرمود: “خداوندا! برای ما و شیعیان ما نزد خود منزل کرامت مقرر فرما و ما را با آنان در جایگاهی از رحمت خود جمع کن، که تو بر انجام هر کاری توانایی.”
از امام رضا (علیه السلام) نقل شده است:
«وقتی محرم فرا می رسید، پدرم خندان دیده نمی شد، حزن و اندوه تا پایان دهه اول بر او غالب بود و روز عاشورا، روز حزن و مصیبت و گریه ایشان بود. »
همچنین حضرت امام رضا(علیه السلام) درباره عاشورا می فرماید: «کسی که عاشورا روز مصیبت و اندوه و گریه اش باشد، خداوند قیامت را روز شادمانی و سرور او قرار خواهد داد.»
منابع:
منتهی الامال مرحوم محدث قمی
مقتل الحسین علیه السلام؛ علامه بحرالعلوم
عاشورا ریشه ها، انگیزه ها، رویدادها، پیامدها،محققان سعید داودی، مهدی رستم نژاد؛ زیرنظر آیت الله مکارم شیرازی
آینه در کربلاست؛ استاد محمدرضا سنگری
نظر شما