حجتالاسلام حسین محمددوست، استاد حوزه علمیه خراسان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در مشهد، با تأکید بر جایگاه تحلیل آموزههای دینی برای درک صحیح اهداف دین، اظهار داشت: برای آنکه جایگاه عفاف و حجاب را به درستی بشناسیم، لازم است اهداف دین را به صورت کلان مد نظر قرار دهیم و یکی از اهداف مهم و بنیادین دین، شکوفاسازی استعدادهای درونی و بالقوه انسان است.
وی با اشاره به اینکه عفاف و حجاب یکی از ابزارهای مؤثر در این مسیر است، بیان کرد: عفاف و حجاب، با کمکردن تمرکز از ظاهر و جسم، زمینه را برای توجه به روح، شخصیت، تواناییها و فضایل انسانی مهیا میکند.
این مدرس حوزه علمیه با تأکید بر ضرورت تغییر نگاه اجتماعی توضیح داد: وقتی در جامعه، پوشش منطقی و متناسب رعایت شود، توجه به دانش، شخصیت، هنر و توانمندیهای افراد افزایش پیدا میکند. اما فرد نیمهبرهنه اغلب تنها از ابعاد ظاهری و جنسی مورد قضاوت واقع میشود و همین موضوع شکل ارتباطات اجتماعی را نیز تحت تأثیر قرار میدهد.
تأثیر خانواده و جامعه بر پرورش فرهنگ عفاف و حجاب
وی با اشاره به نقش محوری خانواده در تربیت اخلاقی و دینی انسان افزود: خانواده به دلیل ارتباط مستمر و نزدیک، بالاترین تأثیر را بر شکلگیری رفتار و شخصیت فرزند دارد. واکنشها و رفتارهای والدین، اصلیترین عامل نهادینه شدن عفاف و حجاب در نسل جدید است.
حجتالاسلام محمددوست ادامه داد: این تأثیر، منحصر به خانواده نیست و جامعه نیز با واکنشهای خود نسبت به رفتارهای افراد در تقویت یا تضعیف فرهنگ عفاف نقش اساسی ایفا میکند. به عنوان مثال، اگر جامعه برخورد حمایتی از دختران محجبه نشان دهد و آنها را مورد محبت و تمجید قرار دهد، انگیزه و دلگرمی آنها افزایش خواهد یافت. در مقابل، اگر با بدحجابی یا بیحجابی بهمثابه یک ارزش اجتماعی و رفتار مثبت مواجه شود، مسیر نادرست را برای برخی تقویت میکند و تشویق و تاثیر معکوس بر فرهنگ حجاب خواهد داشت.
الگوگیری از سیره امام رضا(ع) در موضوع عفاف و حیا
این مدرس حوزه علمیه به سیره امام رضا(ع) نیز اشاره کرد و گفت: حجاب صرفاً پوشش ظاهری نیست؛ بلکه نمادی از زندگی پاک دامن و آمیخته با حیاست؛ الگویی که میتواند الهامبخش جامعه امروزی باشد.
وی افزود: در منابع تاریخی و حدیثی شیعه، نمونههای متعددی از سطح بالای حیای امام رضا(ع) ثبت شده است؛ مانند اینکه آن حضرت هیچگاه به خدمتکاران خود سخن زشت نمیگفتند، پای خود را جلوی دیگران دراز نمیکردند و کلام کسی را قطع نمیکردند.
حجتالاسلام محمددوست با اشاره به اینکه رعایت عنصر حیاء در زندگی امام رضا(ع) در بالاترین سطح قرار داشت تصریح کرد: قطعاً آن حضرت نسبت به ظاهر و پوشش خود حساسیت فوقالعادهای داشتند و همواره شأن و آداب اجتماعی را رعایت میکردند.
واکنش اخلاقی امام رضا(ع) در برابر بیتوجهی به حدود شرعی
این استاد حوزه علمیه با یادآوری اینکه حجاب یک واجب شرعی است، گفت: امام رضا(ع) مانند سایر آموزههای دینی، در برابر بیحجابی و رفتارهای ناپسند هیچگاه بیتفاوت نبودند و همیشه نسبت به منکرات و ناهنجاریها واکنش منطقی و دلسوزانه نشان میدادند.
وی با ذکر نمونهای تاریخی تاکید کرد: حتی اسراف در مصرف میوه توسط برخی اطرافیان هم، با برخورد مهربانانه و توصیه حضرت امام رضا(ع) مواجه میشد؛ چنانکه فرمودهاند: «اگر شما نیاز ندارید، کسانی هستند که محتاج این نعمتند.» این مثال ساده، نشاندهنده برخورد همراه با دلسوزی، نصیحت و منطق است. بر همین اساس، در مواجهه با آسیبهایی نظیر بیحجابی، نمونه سیره رضوی میتواند سرمشق رویکرد صحیح و انسانی باشد.
منطق و گفتوگو؛ راهکار کارآمد امام رضا(علیهالسلام) در مواجهه با هجمههای فرهنگی
حجتالاسلام محمددوست با اشاره به شیوه امام رضا(ع) در مواجهه با جریانهای مختلف فرهنگی و عقیدتی زمان خویش اظهار داشت: یکی از امتیازات ویژه سیره رضوی، پرداختن به گفتوگو و مناظرات علمی و استدلالی با مخالفان بود.
وی ادامه داد: در کتاب «عیون اخبار الرضا(ع)» اثر شیخ صدوق، نمونههایی از گفتوگوها و مناظرات امام هشتم با بزرگان ادیان و فرقههای مختلف وجود دارد که ایشان همواره با منطق قوی، استدلال شفاف و با استناد به منابع مورد قبول طرف مقابل، به اثبات حقانیت مکتب تشیع میپرداختند.
این مدرس حوزه علمیه افزود: در عصر حاضر نیز کسانی که دغدغه تقویت فرهنگ حجاب دارند، میبایست با بهرهگیری از چنین شیوههایی، یعنی تبیین فلسفه و حکمت حجاب با استدلالهای منطقی و مستند، به رویارویی با تبلیغات سطحی و گمراهکننده فرهنگ غرب درباره زن و پوشش بروند.
تأکید رهبر انقلاب بر ضرورت تبیین مستند و علمی عفاف و حجاب
حجتالاسلام محمددوست در پایان یادآور شد: رهبر معظم انقلاب اسلامی طی سالهای گذشته همواره بر اهمیت تبیین منطقی، مستند و به دور از هیجانات درباره مساله حجاب تأکید کردهاند و وظیفه امروز ما این است که با تأسی به رفتار اهلبیت(ع) و خصوصاً شیوه گفتوگوی علمی امام رضا(ع)، در برابر هجمههای بیگانگان و جنگ نرم فرهنگی با خرد، منطق و سعهصدر ورود کنیم.










نظر شما