به گزارش خبرگزاری حوزه، هفته وحدت، به فاصله میان ۱۲ ربیع الاول که سالروز ولادت پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) بنابر روایات اهلسنت، تا ۱۷ ربیعالاول که تاریخ ولادت ایشان بنابر روایات شیعه است گفته میشود.
در اهمیت و ضرورت وحدت و همدلی در میان مسلمانان از دیدگاه قرآن، هیچ تردیدی وجود ندارد و قاطعانه میتوان گفت که یکی از مسائل اجتماعی، که قرآنکریم بیش از هرچیز دیگر بر آن تاکید دارد، وحدت میان پیروان اسلام است. همانگونه که خداوند متعال در قرآنکریم میفرماید: وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا ۚ وَاذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَکُنْتُمْ عَلَیٰ شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْهَا ۗ کَذَٰلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمْ آیَاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ.
به همین مناسبت با حجتالاسلام والمسلمین علی خلیلپور از پژوهشگران حوزوی به گفتوگو نشستیم که مشروح آن در ادامه تقدیم مخاطبان عزیز میگردد.
امامخمینی رحمةاللهعلیه میفرمایند: «از ملیگرایی خطرناکتر و غم انگیزتر، ایجاد اختلاف بین اهلسنت و جماعت با شیعیان و القای تبلیغات فتنهانگیز و دشمنساز بین برادران اسلامی است.» صحیفه امامخمینی (رضواناللهتعالیعلیه)، جلد۱۳ صفحه۲۰۹
به نظر شما چرا دشمنان اسلام با تبلیغات مسموم رسانهای و میدانی به دنبال ایجاد اختلاف میان شیعیان و اهل سنت هستند؟
تلاش دشمنان برای ایجاد اختلاف میان شیعه و اهلسنت دلائل متعددی دارد که میتوان موارد مهم آنها را برشمرد:
۱. یکی از دلائل مهم این امر، تضعیف کانون قدرت امت اسلامی است. همانطور که امامخمینی(ره) اشاره میفرمایند، ایجاد اختلاف میان اهلسنت و شیعه، استراتژی خطرناکی است که دشمنان اسلام برای تضعیف هویت واحد امت اسلامی به کار میگیرند. قرآن کریم در آیات ۱۰۲–۱۰۳ سوره آل عمران بر اهمیت «اعتصام بحبل الله» و پرهیز از تفرقه تأکید میکند. دشمنان با آگاهی از این حقیقت که «اتحاد» عامل قدرت مسلمانان است، سعی در تخریب این وحدت دارند.
۲. انحراف از مسیر هدایت الهی را میتوان دومین دلیل برای تلاشهای دشمنان برشمرد. با استناد به آیات قرآن، بهویژه آیه ۱۰۳ سوره آل عمران، نعمت اخوت و الفت میان مسلمانان، موهبتی الهی است که دشمنان با تحریک تعصبات جاهلی، سعی در نادیده گرفتن آن دارند. ایجاد تفرقه، مانع از «هدایت» میشود، همان طور که کریمه قرآن به آن اشاره دارد: (کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللَّـهُ لَکُمْ آیاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ).
۳. تکرار سنت تاریخی امتهای پیشین نیز یکی از این علت هاست. آیات و روایات، هشدار میدهند که تفرقه و اختلاف، سنتی است که امتهای پیشین را به نابودی کشاند (وَ لا تَکُونُوا کَالَّذِینَ تَفَرَّقُوا وَ اخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْبَیِّناتُ). دشمنان با آگاهی از این تاریخ، همان روش را برای امت اسلامی به کار میگیرند.
۴. دشمنان اسلام هدفشان اساس اسلام است. امام خمینی(ره) ایجاد اختلاف را «غمانگیزتر از ملیگرایی» میدانند، زیرا ملیگرایی هر چند انحرافی است، اما تفرقهافکنی مستقیماً «حبل الله» (قرآن، عترت و اسلام) را هدف میگیرد. دشمنان با تبلیغات سمی، سعی در تضعیف این اساس دارند.
۵. و به عنوان نکته آخر، تفرقه به عنوان یکی از اصلیترین ابزار استعمار به شمار میآید. برخی مستشرقان و مورخان غربی مانند «گوستاو لوبون» و «جان دیون پورت»، بیان میکنند که وحدت مسلمانان در صدر اسلام، عامل پیشرفت و عظمت بود. دشمنان برای بازگرداندن جوامع اسلامی به وضعیت پیش از اسلام («علی شفا حفرة من النار»)، به تفرقه دامن میزنند.
بنابراین دشمنان اسلام با بهرهگیری از هر دو ابزار «تبلیغات رسانهای» و «فعالیتهای میدانی»، سعی در ایجاد اختلاف میان شیعه و سنی دارند تا امت اسلامی را از «اعتصام بحبل الله» دور کرده، آن را به سرنوشت امتهای پیشین دچار کنند. این استراتژی در جهت تضعیف قدرت سیاسی، فرهنگی و نظامی مسلمانان و انحراف آنان از مسیر هدایت الهی طراحی شده است.
رهبر معظم انقلاب حفظهاللهتعالی در تفسیر وحدت معتقدند: «مراد ما از وحدت اسلامی، یکی شدن عقاید و مذاهب اسلامی نیست. مراد ما از وحدت دنیای اسلام، عدم تنازع است: (وَ لَا تَنَازَعُوا فتَفْشَلُوا) تنازع نباشد، اختلاف نباشد.» بیانات رهبر انقلاب در دیدار شرکت کنندگان در همایش کنفرانس وحدت اسلامی در سال ۱۳۸۰
امروز مهمترین عوامل تنازع و اختلاف میان مسلمانان چیست؟
مهمترین عوامل تنازع و اختلاف میان مسلمانان را میتوان در محورهایی تبیین کرد:
۱. نزاع و کشمکش داخلی (تَنازُع): قرآن کریم به صراحت در آیه ۴۶ سوره انفال میفرماید: «وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَ تَذْهَبَ رِیحُکُمْ». نزاع، نه تنها باعث تفرقه میشود، بلکه به عنوان یک «اتحاد منفی» عمل میکند که در آن دو طرف، توان خود را برای نابودی یکدیگر صرف میکنند. این امر منجر به فشل (سستی و ضعف اراده) و زوال ریح (شوکت، اقتدار و عزت) جامعه اسلامی میشود.
نزاع نوعی «اتحاد در نابود کردن قدرت همدیگر» است، زیرا هر طرف بخشی از نیروی خود را برای مقابله با طرف دیگر هدر میدهد و در نهایت هر دو طرف تضعیف میشوند.
۲. تمرد از فرمان ولی امر و رهبری واحد: قرآنکریم در آیه ۸۳ سوره نساء تأکید میکند که در مواجهه با اخبار امنیتبخش یا ترسآور، باید امر را به «رسول» و «اولی الامر» ارجاع داد تا از تشتت و نزاع جلوگیری شود. عدم رجوع به رهبری واحد و تصمیمگیریهای پراکنده، باعث تشدید اختلافات و تضعیف اقتدار جمعی میگردد.
وقتی طرفین نزاع به فرمان ولی امر گوش فرا ندهند، درگیری از سطح اختلاف داخلی فراتر رفته و به مقابله با دشمن واقعی تبدیل نمیشود، بلکه انرژی مسلمانان صرف مقابله با یکدیگر میشود.
عوامل دیگری مانند «حُبِّ دنیا»، «هراس از ایثار و نثار» و «ضعف اراده» نیز باعث میشود افراد به جای رجوع به رهبری دینی، به نزاع روی آورند. این امر زمینهساز عصیان و تضعیف وحدت میشود.
همانطور که رسول اکرم(صلاللهعلیهوآله) فرمودند: کینه توزی، دین را از بین میبرد. حب دنیا و منافع شخصی، بستر ساز کینهتوزی و اختلاف است. بنابراین می توان مهمترین عوامل تنازع و اختلاف میان مسلمانان را، نزاع داخلی، تمرد از رهبری واحد، حب دنیا، ضعف اخلاقی و غفلت از توحید دانست. این عوامل باعث میشود مسلمانان به جای مقابله با دشمن مشترک، نیروهای خود را صرف مقابله با یکدیگر کنند و «اتحاد در تنازع» که نوعی خودتخریبی جمعی است، جایگزین «اتحاد در عزت» شود.
رهبر معظم انقلاب نیز با استناد به آیه ۴۶ سوره انفال، وحدت اسلامی را نه به معنای یکسانسازی مذاهب، بلکه به معنای «عدم تنازع» دانستهاند که تنها در سایه رهبری واحد و پایبندی به اصول اسلامی محقق میشود.
رهبر معظم انقلاب حفظهاللهتعالی فرمودند: «امروز نگاه دستگاه استکبار و استعمار به دنیای اسلام، این است که سعی میکنند دنیای اسلام را هرچه بیشتر از وحدتِ خود دور کنند.» بیانات رهبر انقلاب در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی در سال ۱۳۹۵
چرا وحدت در جهان اسلام ضروری است؟
ضرورت وحدت در جهان اسلام را میتوان در محورهای زیر تبیین نمود:
۱. وصیت الهی و تأکید قرآن کریم: قرآن کریم به صراحت در آیه ۱۰۳ سوره آل عمران میفرماید: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّـهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا» (همگی به ریسمان خدا چنگ زنید و پراکنده نشوید). این آیه، وحدت را به عنوان یک دستور الهی و ضرورت دینی مطرح میکند که ترک آن به معنای نافرمانی از خداوند است.
در همین آیه، وحدت به عنوان «نعمت الهی» معرفی شده است: «وَ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّـهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ» (نعمت خدا را بر خود یاد کنید آنگاه که دشمنان یکدیگر بودید، پس میان دلهای شما الفت انداخت). این نشان میدهد وحدت موهبتی الهی است که باید آن را پاس داشت.
۲. عامل قدرت و عزت مسلمانان: قرآنکریم در آیه ۴۶ سوره انفال هشدار میدهد: «وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِیحُکُمْ» (نزاع نکنید که سست شوید و قدرت (شوکت) شما از بین برود). «ریح» در این آیه به معنای اقتدار، عزت و شوکت جامعه اسلامی است. نزاع داخلی باعث از بین رفتن این اقتدار شده و دشمنان را تقویت میکند.
۳. پاسخ به توطئههای دشمنان اسلام: رهبر معظم انقلاب به درستی اشاره میکنند که استکبار جهانی همواره در پی تفرقهافکنی در جهان اسلام است. متون دینی نیز به این موضوع پرداختهاند؛ در سوره توبه (آیه ۱۰۷) از «مسجد ضرار» یاد شده که با هدف تفرقهافکنی ساخته شد. تنها با وحدت میتوان در برابر «مکر و توطئههای استکبار» ایستادگی کرد. قرآنکریم میفرماید: «وَلَا یَحِیقُ الْمَکْرُ السَّیِّئُ إِلَّا بِأَهْلِهِ» (مکر بد تنها به صاحبان آن بازمیگردد) (فاطر: ۴۳).
۴. محورهای مشترک وحدتبخش: جهان اسلام دارای محورهای مشترک قدرتمندی است که میتواند اساس وحدت باشد: قران کریم (کتاب واحد): «هُدًی لِّلنَّاسِ» (بقره: ۱۸۵). پیامبر اکرم(ص) (رهبر واحد): «وَأَطِیعُوا اللَّـهَ وَالرَّسُولَ» (آل عمران: ۳۲). کعبه (قبله واحد): «وَلِلَّـهِ عَلَی النَّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ» (آل عمران: ۹۷).
در نتیجه، وحدت در جهان اسلام یک ضرورت الهی، عقلی و استراتژیک است. از نظر دینی، دستور صریح قرآن کریم و سنت است. از نظر عقلی، تنها راه حفظ اقتدار و عزت مسلمانان است. از نظر استراتژیک، تنها سلاح مقابله با توطئههای استکبار جهانی است.
همانطور که امام خامنهای تأکید میکنند، دشمنان به دنبال تفرقه هستند، زیرا میدانند «اتحاد مسلمانان، بزرگترین تهدید برای سلطه آنان» است. بنابراین، وحدت تنها یک انتخاب نیست، بلکه یک تکلیف دینی و ضرورت حیاتی برای امت اسلام است.
انتهای پیام/
نظر شما