به گزارش خبرگزاری حوزه، هر چند که ۳۶ سال از پایان جنگ تحمیلی هشت ساله می گذرد، اما دفاع مقدس ۱۲ روزه ثابت کرد که دفاع همچنان باقیست و بر این اساس جامعه ما همچنان نیازمند بهرهگیری از فرهنگ و مکتب دفاع مقدس است.
طبعاً اهتمام نسبت به این مسأله خود نیازمند درک و فهم صحیحی از الزامات و بایسته های حفظ و ترویج آموزه های ناب دفاع مقدس است.
در همین رابطه با خانم دکتر سیده فاطمه سیدمدلل کار گفتگویی انجام دادهایم که مشروح آن در ادامه میآید؛
برای شروع بحث بفرمایید که به نظر شما دفاع مقدس چه تأثیراتی بر فرهنگ جامعه ایرانی در طول بیش از چهار دهه اخیر داشته و ما امروز چه نیازی به این مساله داریم!؟
قبل از هر چیز باید دانست که دفاع در فرهنگ ایرانی و اسلامی ما امری مقدس به شمار میرفته است و اساساً دفاع مقدس هشت ساله ملت بزرگ ایران ریشه در اعتقادات و باورهای دینی و فرهنگ ملی ما دارد، کما این که در جنگ ۱۲ روزه نیز اتفاقاً رگه ها و نشانههای بارز این مساله را در نوع عملکرد و کنشگری مردم مشاهده کردیم.
از جمله آثار و برکات دفاع مقدس، رشد فضایل اخلاقی و معنوی در افراد و تقویت ارزشهای اجتماعی بوده است به نحوی که همهی اقشار ملت تحت تأثیر اخلاق رزمندگان و فضایل انسانی خانوادهی آنان قرار داشتند، به خصوص هنگامی که مراسم تشییع شهدا برگزار میشد، همگان شرکت فعال داشته، از فضای معنوی آن بهرهمند میشدند.
به هر حال سالها از جنگ تحمیلی هشتساله می گذرد اما باید توجه داشت که همچنان باورهای دینی و انقلابی، قوی ترین و مؤثرترین عامل مروّج فرهنگ ایثار و شهادت طلبی در جامعه ما بوده و هراس دشمن نیز از اتفاقاً از همین قضیه است.
به لطف الهی و به برکت خون شهیدان والامقام، روحیه ایثار و شهادتطلبی همواره در متن زندگی مردم ما وجود داشته و ما این روحیه و فرهنگ را در مکتب آقا امام حسین(ع) و یاران عاشورایی اش به خوبی فرا گرفتهایم.
راز و رمز تمسک به آموزههای ناب دینی برای حفظ فرهنگ دفاع مقدس در سطح جامعه ما چیست!؟
ببینید در آموزه های اسلامی و شیعی، شهادتطلبی مفهومی مقدس است که در نگاه اول ریشه در دین دارد و تاریخ بشریت نیز نشان داده که انسان با وجود همه غفلت ها و گاه طغیان هایش در این دنیا، ناگزیر از توجه به امور دینی و معنوی با هدف دست یابی به سعادت و آرامش حقیقی است.
برخلاف ادعای افرادی که به دنبال جامعه ای بدون ایدئولوژی و باور مذهبی هستند باید بر این نکته کلیدی تأکید کرد که اساساً در طول تاریخ، ایدئولوژیهایی که ریشه در دین و باورهای داشتهاند، مؤثرترین و بیشترین انگیزهها را در افراد ایجاد کردهاند، کما این که شجاعت، حماسهآفرینی و فداکاری ملت بزرگ ایران در دوران دفاع مقدس به خصوص رزمندگان و مجاهدان عرصه دفاع از مملکت و دین و مکتب بزرگترین گواه این مسأله است.
فرهنگ ایثار و از خودگذشتگی به معنای مجموعهای از افکار، اعتقادات، باورها، ارزشها، پسندها، علایق، دلبستگیها، روابط و عاداتی است که به برکت انقلاب اسلامی و با توجه به پیشینه دینی ملت ایران و به طور ویژه متأثر از قیام و نهضت حسینی تجلی یافته و در دوران دفاع مقدس و جنگ تحمیلی به اوج خود رسیده و البته امروز هم ما نیازمند توجه به همین ارزش ها و باورهای دینی و انقلابی برای گذر از فتنه ها و مشکلات هستیم
حضرت آقا سال ۹۰ در اجلاس جهانی جوانان و بیداری اسلامی برای نخستین بار فرمودند که ما در پیچ تاریخی مهمی قرار گرفتهایم و طبعاً بدون فرهنگ ایثار و شهادتطلبی نمی توان از این پیچ تاریخی و مشکلات و گرفتاری های بر سر راه آن به راحتی عبور کرد.
رهبر معظم انقلاب در همان سخنرانی بیان داشتند که امروز جنگ اصلی، جنگ عزم ها و اراده هاست و لذا در چنین نبردی که توأم شده با جنگ روایت ها ما باید با عزم و اراده ای جدی به دنبال روایت صحیح هشت سال دفاع مقدس باشیم و گنجینه های جنگ را به درستی به مردم و نسل جوان معرفی کنیم.
مساجد و محافل مذهبی چه نقشی در شکل گیری و تقویت باورهای دینی در جامعه دارند و این مساله چقدر در حفظ و بسط فرهنگ دفاع مقدس تأثیرگذار بوده است!؟
قبل از هر چیز باید توجه داشت که در فرهنگ دینی ما مسلمانها، مسجد اهمیت ویژهای دارد چه آن که بیش از هر چیز یادآور بندگی و تقرب به خدای متعال است. در واقع مسجد یک واحد اجتماعی کوچک از جامعه اسلامی به شمار میرود که حضور در مناسک مذهبی آن، زمینه ساز تقویت ارزشهایی همچون تقوا، جهاد، برادری و عدالت است.
از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی و حتی در جریان شکلگیری نهضت حضرت امام(ره)، مساجد و هیئات مذهبی نقش کلیدی در بصیرت افزایی جامعه و بسیج آن ها در امور اجتماعی و فرهنگی داشته اند، کما این که با شروع جنگ تحمیلی نیز با هدایتگری روحانیت متعهد و انقلابی در مساجد و کانون های دینی، جوانان راهی جبههها شده و از عزت و کرامت و شرافت ملی و ایمانی خود دفاع کردند.
امام راحل در یکی از بیانات خویش میفرمایند:"این مساجد است که نهضت را درست کرد؛ در عهد رسولالله(ص) هم و بعد از آن هم تا مدتها مسجد مرکز اجتماع سیاسی بود، مرکز تجیش جیوش بود، محراب یعنی مکان حرب، مکان جنگ، هم جنگ با شیطان وهم جنگ با طاغوت ..."
در طول سال های دفاع مقدس، بخشی از روحانیت و ائمه جماعات مساجد شخصاً در جبهه حضور داشته و گروهی نیز با فعالیتهای تبلیغی و اشاعه فرهنگ ایثار و شهادت، در این عرصه نقش آفرینی میکردند که اهمیت هر کدام در جای خود قابل تحلیل و بررسی است. در واقع ما از آن زمان تاکنون هم نیاز به تقویت سنگر جهاد نظامی داشته ایم و هم به بحث جهاد تبیین نیازمند بودهایم.
به عنوان سوال پایانی از نگاه شما در شرایط کنونی به منظور حراست از ارزشها و دستاوردهای دفاع مقدس چه باید کرد و رسانهها در این زمینه چه وظیفهای برعهده دارند!؟
امیرالمؤمنین (ع) میفرمایند: "در راه خدا با دستهای خود جهاد کنید، اگر نتوانستید با زبانهای خود و اگر باز هم نتوانستید با قلب خود جهاد کنید"
در واقع مولای متقیان علی (ع) تکلیف همه ما را مشخص کرده اند. اولاً این که جهاد در راه خدا وظیفه ماست، گاهی این وظیفه با اعضا و جوارح است و گاهی با زبان و قلب ما و به خصوص در شرایط کنونی باید توجه داشت که جهاد امروز ما جهاد تبیین است و در این زمینه باید هنرمندانه و هوشمندانه رفتار کنیم.
از برکات مهم دفاع مقدس، تقویت اعتماد به نفس و خودباوری در بین ملت ما بوده است. ما در کوران دفاع مقدس به این نتیجه رسیدیم که باید خود را باور کنیم و با تکیه بر توانمندیهای خود به ویژه جوانان مؤمن و متعهد، کشور را اداره کنیم.
لازمه تقویت همین خودباوری، التزام به بایسته های جهاد تبیین است. این که رهبر عزیزمان فرمودند جهاد تبیین، فریضه فوری و قطعی است، وظیفه همه ما روشن شده و ما باید با احساس مسئولیت در این رابطه عمل کنیم.
گفتوگو از: سمیرا مرادی
نظر شما