احترام و نیکی به والدین دستور خداوند است

حجت الاسلام و المسلمین احمد باقریان ساروی از اساتید حوزه علمیه قم در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در ساری، با تأکید بر اهمیت احترام به والدین، اظهار داشت: نیکی به پدر و مادر، فرمان خداوند متعال به فرزندان است.

استاد حوزه علمیه گفت: در روایتی از امام باقر (ع) می خوانیم: «ثَلَاثٌ لَمْ یَجْعَلِ‌ اللَّهُ (عَزَّ وَ جَلَّ) لِأَحَدٍ فِیهِنَّ رُخْصَةً أَدَاءُ الْأَمَانَةِ إِلَی الْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ وَ الْوَفَاءُ بِالْعَهْدِ لِلْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ وَ بِرُّ الْوَالِدَیْنِ، بَرَّیْنِ کَانَا أَو فَاجِرَیْن؛ سه چیز است که خداوند به هیچ کس اجازه تخلف نداده است، ادای امانت به فرد خوب و بد و وفای به عهد و پیمان با خوب و بد و نیکی با پدر و مادر، چه خوب باشند و چه بد. ‌» (الکافی، دار الحدیث، ج ۳ ص ۱۳، باب البر بالوالدین حدیث ۱۵)

وی خاطرنشان کرد: خداوند در قرآن کریم درباره نیکی به پدر و مادر فرمود: «وَ قَضی‌ رَبُّکَ أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ إِیَّاهُ وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ کِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً کَریماً * وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَ قُلْ رَبِّ ارْحَمْهُما کَما رَبَّیانی‌ صَغیرا؛ و پروردگارت فرمان قاطع داده است که جز او را نپرستید و به پدر و مادر نیکی کنید هرگاه یکی از آنان یا دو نفرشان در کنارت به پیری رسند [چنانچه تو را به ستوه آورند] به آنان اف مگوی و بر آنان [بانگ مزن و] پرخاش مکن، و به آنان سخنی نرم و شایسته [و بزرگوارانه] بگو * و برای هر دو از روی مهر و محبت، بال فروتنی فرود آر و بگو: پروردگارا! آن دو را به پاس آنکه مرا در کودکی تربیت کردند، مورد رحمت قرار ده». (اسراء: ۲۳)

حجت الاسلام و المسلمین باقریان تصریح کرد: در این دو آیه شریفه، پس از فرمان به عبادت خدا، به نیک رفتاری با پدر و مادر فرمان داده است و تکلیف زمان زنده بودن پدر و مادر و زمان پس از مرگ آن دو را مشخصا بیان گردیده است. در زمان زنده بودن آن دو تکلیف فرزند با آن دو نیک رفتاری و فروتنی و سخن گفتن با مهربانی و خودداری از هرگونه خشونت حتی خشونت کلامی ساده مانند گفتن کلمه «أف» که موجب آزردگی آن دو می شود، و برای پس از مرگ آن دو درخواست آمرزش و رحمت الهی برای آنان است.

استاد حوزه علمیه قم ابراز کرد: تنها در یک مورد نباید به درخواست پدر و مادر توجه شود و آن در جایی است که آن دو خواهان تغییر دین و مذهب حق و یا عصیان خدا از سوی فرزند خود بشوند که در این صورت ضمن احترام به آنان فرزند حق ندارد از آن دو پیروی کند. خداوند فرمود: («وَ وَصَّیْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَیْهِ حُسْناً وَ إِنْ جاهَداکَ لِتُشْرِکَ بی‌ ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلا تُطِعْهُما إِلَیَّ مَرْجِعُکُمْ فَأُنَبِّئُکُمْ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُون؛ انسان را درباره پدر و مادرش به نیکی کردن سفارش کرده‌ایم و اگر آن دو تلاش کنند تا چیزی را که هیچ دانشی به [خدایی و ربوبیت] آن نداری شریک من قرار دهی، از آنان اطاعت مکن. بازگشت شما فقط به سوی من است، پس شما را به آنچه همواره انجام می‌ داده ‌اید، آگاه می ‌کنم». (سوره عنکبوت: ۸).

وی ادامه داد: گرچه مورد آیه دعوت پدر و مادر به شرک به خدا است، ولی به آن اختصاص ندارد، بلکه در مورد دعوت آن دو به دین و مذهب باطل و یا ترک واحبات و ارتکاب محرمات نیز حکم همین است که نباید از آن دو پیروی شود، زیرا پدر و مادر تا آنجا میتواند فرمان و خواستشان نافذ باشد که با خواست و حکم خدا مخالفت نداشته باشد، یعنی اطاعت از آن دو، در رتبه بعد از اطاعت از خدا قرار دارد، نه در عرض آن و نه بالاتر از آن، ضمن اینکه در همان حال نیز فرزند باید با آن دو رفتار درست و نیکو داشته باشد.

انتهای پیام. /