وقت طلاب، امانت الهی است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از هرمزگان، حجت الاسلام والمسلمین عبادی‌زاده نماینده ولی فقیه در استان هرمزگان در درس اخلاق طلاب مدرسه علمیه النبی(ص) بندرعباس اظهار داشت: کمال دین دارای دو رکن اساسی است: علم و عمل رکن نخست، طلب علم است واژه‌ی طلب در لغت به معنای خواستن، جست‌وجو کردن و در پی چیزی حرکت نمودن است. وقتی انسان می‌گوید آب می‌خواهم، یعنی در پی آب حرکت می‌کند تا به آن برسد اما در اصطلاح دینی، طلب به معنای یک حرکت ارادی است؛ حرکتی که از خواستن و تصمیم برای رسیدن به نقطه‌ی مطلوب سرچشمه می‌گیرد در طلب علم نیز همین معنا حاکم است تنها گفتنِ من می‌خواهم عالم شوم کافی نیست؛ باید اراده کرد، جست‌وجو نمود، حرکت کرد و دانستن را با تلاش زنده نگه داشت بدون جدی گرفتن تحصیل و کوشش، علم حاصل نمی‌شود.

وی افزود: در کنار علم، رکن دوم عمل است علم برای علم آموخته نمی‌شود؛ هدف از آموختن آن است که بدانیم، و از دانسته‌ی خود بهره ببریم. باید علم را در زندگی به کار گرفت تا دانسته به رفتار تبدیل شود. خدا رحمت کند حضرت آیت‌الله العظمی بهجت را که همواره سفارش می‌کردند: به آنچه می‌دانید عمل کنید مضمون این فرمایش بر اساس حدیث است؛ هرگاه انسان به دانسته‌هایش عمل کند، خداوند علم نادانسته‌ها را به او عطا می‌فرماید. عمل، خود سرچشمه‌ی علم است بنابراین هر چه انسان دانسته‌هایش را در عمل به‌کار گیرد، هم دانشش رشد می‌کند و هم کمال دینی‌اش افزایش می‌یابد.

نماینده ولی فقیه در استان هرمزگان اذعان داشت؛ حضرت همچنین ارزش‌گذاری می‌کند و می‌فرماید: طلب علم لازم‌تر و واجب‌تر است از طلب مال در میان انگیزه‌های انسانی خواه تحصیل مال، قدرت یا شهرت بالاترین ارزش از آنِ علم است واژه‌ی اوجب علیکم یعنی طالب علم بودن، واجب‌تراز طلب مال بودن است؛ زیرا علم هدایتگر انسان و جامعه است.

استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: امام صادق(ع) نیز در حدیثی می‌فرمایند؛ انسان هنگام تولد، سهم خود را از دنیا دارد تفاوت مردم در آن است که برخی صبر دارند تا روزیِ مقدرشان برسد، و برخی عجول‌اند و می‌خواهند با هر روش حتی نادرست به آن دست یابند بنابراین، باید از حرص و جوش برای مال دنیا پرهیز کرد و انرژی خود را صرف طلب علم و عمل نیک نمود، زیرا کمال دین در این دو خلاصه می‌شود.

وی تصریح کرد: انسان گاهی در طلب مال دچار عجله و اشتباه می‌شود؛ می‌خواهد هرچه زودتر به هدف برسد و تصور می‌کند زرنگی می‌کند امام صادق(ع) می‌فرمایند چنین کسی می‌پندارد اگر راه حلال را طی کند، دیرتر به مال می‌رسد؛ پس حلال و حرام را با هم در می‌آمیزد تا به عددی که در ذهن دارد برسد. حضرت می‌فرمایند خداوند در اینجا مکرِ لطیفی می‌کند: تو خیال کردی هوشمندانه عمل کردی، اما روزی‌ای که برایت مقدر شده بود، قرار بود از راه حلال در طول عمرت به تو برسد حال که با عجله از راه حرام به‏دنبال آن رفتی، خداوند از همان مال مقدر، سهمت را کاهش می‌دهد انسان باید بداند رزق و روزی تقسیم شده و ان المال مصون و قد قسمه الله بینکم ؛ مال محفوظ و مقدر است پس نیاز نیست برای زود رسیدن، حرص و شتاب بورزد.

وی افزود: گاه انسان گمان می‌کند که اگر تلاش بیشتری کند، از حرام و حلال نگذارد، زودتر به مقصد می‌رسد، حال آنکه خداوند وعده داده است: رزقِ هر بنده تضمین شده و ضمانت الهی دارد خداوند وعده‌دهنده‌ای است که وفا می‌کند این مضمون، انسان را شرمنده می‌سازد، چون گویا خدا با کنایه می‌فرماید: من وعده داده‌ام، چرا تو بی‌اعتماد شده‌ای؟ رزق در دنیا تقسیم شده و هر کس به اندازه‌ی مقدر خود بهره‌مند می‌شود آن‌که مال بیشتری دارد، در برابر آن تکلیف بیشتری نیز دارد؛ باید خمس و زکات بدهد، حق محرومان را ادا کند و مسئولیت اجتماعی خود را بشناسد در مقابل، کسی که رزقش کمتر است، همان مقدار برایش کفایت می‌کند و مسئولیت مالی سنگینی بر او نیست. بنابراین، بیشتر مال، مسئولیت بیشتر می‌آورد.

حجت الاسلام والمسلمین عبادی‌زاده تاکید کرد : طلبه‌ها و اهل علم باید از امروز مراقب باشند که وقت و عمرشان را به حرص مال نیالایند خداوند روزی و رزق بندگان خود را در زمان مناسب می‌رساند؛ نیازی به عجله و تلاش نادرست نیست. از راه حرام و اضطراب‌آور دنبال رزق نرویم، حتی از راه حلالش نیز نباید تمام فکر و عمر را درگیر دنیای مادی کرد ذهن و دل طالب علم باید درگیر علم و حقیقت باشد، نه مشغول مال دنیا. در احادیث آمده است که خداوند رزق و روزی عالم دین را تضمین کرده؛ این ضمانت، خاصِ اهل علم است و فراتر از تضمین عمومی برای همه‌ی مردم شاید مضمون همین روایت اشاره دارد که طلبه‌ها مخاطب اصلی‌اند؛ کسانی که باید علم را مقدم بر مال بدانند، چون علم و مال هر دو در این حدیث مقایسه شده‌اند: علم را باید طلب کرد و مال را خداوند خود قسمت می‌کند.

وی افزود: حضرت می‌فرمایند: و العلم مخزونٌ عند أهله ؛ علم در نزد اهل خودش ذخیره شده است. باید علم را از اهلش گرفت، از کسانی که صلاحیت دارند و به سرچشمه‌ی الهی متصل‌اند؛ یعنی معصومین(ع)، صادقین، اهل ذکر و اهل فکر الهی. آنان درِ مخزن علم‌اند علمی که از راه آن‌ها گرفته شود، خطاناپذیر و الهی است، و به تمام ابعاد مادی و معنوی حیات انسان مربوط می‌شود. علم الهی، محدود به دنیا نیست؛ علمی است که دنیا و آخرت را با هم پوشش می‌دهد. پس باید علم را از اهلش فرا بگیریم و آن را در زندگی، برای عمل و عمل صالح به‌کار بندیم.