دوشنبه ۱۰ آذر ۱۴۰۴ - ۱۶:۱۰
مناظره خوانی | پرسش ساده دانشجو که استاد پاسخش را پیدا نکرد!

حوزه/ در یکی از کلاس‌های دانشگاه شریعت اردن، گفتگوی یک دانشجو و استاد درباره حدیث دوازده خلیفه به مناظره‌ای جدی کشیده شد؛ گفتگویی که از طرح یک پرسش ساده آغاز شد و تا طرح پرسش‌های تازه و سکوت استاد پیش رفت.

به گزارش خبرگزاری حوزه، کتاب صد و یک مناظره جالب و خواندنی به قلم محمد محمدی اشتهاردی به گردآوری مناظرات مختلف پیرامون مسائل اعتقادی و دینی پرداخته که حوزه‌نیوز در شماره‌های مختلف به انتشار آن خواهد پرداخت.

یکی از اساتید دانشگاه «شریعت اردن» به نام دکتر خالد نوفل برای تدریس به آن دانشگاه می‌آمد. من از دانشجویان او بودم و به مذهب تشیع اعتقاد داشتم و در کلاس درس او شرکت می‌نمودم. او در فرصت‌های مناسبی، بر اثر تعصبی که در مذهب خود (تسنن) داشت، نسبت‌های ناروایی به تشیع می‌داد. روزی در مورد جانشینان رسول اکرم (ص) که دوازده نفر هستند، با او به بحث و گفتگو نشستم. بشنوید و قضاوت کنید:

استاد:
اصلاً ما در کتاب‌های حدیث، چنین حدیثی نداریم که پیامبر (ص) فرموده باشد «خلفای من دوازده نفر هستند» و چنین حدیثی از ساخته‌های توست.

دانشجو:
اتفاقاً در کتاب‌های اصیل اهل تسنن، در موارد متعدد و با تعبیرات گوناگون چنین حدیثی ذکر شده است. به عنوان نمونه:
در چندین کتاب حدیث نقل شده که پیامبر (ص) فرمود:
«الْخُلَفَاءُ بَعْدِی اثْنَا عَشَرَ، بِعَدَدِ نُقَبَاءِ بَنِی إِسْرَائِیلَ، وَکُلُّهُمْ مِنْ قُرَیْشٍ.»
«خلفای بعد از من دوازده نفرند، به تعداد نقبای بنی‌اسرائیل و همه آنان از قریش هستند.» ۱
بنابراین بر اساس مدارک و کتاب‌های مورد اعتماد شما، این حدیث آمده است.

استاد:
به فرض اینکه این حدیث مورد قبول باشد، به نظر شما (شیعیان) این دوازده نفر چه کسانی هستند؟!

دانشجو:
طبق ده‌ها، بلکه صدها روایتی که به ما رسیده، نام آنها عبارت است از:
۱. امیرمؤمنان علی بن ابی‌طالب (ع)
۲. حسن بن علی (ع)
۳. حسین بن علی (ع)
۴. علی بن الحسین زین‌العابدین (ع)
... تا به امام دوازدهم، حضرت مهدی (عج).

استاد:
آیا حضرت مهدی (ع) اکنون زنده است؟

دانشجو:
آری، او زنده است و بر اساس مسائلی از نظرها غایب می‌باشد. وقتی زمینه خوبی در جهان برای ظهور او فراهم شد، ظهور خواهد کرد و زمام رهبری جهان را به دست می‌گیرد.

استاد:
او در چه وقت متولد شده است؟

دانشجو:
او در سال ۲۵۵ هجری قمری متولد شد و تاکنون که سال ۱۴۱۳ هجری قمری است، از عمر مبارک او ۱۱۵۸ سال گذشته است.

استاد:
چگونه ممکن است یک انسان بیش از هزار سال عمر کند؟ آخرین حدّ طبیعی عمر یک انسان صد سال است.

دانشجو:
ما مسلمان هستیم و به قدرت الهی اعتقاد داریم. چه مانعی دارد که بر اساس مشیت خدا، شخصی هزاران سال عمر کند؟

استاد:
قدرت خدا به جای خود، اما چنین چیزی خارج از سنت خداست.

دانشجو:
هم شما قرآن را قبول دارید و هم ما. قرآن در سوره عنکبوت آیه ۱۴ می‌فرماید:
«وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحاً إِلَیٰ قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِیهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِینَ عَاماً.»
«ما نوح (ع) را به سوی قومش فرستادیم و او در میان آنان هزار سال ـ جز پنجاه سال ـ درنگ کرد.»
حضرت نوح (ع) طبق این آیه، ۹۵۰ سال قبل از طوفان در میان قومش زندگی کرد. بنابراین اگر خدا بخواهد، می‌تواند انسان دیگری را نیز به همین مقدار یا بیشتر زنده نگه دارد.

وانگهی پیامبر اسلام (ص) در موارد متعدد از آمدن حضرت مهدی (عج) به عنوان امامی که سراسر جهان را پر از عدل و داد می‌کند، خبر داده است. در این مورد صدها، بلکه بیش از هزار روایت از طریق شیعه و سنی نقل شده و انکار آن ممکن نیست.

به عنوان نمونه:
پیامبر (ص) فرمود:
«الْمَهْدِیُّ مِنْ أَهْلِ بَیْتِی، یَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَعَدْلاً کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَجَوْراً.»
«مهدی از اهل‌بیت من است. زمین را، پس از آنکه پر از ظلم و جور شد، پر از عدل و داد می‌کند.» ۲

وقتی سخن به اینجا رسید و استاد مطالب منطقی دانشجو را که بر اساس منابع معتبر اهل تسنن بود دریافت، سکوت کرد.

دانشجو:
برمی‌گردیم به آغاز سخن. شما تصدیق کردید که رسول خدا (ص) فرموده است: «خلفای من دوازده نفر از قریش هستند.» و از من پرسیدید این دوازده نفر کیانند، و من نام دوازده امام از علی (ع) تا حضرت مهدی (ع) را برای شما برشمردم. اکنون من از شما می‌پرسم: به نظر شما این دوازده نفر چه کسانی هستند؟

استاد:
از این دوازده نفر می‌توان چهار خلیفه اول (ابوبکر، عمر، عثمان و علی) را نام برد. سپس حسن (ع)، و معاویه، و ابن‌زبیر، و عمر بن عبدالعزیز؛ که هشت نفر می‌شوند. ممکن است مهدی عباسی (سومین خلیفه عباسی) را نیز افزود. و شاید طاهر عباسی را نیز افزود.
به طور خلاصه از نظر ما این دوازده نفر مشخص نیستند و سخن علمای ما در این باره پراکنده و سر درگم و گوناگون است.

دانشجو:
پیامبر (ص) در حدیث «ثقلین» که مورد قبول همه مسلمانان است، فرمود:
«إِنِّی تَارِکٌ فِیکُمُ الثَّقَلَیْنِ: کِتَابَ اللَّهِ وَعِتْرَتِی أَهْلَ بَیْتِی.»
«من در میان شما دو چیز گران‌بها می‌گذارم: ۱. کتاب خدا (قرآن)، ۲. عترتم، اهل‌بیت من. اگر به این دو تمسک کنید، هرگز گمراه نخواهید شد.» ۳
روشن است که ابوبکر، عمر، عثمان، ابن‌زبیر و عمر بن عبدالعزیز و مهدی عباسی از عترت و اهل‌بیت پیامبر نبودند. بنابراین چرا در مورد دوازده خلیفه پیامبر سردرگم باشیم، با اینکه بر اساس حدیث ثقلین آنها باید از عترت پیامبر باشند ـ و این دقیقاً با باور شیعه درباره دوازده امام، از علی (ع) تا امام مهدی (عج)، مطابقت می‌کند.

استاد:
به من فرصت بده تا در این مورد بیشتر تحقیق کنم. فعلاً پاسخی که قانع‌کننده باشد به نظرم نمی‌آید.

دانشجو:
بسیار خوب. امیدوارم با تحقیقات خود مشخص کنید که این دوازده خلیفه رسول خدا تا روز قیامت چه کسانی هستند.

اما پس از مدتی، استاد با دانشجو ملاقات کرد؛ و با اینکه جستجو کرده بود، بر اساس عقیده اهل تسنن، موضوعِ «دوازده خلیفه مشخص» را نیافته بود.

پی‌نوشت:

۱. صحیح مسلم، کتاب الاماره، ج ۴، ص ۴۸۲ ط دار الشعب) - مسند احمد ج ۵، ص ۸۶ - ۸۹ - ۹۰ و ۹۲ - مستدرک صححین، ج ۴، ص ۵۰۱ مجمع هیثمی، ج ۵، ص ۱۹۰ و ....

۲. مسند احمد، ج ۳، ص ۲۷

۳. مسند احمد، ج ۴، ص ۳۶۷- صحیح مسلم ، ج ۲، ص ۲۳۸ - صحیح ترمذی، ج ۷، ص ۱۱۲ - کنز العمال ، ج ۷، ص ۱۱۲ و ....

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha