حجت الاسلام والمسلمین مهدی اقبالی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در کاشان، ضمن تبریک هفته پژوهش با اشاره به اهمیت تحقیق و پژوهش در معارف و متون اسلامی و اهمیت آن در جامعه و تمدن بشری اظهار داشت: امیرالمومنین علی ابن ابیطالب(ع) فرمود هیچ کاری و اقدامی مثل پژوهش نیست.
کارشناس دینی با بیان اینکه در اسلام و معارف دینی، تحقیق و پژوهش از جایگاه والایی برخوردار است.افزود: این اهمیت در منابع اسلامی و نیز در علوم اجتماعی نیز قابل تبیین است به طوری که قرآن کریم انسانها را به تفکر، تدبّر و جستوجوی دانش فرامیخواند.
حجت الاسلام والمسلمین اقبالی با بیان اینکه پیامبر اسلام (ص) طلب علم را فریضهای برای هر مسلمان دانستهاند. ابراز داشت: اسلام عقل را به عنوان «حجت باطنی» میشناسد و از پیروی کورکورانه (تقلید بدون تحقیق) نهی میکند.
وی با بیان اینکه دوران طلایی تمدن اسلامی محصول توجّه به پژوهش در علوم تجربی، فلسفه، فقه و کلام بود. یاد آورشد: دانشمندانی مانند ابنسینا، خوارزمی و بیرونی، نماد این جنبش عقلانی هستند.
ضمن اینکه پژوهش دقیق در منابع دینی قرآن، سنت، عقل، اجماع اساس استنباط احکام است و نشاندهنده پویایی اسلام در پاسخ به مسائل جدید است.
کارشناس دینی با بیان اینکه قرآن بر مطالعه تاریخ و جوامع مانند آیه ۱۳۷ عمران «قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِکُمْ سُنَنٌ» تأکید دارد تا قوانین اجتماعی الهی شناخته شود.
حجت الاسلام والمسلمین اقبالی با بیان اینکه پژوهش در علوم اجتماعی میتواند به شناسایی مشکلاتی مانند فقر، تبعیض و انحرافات کمک کند و راهحلهای مبتنی بر ارزشهای اسلامی (عدالت، اخلاق، تعاون) ارائه دهد. بیان داشت : اسلام از موضع فعّالانه و نقّادانه، علوم اجتماعی غرب را میپذیرد یا اصلاح میکند تا با مبانی توحیدی سازگار شود و علوم اجتماعی پدیدههای جامعه را توصیف و تحلیل میکند، در حالی که معارف دینی چارچوب ارزشی و غایی برای سعادت انسان ارائه میدهند.
وی با بیان اینکه اسلام انسان را موجودی چندبعدی مادی، معنوی، اجتماعی میداند و پژوهش اجتماعی صرفاً مادی را ناکافی میشمرد.ادامه داد: با توجه به مبانی اسلامی، میتوان نظریههای اجتماعی جدیدی تولید کرد که متناسب با فرهنگ جامعه اسلامی باشد.
حجت الاسلام والمسلمین اقبالی با بیان اینکه پژوهشگرانِ مسلّط به معارف اسلامی و روشهای علوم اجتماعی باید پژوهشهای میدانی درباره مسائل واقعی جامعه با رویکرد دینی را عملیاتی کرده تا به خروجی دلخواه برسند. افزود: در اسلام، پژوهش هم عبادت و هم ضرورت اجتماعی است.
کارشناس دینی با بیان اینکه ترکیب معارف دینی با علوم اجتماعی میتواند به ساخت جامعهای مبتنی بر عقلانیت، اخلاق و عدالت کمک کند این رویکرد، پلی بین «دانش» و «ارزش» ایجاد میکند تا علم در خدمت تعالی انسان قرار گیرد.یاد آورشد: تحقیق و پژوهش، موتور محرّکه پیشرفت است لذا جامعهای که پژوهش را سرلوحه کار خود قرار دهد میتواند مسائل خود را علمی حل کند، نه با آزمون و خطا و از وابستگی فناوری بکاهد و به خوداتکایی برسد، تابآوری بیشتری در برابر بحرانها (مانند همهگیری کووید-۱۹) داشته باشد و آیندهای روشنتر و مرفهتر برای نسلهای بعد تضمین کند.
حجت الاسلام والمسلمین اقبالی تصریح کرد: سرمایهگذاری در پژوهش، در واقع سرمایهگذاری بر روی ثروت نامرئی و ماندگار یک ملت، یعنی دانش و خرد جمعی آن است.
انتهای پیام./











نظر شما