به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد، پرفسور محمد لگنهاوزن، عضو هیئت علمی موسسه علمی پژوهشی امام خمینی ، امروز چهارشنبه ۲۶ آذرماه، در نخستین همایش بینالمللی الهیات مقاومت که در دانشکده علوم دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، به تبیین ابعاد اخلاقی، فلسفی و اجتماعی مفهوم مقاومت پرداخت و آن را وظیفهای فراگیر برای همه انسانها دانست.
وی سخنان خود را با اشاره به آموزههای استاد فقید خود، علامه محمدتقی مصباح یزدی آغاز کرد و گفت: یکی از مباحث مهمی که در فلسفه اخلاق از ایشان آموختیم، تحلیل دقیق مفهوم وظیفه است. وظیفه زمانی معنا پیدا میکند که انسان برای رسیدن به یک هدف مطلوب، با مانعی روبهرو باشد و ناچار به عبور از آن مانع شود. همین عبور از مانع، همان چیزی است که در ساحت اخلاقی «مقاومت» نامیده میشود.
لگنهاوزن افزود: اگر به درون خود نگاه کنیم، میبینیم که انسان با امیال متنوع و گرایشهای دنیوی متعددی مواجه است. برای رسیدن به کمال، عفو، فضیلت و قرب الهی، ناگزیر از مقاومت در برابر این تمایلات هستیم. این مقاومت، پایه شکلگیری فضیلت اخلاقی در وجود انسان است.
این استاد فلسفه ادامه داد: همین منطق را میتوان از سطح فردی به سطح اجتماعی گسترش داد. جامعه نیز برای رسیدن به وضعیت مطلوب و عادلانه، با موانع متعددی روبهروست که بدون مقاومت امکان عبور از آنها وجود ندارد. از این منظر، مقاومت یک وظیفه اخلاقی و اجتماعی است که بر عهده همه انسانها قرار دارد.
وی تأکید کرد: تا زمانی که ظلم، استکبار و طاغوت مانع زندگی انسانها بهعنوان بندگان خدا هستند، مقاومت یک ضرورت اخلاقی و انسانی محسوب میشود.
مقاومت؛ مفهومی فراتر از کنش نظامی
لگنهاوزن با انتقاد از برداشتهای تقلیلگرایانه از مفهوم مقاومت در فضای رسانهای اظهار داشت: متأسفانه در بسیاری از رسانهها، مقاومت صرفاً بهعنوان یک حرکت نظامی یا شبهنظامی معرفی میشود، در حالی که مقاومت مفهومی بسیار گستردهتر و عمیقتر دارد.
وی افزود: مقاومت اسلامی محدود به مسلمانان نیست. پیامبر اکرم (ص) امت خود را تنها بر اساس قومیت یا دین خاصی بنا نکرد، بلکه یهودیان، مسیحیان و دیگران را نیز به مشارکت در امت دعوت کرد. بنابراین مقاومت نیز باید آغوشی باز برای همه انسانهایی داشته باشد که خواهان ایستادگی در برابر ظلم هستند.
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) با اشاره به پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی به جوانان معترض در حمایت از مردم مظلوم فلسطین گفت: بسیاری از افرادی که در شهرهایی مانند نیویورک، پاریس و دیگر نقاط جهان در دفاع از فلسطین تظاهرات میکنند، مسلمان نیستند، اما بهدرستی در جبهه مقدم مقاومت قرار گرفتهاند.
وی تصریح کرد: این افراد، هرچند از نظر دینی متفاوت باشند، اما از منظر اخلاقی، اعضای جبهه مقاومت در برابر ظلم و جنایت به شمار میآیند.
لگنهاوزن به تجربه آفریقای جنوبی و مبارزه با نظام آپارتاید اشاره کرد و گفت: برخی از رهبران و اندیشمندان آفریقای جنوبی، با یادآوری خاطرات نلسون ماندلا، تأکید کردهاند که آزادی واقعی زمانی محقق میشود که همه انسانها آزاد باشند، نه فقط گروهی خاص.
وی افزود: این نگاه اخلاقی بهروشنی درباره مردم فلسطین نیز صدق میکند. جنایات و نسلکشیهای صورتگرفته در فلسطین، حقیقت رژیم صهیونیستی و وظیفه اخلاقی جهانیان را آشکار کرده است.
این استاد فلسفه با اشاره به ریشه واژههایی چون آپارتاید و افشاگرانه بودن کاربرد آنها در ادبیات سیاسی گفت: این مفاهیم برای آن به کار میروند که حقیقت را آشکار کنند و نشان دهند چه ظلمی در حال وقوع است. امروز دیگر امکان انکار وجود ندارد؛ همه ما روزانه تصاویر و اخبار ظلم را در تلفنهای همراه خود مشاهده میکنیم.
وی تأکید کرد: همین آگاهی، وظیفه مقاومت را بر دوش همه ما میگذارد و سکوت در برابر آن، از منظر اخلاقی قابل توجیه نیست.
جهاد تبیین؛ بُعد مغفول مقاومت
لگنهاوزن با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی خاطرنشان کرد: مقاومت فقط در میدان نبرد نظامی خلاصه نمیشود. ما جهاد تبیین نیز داریم؛ وظیفه داریم واقعیتها را روشن کنیم تا مردم فریب تحریفها و دروغپردازیهای رسانهای را نخورند.
وی افزود: تبیین صحیح واقعیتها، خود نوعی مقاومت است که میتواند مسیر افکار عمومی را تغییر دهد و جامعه را نسبت به مسئولیتهایش آگاه سازد.
پیوند مقاومت با امید و انتظار
این استاد دانشگاه با تبیین نگاه شیعی به مفهوم مقاومت اظهار داشت: در مکتب تشیع، مقاومت بهطور جداییناپذیر با امید پیوند خورده است؛ امید به تحقق آیندهای عادلانه و آمادگی مستمر برای ظهور حضرت ولیعصر (عجلاللهتعالیفرجه) را تبیین کرد.
وی تصریح کرد: اگر مقاومت را صرفاً یک مفهوم منفی بدانیم، دچار خطا شدهایم. مقاومت بُعد ایجابی نیز دارد؛ ما با مقاومت، خود و جامعه را برای تحقق عدالت و ظهور آماده میکنیم.
عضوهیئت علمی موسسه علمی پژوهشی امام خمینی (ره) در پایان تأکید کرد: زمانی که انسان به وظیفه مقاومت عمل میکند و این عمل به عادت، هویت و سبک زندگی او تبدیل میشود، مقاومت از سطح وظیفه فراتر رفته و به فضیلت اخلاقی بدل میشود؛ فضیلتی که هم در ساحت فردی انسان را میسازد و هم در ساحت اجتماعی به جامعه جان، پویایی و معنا میبخشد.
انتهای پیام/
نظر شما