حمید بهمنی کارگردان سینما و تلویزیون در گفتوگو با خبرگزاری حوزه اظهار کرد: سینما بهعنوان یکی از مهمترین ابزارهای فرهنگی عصر حاضر، ظرفیت گستردهای برای انتقال مفاهیم دینی و معنوی دارد و در صورتی که این مفاهیم بهشکلی عمیق و هنرمندانه در آثار سینمایی جاری شوند، میتوانند نقش مهمی در هدایت فرهنگی جامعه ایفا کنند. خانواده نخستین مخاطب این پیامهاست و بیشترین تأثیر را از محتوای آثار تصویری میپذیرد. از اینرو، توجه به پیوند سینما، دین و خانواده ضرورتی انکارناپذیر است.
وی با تأکید بر پرهیز از نگاه سطحی به مفاهیم دینی افزود: دین در سینما نباید به مجموعهای از شعارها یا دیالوگهای مستقیم تقلیل پیدا کند. مفاهیم دینی زمانی اثرگذار خواهند بود که در ساختار روایت، سیر تحول شخصیتها و انتخابهای اخلاقی آنها حضور داشته باشند. مخاطب زمانی با یک اثر ارتباط برقرار میکند که احساس کند این مفاهیم از دل داستان برآمدهاند، نه اینکه به او تحمیل شدهاند.
بهمنی با اشاره به جایگاه بنیادین خانواده در آموزههای دینی تصریح کرد: در نگاه دینی، خانواده کانون اصلی تربیت انسان و انتقال ارزشهای اخلاقی و ایمانی است. سینما میتواند این جایگاه را برجسته کند و نقش خانواده را فراتر از یک نهاد اجتماعی صرف به تصویر بکشد. بازنمایی درست خانواده، میتواند مخاطب را به بازاندیشی در روابط خانوادگی و مسئولیتهای فردی سوق دهد. مفاهیمی چون صبر، گذشت، مسئولیتپذیری، وفاداری و احترام متقابل، ریشهای عمیق در تعالیم دینی دارند و ستونهای اصلی یک خانواده سالم را شکل میدهند. زمانی که این مفاهیم در قالب داستانهای سینمایی و شخصیتهای باورپذیر ارائه میشوند، تأثیر آنها بسیار عمیقتر و ماندگارتر از بیان مستقیم خواهد بود.
وی با بیان اینکه سینمای دینی باید ناظر به واقعیتهای اجتماعی باشد، گفت: خانواده امروز با چالشهای متعددی همچون مشکلات اقتصادی، فشارهای روانی، شکاف نسلی و تغییر سبک زندگی مواجه است. نادیده گرفتن این واقعیتها، موجب فاصله گرفتن مخاطب از اثر میشود. مفاهیم دینی زمانی اثرگذار خواهند بود که در دل همین مسائل واقعی، معنا و کارکرد پیدا کنند. یکی از مهمترین کارکردهای مفاهیم دینی در آثار سینمایی، ایجاد آرامش و امید در فضای خانواده است. در شرایطی که بسیاری از خانوادهها با اضطراب و نااطمینانی روبهرو هستند، سینما میتواند با تکیه بر آموزههای دینی، افقهای روشنتری پیش روی مخاطب قرار دهد و حس معنا و پایداری را تقویت کند.
وی با اشاره به تأثیر سینما بر نسل جوان اظهار کرد: نوجوانان و جوانان بیش از دیگر گروههای سنی تحت تأثیر تصویر و روایت قرار میگیرند. اگر مفاهیم دینی بهزبان هنر و با درک اقتضائات نسل جدید ارائه شوند، میتوانند به تقویت هویت دینی و خانوادگی این نسل کمک کنند و از بروز گسستهای فکری و ارزشی جلوگیری نمایند. سینما میتواند واسطهای میان معارف دینی و زیست روزمره خانوادهها باشد. بسیاری از آموزههای دینی زمانی برای مخاطب قابل فهم میشوند که در قالب موقعیتهای عینی و ملموس به تصویر کشیده شوند. این پیوند میان دین و زندگی روزمره، یکی از مهمترین رسالتهای سینمای دینی است.
بهمنی با انتقاد از برخی تصویرسازیهای نادرست از خانواده گفت: در برخی آثار، خانواده بهگونهای نمایش داده میشود که فاقد پیوند عاطفی، انسجام و هویت اخلاقی است. اگر چنین تصویرهایی بدون ارائه مسیر اصلاح و تعالی باشند، میتوانند آثار منفی بر نگرش مخاطب بگذارند. سینما باید ضمن واقعگرایی، نگاه اصلاحگرانه و امیدوارانه داشته باشد. مفاهیم دینی میتوانند به تعارضها و بحرانهای خانوادگی معنا ببخشند و نشان دهند که بازگشت به اخلاق، ایمان و مسئولیتپذیری، راه عبور از بسیاری از بنبستهاست. این رویکرد، مخاطب را به تأمل در رفتارها و انتخابهای شخصی خود وامیدارد و نقش تربیتی سینما را پررنگ میکند.
این کارگردان سینما و تلویزیون با تأکید بر مسئولیت اجتماعی هنرمندان اظهار کرد: فیلمسازان باید نسبت به تأثیر آثار خود بر ذهن و سبک زندگی خانوادهها آگاه باشند. هر تصویر و روایت میتواند الگوساز باشد و در شکلدهی به نگرش مخاطب نقش ایفا کند. در سینمای دینی، این مسئولیت دوچندان است و نیازمند دقت و تعهد بیشتری است. تولید آثار مبتنی بر مفاهیم دینی نیازمند پژوهش، شناخت عمیق معارف اسلامی و پرهیز از نگاه سطحی است. تعامل میان سینماگران و اندیشمندان دینی میتواند به ارتقای کیفیت این آثار کمک کند و از کلیشهسازی و تکرار جلوگیری نماید.
وی با بیان اینکه خانواده در گفتمان دینی محور سلامت جامعه محسوب میشود، گفت: هر اثری که بتواند به تحکیم خانواده کمک کند، در حقیقت به سلامت فرهنگی و اجتماعی جامعه یاری رسانده است. سینما در کنار نهادهای تربیتی و آموزشی، میتواند نقشی مکمل و اثرگذار در این مسیر ایفا کند. آثار سینمایی مبتنی بر مفاهیم دینی، اگر بهدرستی و با زبان هنر تولید شوند، میتوانند امید، معنا و انسجام را به فضای خانواده بازگردانند. چنین آثاری در برابر جریانهای مخرب فرهنگی، نقش ایجابی و پیشبرنده خواهند داشت.
بهمنی در پایان بیان کرد: سینمای ایران از ظرفیتهای انسانی، فرهنگی و دینی بالایی برخوردار است و اگر این ظرفیتها در خدمت تحکیم خانواده و ترویج مفاهیم اصیل دینی قرار گیرند، میتوان انتظار داشت که سینما به ابزاری مؤثر برای ارتقای معنوی و اخلاقی جامعه تبدیل شود.
انتهای پیام
نظر شما