به گزارش خبرگزاری حوزه، حجتالاسلام والمسلمین محمد جعفری، از اساتید حوزه و دانشگاه، شب گذشته در این نشست با اشاره به این که ماهیت ایمان همواره در الهیات غربی و اسلام مورد بحث و چالش بوده، گفت: در غرب گزارهای و غیر گزارهای بودن ایمان، از یک سو و رابطه عقل و ایمان، از سوی دیگر مطرح است.
وی با بیان این که در فضای اسلامی جایگاه معرفت در ایمان از یک سوی و نقش عمل در آن از سوی دیگر، به تکوین نظریات کلامی متعددی منجر شده افزود: در این میان، نظر به خود متون دینی میتواند راهگشای خوبی برای ارزیابی و وزنکشی نظریات ایمان باشد.
این استاد حوزه در تبیین نظریات ایمان بر اساس اصول دینی، ابراز داشت: دراین عرصه نخستین مسئلهای که مطرح میشود آن است که ایمان، عملی آگاهانه، ارادی و اختیاری است و نمیتوان ادعا کرد که ماهیت آن با یقین و معرفت یکی است. این مسئله در قرآن کریم صراحتا مطرح شده و علم و معرفت از ایمان متمایز شده است.
این محقق و پژوهشگر حوزوی ادامه داد: بر اساس آموزههای دینی، ایمان مسبوق و مشروط به معرفت است که دلیل واضح این مطلب آن است که ایمان در قرآن امری ارادی تلقی شده، اراده بدون معرفت میسر نمیشود، لذا معرفت شرط کافی برای ایمان نمیباشد. همچنین ایمان کاهش و افزایش پذیر و قابل زیاده و نقصان در مقابل ثبات یقین است.
وی خاطرنشان کرد: بر این اساس، معرفت شرط لازم و ضروری برای ایمان است، ولی ایمان معرفت صرف نیست و عناصر اراده و اعتماد نیز در آن نقش کلیدی دارند، همانها هستند که آدمی را به عمل سوق میدهند و ایمان را از انفعال میرهانند.
حجت الاسلام والمسلمین جعفری در پایان یادآور شد: با توضیح ارائه شده قرآن از ایمان، ایمان واقعگرایانه است و با شک، نقد، حیرت و ایمانی خالی از متعلق، تناسبی ندارد و برداشت و استناد برخی روشنفکران به پارهای از آیات، مورد نقد و تأمل در این عرصه میباشد.