شنبه ۲۴ آذر ۱۴۰۳ |۱۲ جمادی‌الثانی ۱۴۴۶ | Dec 14, 2024
آیت الله جوادی آملی - همایش فقه هنر

حوزه/ نیاز به هنرمندانی داریم که بتوانند چنین معانی‏ را از منشاء اعلای خود به عالَم محسوس درآورده و در نتیجه، مخاطبشان را به همان منشاء اعلا، ارجاع دهند.

به گزارش خبرگزاری «حوزه»، حضرت آیت ‏الله جوادی آملی امروز در دیدار شورای علمی و دست‏اندرکاران همایش فقه هنر، با اشاره به مسئله «نزح بئر» که توسّط علامه حلّی، تغییر حکم پیدا کرد، اظهار داشتند: فقه ما این ظرفیت را دارد که تحوّل یابد و عصری بیاید که متأخّرین بگویند حکم متقدّمین در فلان مسئله، اشتباه بوده است؛ البته باید این تغییرات، هنرمندانه و با رعایت جوانب امر،  صورت بگیرد.

ایشان در ادامه با ذکر نمونه‏هایی مانند حکم تصویرگری و مجسّمه‏سازی در فقه، ابراز داشتند: سیدنا الاستاذ حضرت امام رضوان‏الله‏علیه می‏فرمود: آن مجسّمه ‏ها را در آن دوره زمانی می‏پرستیدند؛ اما الان که دیگر این‏طور نیست؛ همانند مسئله شطرنج که وقتی موضوع عوض می‏شود، حکم نیز تغییر پیدا می‏کند.

این مفسّر قرآن کریم همچنین با تفکیک هنرهای کلامی و موسیقایی از هنرهای تجسّمی، خاطرنشان ساختند: نوع اوّل دارای ظرفیت بالاتری برای ترسیم معانی معقول و متعالی است و مرحوم فاضل تونی نقل کرده است که مگر ممکن است کمال یک پیغمبر، حرام باشد؟ این شعر و آوازخوانی، کمال جناب داود علی نبیّنا و آله و علیه السّلام بود.

این استاد برجسته حوزه با تفکیک «هنر متنزّل» از «هنر نازل» تصریح کردند: هنر متنزّل عهده‏دار تبدیل معانی معقول و متعالی به قالب‏های محسوس است که در مقابل آن، هنر نازل صرفاً از تخیّل به محسوس می‏رسد و نه از معقول به محسوس.

حضرت آیت الله جوادی آملی افزودند: هنر از هر جا که منشاء بگیرد، مخاطبش را نیز به همان‏جا می‏برد؛ البته این موضوع بسته به این مطلب است که معانی محسوس‏شده از کجا آمده باشند».

معظم له با اشاره به جمله حضرت امیر(ع) که فرمود: "قیمۀ کلّ امریء ما یُحسنه" بیان داشتند: این فرمایش حضرت که فرمود: «ارزش هر کس، به زیبا آفرینی اوست» به این است که معقولات را محسوس کند و نه متخیّلات را.

ایشان یادآور شدند: این فرمایش حضرت امیر، به‏معنای "ما یعلمه" نیست؛ لذا سیّد رضی درباره این جمله حضرت می‏نویسد: «و هذه الکلمه الّتی لاتُساو لها قیمۀ و لا توزن بها حکمۀ/ ارزش هرکس به هنر اوست» و اگر ما بتوانیم معارف بلند قرآن را به تمثیل درآوریم، هنر اعلا و ارزش والا را نشان داده‏ایم.

این مفسر قرآن کریم در ادامه با تأکید بر این‏که «امروز بسیار محتاج چنین همایش‏هایی که به امور مشترک میان انسان و فرشته می‏پردازند، هستیم»، اظهار داشت: مواد هنر اسلامی در معارف اسلامی فراوان است؛ اما هنوز در قالب هنر، تجسیم نشده است.

حضرت آیت الله جوادی آملی ابراز داشت: تعزیه‏های ما توسّط متدیّنین اجراء می‏شد و مردم نیز تأثیر می‏پذیرفتند؛ اما نهایتش این بود که مقتل أبی‏مخنف و امثالهم را تجسیم می‏کرد؛ ولی کجاست آن هنری که حسین‏بن‏علیِ در حدّ دعای عرفه را ترسیم کند؟.

این استاد برجسته حوزه تأکید کردند: نیاز به هنرمندانی داریم که بتوانند چنین معانی‏ را از منشاء اعلای خود به عالَم محسوس درآورده و در نتیجه، مخاطبشان را به همان منشاء اعلا، ارجاع دهند.

معظم له در پایان این دیدار، ضمن تشکّر از دست‏اندرکاران و شورای علمی همایش فقه هنر، برای موفقیّت این همایش دعا کردند.

گفتنی است در ابتدای این دیدار، آیت‏الله ابوالقاسم علیدوست «دبیر علمی و رئیس هیئت علمی همایش» گزارشی از اقدامات انجام‏گرفته و اهداف مدّنظر، ارائه داد.

خاطرنشان می شود؛ همایش ملّی فقه هنر به همّت مدرسه اسلامی هنر و با همکاری برخی نهادهای علمی مانند مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دانشگاه قم، دانشگاه تهران پردیس قم، رادیو معارف و ... و با حمایت شورای فرهنگ عمومی کشور و شورای عالی انقلاب فرهنگی در دی‏ماه امسال برگزار خواهد شد.

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha