به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه»، طی روزهای اخیر حجت الا سلام و المسلمین  ربانی سفیر جمهوری اسلامی ایران که جهت تنظیم نخستین سفر حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی در دفتر کارش واقع در خیابان بروکسل رم سخت مشغول کار است توجه خبرنگاران اعزامی را به خود  جلب کرده است. وی طی مصاحبه ای ضمن تشریح مناسبات کشورمان با واتیکان  و ضرورت گسترش آن در فضای موجود بین المللی، سیاست ها و برنامه های رئیس جمهور را در سفر به واتیکان  تشریح کرد:

* اساسا  منطق مناسبات دیپلماتیک نظام جمهوری اسلامی ایران با واتیکان به عنوان مرکز رهبری مسیحیت کاتولیک چیست؟

  از منظر قران کریم بین کلیه ادیان الهی بویژه اسلام و مسیحیت مشترکات زیادی وجود دارد و بعنوان ادیان بزرگ ابراهیمی بیشترین نقاط اشتراک را در زمینه پایبندی به اخلاق ، نوع دوستی و یگانگی به وحدانیت خداوند و اعتقاد به رسالت انبیا و معاد و قیامت و مبارزه با الحاد و بی ایمانی بمنظور تقویت و تحکیم ارزشهای معنوی و الهی دارند

   ایران و واتیکان نماد دو نظام دینی اسلام و مسیحیت در جهان هستند که بر اساس مبانی مستحکم دینی و اخلاقی ادیان آسمانی اسلام و مسیحیت و با  ترویج و تقویت ارزشهای معنوی و اخلاقی در جهان می توانند  در حل و فصل منازعات و چالشهای مذهبی و قومی به شکل موثر تشریک مساعی نمایند.

واتیکان یا مقر مقدس که مرکز بیش از یک میلیارد و دویست میلیون  مسیحی کاتولیک در سطح جهان است و پاپ در آن اقامت دارد بعنوان یکی از قویترین و بزرگترین نهاد دینی اروپا شناخته میشود ودر عرصه روابط بین الملل دارای نفوذ معنوی و جایگاه خاصی است ،

روابط و مناسبات ایران و واتیکان طی سالیان اخیر بر پایه اصول و گفتمان مشترک و درک متقابل از آموزه های دینی و اخلاقی انبیاء عظام الهی شکل گرفته است و در این مدت با هدایت رهبر معظم انقلاب و مراجع عظام تقلید و مراکز دینی و مذهبی از جمله حوزه علمیه قم ، گفتگو و دیالوگ در سطح اندیشمندان دو کشور بر قرار شد و تاکنون 9 دور گفتگوی بین الادیانی با طرح مباحثات کلامی و نظری در تهران ، قم و واتیکان برگزار شده است و درسال جاری نیز دهمین دور گفتگوهای دینی در واتیکان برگزار خواهد شد .

گفتگوهای فوق در حالی ادامه دارد که گرایش به شناختی بهتر از اسلام شیعی و مسیحیت کاتولیک بطور روز افزون در میان اندیشمندان و فضلا افزایش یافته و اکنون طرفین با درک صحیح از نیازمندی های نسل جوان و جوامع دینی نسبت به جایگاه و نقش یکدیگر و برداشتی مناسبتر و واقعی تر دارند.

* با توجه به فضای سنگین اسلام هراسی حاکم بر افکار عمومی غرب و رسالت حوزه های علمیه شیعه در دفاع از مکتب اسلام و معرفی  سیره متعالی اهل بیت علیهم السلام به نخبگان آزاد اندیش و منصف غرب،استفاده از ظرفیت مناسبات فرهنگی و گفتوی دینی با  واتیکان و علمای مسیحیت کاتولیک را در این چارچوب تا چه اندازه سازنده ارزیابی می کنید؟

به نظر می رسد هیچ زمانی اسلام  تا بدین اندازه آماج توهین و افترا چه از جانب مراکز مروج   فرهنگ سکولار و چه از جانب جریانهای افراطی به ظاهر مسلمان چون گروه منحرف و تکفیری داعش نبوده است و نتیجه این حملات رسانه ای و فرهنگی ناروا متاسفانه موج فزاینده اسلام هراسی در افکار عمومی دنیای غرب  خاصه جوانان غیر مسلمان بوده است. لذاست که رهبر فرزانه انقلاب اسلامی با درک عمیق از چنین خطری بزرگ اقدام به نگارش نامه روشنگرانه خطاب به عموم جوانان در اروپا و امریکای شمالی نمودند.

معظم له طی نامه اخیر خطاب به عموم جوانان در کشورهای غربی‌ با تاکید بر دو مفهوم اساسی "چاره‌اندیشی" و " همفکری" عملا راهکار تحقق پیام نخست خود را در برقراری فضای گفتگو معرفی می کند. چه اینکه همفکری و چاره اندیشی جز از طریق گفتگوی سازنده با جوانان غربی میسر نمی باشد.

بر  نخبگان حوزه و دانشگاه کشور فرض فرهنگی و رسالت دینی  است تا در جهت کمک به تبیین و ابلاغ  درخواستهایی که معظم له  خطاب به جوانان غرب مطرح ساخته و تسهیل و آماده نمودن زمینه های شناخت اسلام راستین برای جوامع غرب میان نخبگان حوزوی و دانشگاهی شیعه و نخبگان حوزوی – مسیحی – و دانشگاهی غرب گفتگوی مستقیم علمی و فرهنگی بر مبنای اصول عقل و منطق سلیم و مبانی مشترک اخلاق در اسلام و مسیحیت شکل گرفته و  از طریق تعامل فکری و فرهنگی عالمانه چهره درخشان اسلام عزیز آن گونه که شایسته  است به فرهیختگان غرب و مسیحیت شناسانده شود.

از آنجا که اکثریت پیروان مسیحیت معتقد به مذهب کاتولیک بوده و مناسبات رسمی دیپلماتیک و گفتگوی رسمی دینی میان ج.ا.ایران و واتیکان به عنوان مرکز رهبری جهان مسیحیت کاتولیک به مرجعیت پاپ فرانسیس وجود دارد لذا مناسب است  با مذهب کاتولیک تعامل و گفتگوی دینی را برقرار نماییم و از این طریق بر افکار عمومی جهان مسیحیت کاتولیک که شامل یک میلیارد و دویست ملیون معتقد است مکتب اهل بیت علیهم السلام را به عنوان اسلام راستین بشناسانیم.

به نظر جناب عالی دیپلماسی دینی واتیکان در نظام بین الملل کنونی چه سمت و سویی دارد؟

امروزه دستگاه دیپلماسی واتیکان می کوشد تا در حل مناقشات  منطقه ای و جهانی نقش یک بازیگر فعال بین المللی را ایفا کند هر چند این اقدامات تا جایی است که به او اتهام دخالت سیاسی را نزنند اما به عبارتی بهتر می کوشد تا با زبان دین و مذهب از حقوق مشروع و مطالبات مردمی دفاع کند و به دنبال نقش آفرینی ملموس در مواجهه با بحرانهایی از نوع سوریه می باشد از این منظر میتوان شرایط حاضر را آغاز فصل نوینی در سیاست خارجه واتیکان توصیف نمود که شاخصه اصلی آن برون رفت از پوسته محافظه کارانه و ورود به سطحی از دیپلماسی دینی موثر و فعال در قبال مسایل مهم منطقه ای و بین المللی است .

پاپ فرانسیس احساس می کند زمان برای ایفای اجرای نقش او بسیار کوتاه است و بهمین دلیل تلاش می کند از حداقل فرصت ها برای بقای خدمات ماندگارش گام بردارد او در قاره  آفریقا و آمریکا بدنبال میانجیگری برای حل و فصل مخاصمات دیرینه است و سعی دارد با فرقه های مختلف مسیحیت از جمله رهبران ارتدکسها و پروتستانها مشکلات تاریخی بوجود آمده را حل کند، علاقه مند است همدلی و وحدت را بین اپوز یسیون  ها و دولتها ایجاد کند ، آخرین اقدامات او پس از توافق برجام به درخواست دولت آمریکا برای آزادی زندانیان آمریکایی در ایران بود که طی هفته های اخیر  با ارسال نامه ای از سوی نخست وزیرش به رئیس جمهور محترم کشورمان رسما از ایشان درخواست مساعدت نموده بود تا چهار زندانی آمریکایی در ایران و آمریکا آزاد شوند و خوشبختانه با درایت دولت تدبیر و امید و تصویب شورای عالی امنیت ملی این موضوع با تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا بخوبی حل و فصل گردید.

مواضع سیاسی واتیکان در قبال پرونده هسته ای ایران ، سوریه ، عراق ،  فلسیطن را تشریح بفرمایید؟

سیاست اصولی واتیکان در مقوله هسته ای بر پایه اموزه های دینی مخالفت با تولید و تکثیر تسلیحات هسته ای در جهان است. همان موضع اصولی که نظام جمهوری اسلامی ایران همواره داشته است لذا مواضع واتیکان  در خصوص ایجاد یک جنبش فراگیر و جهانی برای  خلع سلاح هسته ای با مواضع ما همسو می باشد.

 واتیکان با حفظ مواضع اصولی  و با نگاه تیز بین خود از ابتدا بر خلاف غربیها از ورود به پرونده هسته ای ایران اجتناب ورزیده و با رعایت اصل بیطرفی ضمن حمایت از روند مذاکرات هسته ای  از حل و فصل این مذاکرات در چارچوب برجام  استقبال نموده و خواهان تسری آن به سایر حوزه ها  برای ادامه گفتگو گردیده است .

در موضوع سوریه دو سال پیش  پاپ با  ابتکار و فراخوان با عنوان "دعا برای صلح" و استفاده از ظرفیت دیپلماسی واتیکان در پیشگیری از حمله نظامی خودسرانه امریکا و غرب به سوریه نقش سازنده ای ایفا کرد. برای واتیکان الگوی همزیستی مسالمت آمیز مسیحیان و مسلمانان در سوریه مطلوب است حال آنکه جنگ علیه سوریه این وضعیت را به کلی تخریب کرده است لذا واتیکان خواستار پایان یافتن این بحران از طریق مسالمت آمیز و با اجماع ملی شده است .

در عراق نیز بارها مقامات واتیکان خواستار اعلام موضع واحد جهان اسلام علیه داعش شده اند عراق به دلیل داشتن جمعیت مسیحی برای واتیکان دارای اهمیت فوق العاده ای است و از قتل و آزار مسیحیان توسط گروههای تکفیری و داعش به شدت حساس و از خشونتهای جاری بر علیه مردم و اقلیتهای دینی به شدت ابراز نارضایتی کرده است .

واتیکان استراتژی خود را در قبال موضوع صلح اعراب و رژیم صهیونیستی مبتنی بر یافتن راه حل عادلانه و صلح آمیز برای مناقشه ، تشکیل دولت مستقل فلسطینی  و تضمین یک وضعیت حقوقی بین المللی برای بیت المقدس بعنوان سرزمینی متعلق به سه دین آسمانی اسلام ، مسیحیت و یهود تعریف کرده است.

در پی تصویب قطعنامه پیشنهادی فلسطین در سال جاری مبنی بر برافراشتن پرچم کشورهای ناظر در سازمان ملل متحد ، در جریان سفر پاپ فرانسیس به نیویورک همزمان با برافراشتن پرچم فلسطین پرچم واتیکان نیز در محل سازمان ملل به اهتزاز در آمد .

 پاپ فرانسیس را  به عنوان رهبر دینی جهان مسیحیت که نزد افکار عمومی مسیحیان به عنوان پاپ فقرا شناخته شده و از سویی پاپ علاقه مند به  گفتگو و تعامل  با جهان اسلام و به عنوان رهبر دینی  با نفوذی که تلاش می کند از ظرفیت دیپلماسی دینی در جهت ترویج صلح استفاده می کند توصیف می کنند

*  به نظر جناب عالی تا چه حد شخصیت پاپ فرانسیس می تواند به ایجاد یک ابتکار سازنده جهانی مشترک با جمهوری اسلامی ایران که خواهان برقراری صلح و عدالت جهانی بر پایه آموزه های توحیدی و مقابله با افراط و خشونت می باشد کمک کند؟

 پاپ فرانسیس بدلیل  و قوع بحرانهای ناشی از خشونتهای قومی و مذهبی سال اخیر را سال رحمت یا (ژوبیله ) نامیده است و از مردم جهان و عموم مسیحیان عالم درخواست کرده است که برای فروکش کردن بحرانها و فجایع خانمان سوز قتل عام و کشتار انسانها همدیگر را کمک کنند تا مشمول رحمت و عنایات و برکات الهی گردند.

ابتکار و فراخوان سازنده عالیجناب پاپ فرانسیس در خصوص دعا برای صلح و نقش ایشان در پیشگیری از حمله به سوریه و تقویت ائتلاف صلح در جهان و فراخوان جهانی آقای دکتر روحانی،رییس جمهور محترم   برای صلح جهانی که در68 امین اجلاس  مجمع عمومی از سران جهان برای ایجاد ائتلاف بین المللی علیه خشونت و افراط گرایی دعوت به عمل آورد و تصویب قطعنامه پیشنهادی ایران در همین خصوص به اتفاق آراء  و قطعنامه دوم مجمع عمومی در سال 2015  و نیز  2 نامه مقام معظم رهبری به جوانان اروپا و امریکای شمالی که قاطبه آنان بلحاظ هویتی مسیحی هستند به گمان من الهام  بخش فصل تازه ای از همگرایی موثر رهبران و رجال روشنبین دینی برای نقش آفرینی در کمک به حل چالشهای مشترک جهانی می تواند باشد.

   به عنوان یک ابتکار عملی  جمهوری اسلامی ایران می تواند در مسیر ائتلاف  جهانی رهبران ادیان برای صلح  و مبارزه با افرا ط و تروریسم  رابه عنوان یک ابتکار مشترک ، چارچوب همکاری را تعریف و به اجرا بگذارد.بدین نحو که از  ظرفیت خود به عنوان رییس جنبش عدم تعهد در جهت تاسیس نهادی درون این جنبش که ملل عضو آن اکثریت جهانی نمایندگان  سه دین بزرگ هندو اسلام و مسیحیت کاتولیک  اند، استفاده کند. این ابتکار در صورت برنامه ریزی مشترک و جلب نظر بسیاری دیگر از رهبران و شخصیتهای دینی فعال در زمینه صلح و عدالت جهانی، می تواند زمینه ساز تشکیل ائتلاف جهانی ادیان بزرگ جهان برای صلح باشد.

 این   ابتکار در سفر جناب آقای دکتر روحانی، رئیس جمهور محترم  به واتیکان و دیدار با پاپ ان شا الله مطرح خواهد شد. ملاقات ایشان با پاپ سر آغاز فصل نوینی از همکاریهای دو جانبه و چند جانبه را نوید می دهد و محور مذاکرات با پاپ و نخست وزیر پیرامون بهره برداری از منافع مشترک دو جانبه در بعد مذهبی و اخلاقی و مبارزه با مظاهر الحاد و بی ایمانی و دنیا گرایی همراه با تقویت و تحکیم ارزشهای معنوی و الهی استوار خواهد بود.