به گزارش خبرگزاری «حوزه»، آیت الله مصباح یزدی شب گذشته در درس اخلاق خود در دفتر مقام معظم رهبری در قم، گفت: مساله هوای نفس با وجود اینکه در سرشت انسان نهفته است، ولی در موارد بسیاری مضموم است.
ایشان افزود: در واقع هوای نفس شامل چیزی می شود که انسان در مقابل چند موقعیت خاص قرار می گیرد که برخی از آنها برای او مفید و برخی دیگر با اینکه لذت آنی دارند برای او مضر هستند و او آن لذت آنی و مخرب را بپذیرد و انجام دهد.
این استاد حوزه بیان کرد: در این مواقع انسان در موقعیت انتخاب برخی عوامل خیر دنیوی و اخروی و خیر دنیوی یا اخروی خاص قرار می گیرد و انتخاب های او مسیر زندگی او را تغییر می دهد و این انتخاب ممکن است با رضایت خدا صورت گیرد و یا بر خلاف رضای خدا، که این مساله فاصله او را با خیر و شر مشخص می کند.
ایشان گفت: هر انتخابی که رضای خدا در آن باشد خیر است و هر انتخابی که رضای خدا بر آن نباشد پیروی از هوای نفس است که خداوند نیز حساب خود را با پیروان از هوای نفس که نظر خدا را کنار می زنند و راه هوای نفس را می روند مشخص کرده است.
رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) بیان کرد: مشکل اصلی این پیروی آن است که لذات آنی اجازه نمی دهند که انسان به ثواب اخروی وارزش اخلاقی برسد و او را در همان سطح نازل و بلکه پایین تر از آن نگاه می دارند.
ایشان گفت: به طور کلی مساله پیروی هوای نفس در جایی مطرح است که ترجیح دلخواه بر یک خواست دینی ،ترجیح یک لذت پست بر یک لذت بالاتر مطرح باشد.
این استاد اخلاق حوزه تصریح کرد: هوای نفس عنصر مشخصی نیست که همیشه هم حرام باشد؛ برخی اوقات ممکن است که عملی مکروه باشد، ولی از دیگر سوی هر وقت انسان امر ضعیف تر و کم ارزشتر را به یک امر ارزشمند تری ترجیح داد نمی توان گفت که او از هوای نفس اش پیروی کرده است.
آیت الله مصباح یزدی افزود: مثلا ممکن است کسی عبادت های مستحبی انجام دهد، گاهی ممکن است که عبادتی انجام دهد تا از عذاب های جهنم درامان باشد و خواستش نیز آن است که دعا کند تا خدا او را از آتش نجات دهد در حالی که می توانست دعایی انجام دهد که نتیجه آن رضایت محض خدا باشد؛ حال او امر نازل تر را انتخاب کرده است، ولی این امر به معنی پیروی از هوای نفس نیست.
ایشان گفت: گاهی اوقات برخی از مومنین عمل آسانی را در مقابل یک عمل عبادی سخت تر انتخاب می کنند؛ یعنی مستحبات را به جای نمی آورند که دلیل آن هم راحتی محض است، ولی به این مساله نیز پیروی از هوای نفس نمی گویند.
این استاد اخلاق حوزه بیان کرد: باید در زمینه مصادیق هوای نفس محاسباتی انجام گیرد و ماه ها و سالها تحقیق شود تا مصادیق خاص هوای نفس مشخص شود.
آیت الله مصباح یزدی گفت: هرچه انسان از منافعی که بر مخالفت با هوای نفس مترتب می شود و ضررهایی که از موافقت هوای نفس و پیروی از هوای نفس ایجاد می شود مطلع باشد بهتر می تواند راه صحیح را انتخاب کند.
رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) خاطرنشان کرد: به همین دلیل بیانات قرآن و کلام علوی برای اینکه ما را از هوای نفس دور کنند، منافع این دو را بیان کرده است و از دیگر سوی ضررهای پیروی از هوای نفس را نیز بیان کرده است.
ایشان گفت: آنچه از آیات الهی به دست می آید موجب می شود که نگاه واضح تری به مضرات این امر داشته باشیم که اولین آن گمراهی و تلف شدن عمر خود طرف است؛ از این گذشته پیروی از هوای نفس ممکن است که مانع از ترقی دیگران شود.
رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) افزود: این شیطنت مخصوص ابلیس نیست و این انسان گاهی همکار ابلیس می شود که نه تنها خودش به جهنم می رود بلکه گاهی کارش به جایی می کشد که در این دنیا اجازه نمی دهد که مردم زنده بمانند تا راهی غیر از فکر خود را بپیماید.
آیت الله مصباح یزدی اظهارکرد: گاهی به اسم دین و مبارزه با شیاطین و بی دین ها، حرکتی را آغاز می کند و دیگران را به جایی می کشد که خیال می کنند که با بی دینی مبارزه می کنند، ولی ریشه دین را می کنند.
