به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام و المسلمین هادی حسینخانی امروز در نشست دانش افزایی استادان مدارس علمیه شهرستان‌ها که در اردوگاه نرجس خاتون(س) قم برگزار شد، با اشاره به روش‌های تربیت اسلامی گفت: انواع استعدادها در وجود انسان وجود دارد که اگر به منصه ظهور برسد تربیت رخ داده است.

وی  تصریح کرد: اگر استعدادهایی که در انسان شکوفا می شود، مربوط به خصوصیات اخلاقی باشد، تربیت اخلاقی رخ داده است و اگر جنبه‌های عبادی را در انسان رشد دهد تربیت عبادی اتفاق افتاده است.

معاون تهذیب حوزه‌های علمیه بیان کرد: وقتی می‌گوییم تربیت اسلامی، یعنی اینکه استعدادها بر اساس مبانی و ارزش‌های اسلامی شکوفا شده باشد.

وی به تعریف سه واژه مبنا، اصل و روش پرداخت و گفت: مبنا، یعنی بیان حقیقتی در مورد انسان؛ وقتی می‌گوییم انسان مختار آفریده شده است به مبنای روش تربیتی اشاره کرده‌ایم.

حجت الاسلام و المسلمین حسین خانی ادامه داد: اصل در تربیت از مبنا گرفته می‌شود، یعنی وقتی می گوییم انسان مختار است پس تربیت باید بر اساس اختیار انسان باشد و روش نیز راه‌های تحقق آن اصل را بیان می‌کند.

وی بیان کرد: در انسان دو گونه رفتار وجود دارد، یک بخش از رفتارها جنبه عینی، ظاهری و قابل مشاهده دارد؛ مانند سخن گفتن و راه رفتن و یک بخش از رفتار‌ها و حالت‌ها مانند بخل و حسدقابل مشاهده نیست.

معاون تهذیب حوزه‌های علمیه ابراز داشت: یک روش مطرح می‌کند، برای اصلاح فرد باید فکر او را اصلاح کنید؛ یعنی اگر فکرش نسبت به نماز درست شود نمازخوان می‌شود و روش دیگر می‌گوید در خیلی موارد با رفتار فرد را به تحول رفتاری وادار کنی.

وی با اشاره به روش تربیتی تحمیل بر نفس بیان کرد: مبنای این روش می‌گوید که ظاهر انسان بر باطن انسان تاثیر گذار است، یعنی رفتارهای قابل مشاهده شما می‌تواند بر رفتارهای غیر قابل مشاهده اثر گذارد، حتی اگر با اجبار باشد باز هم اثر باطنی خود را خواهد داشت.

حجت الاسلام و المسلمین حسین خانی با بیان اینکه ظاهر سازی یکی از اصول تربیتی این روش است، گفت: ظاهر سازی می‌گوید طبق این اصل هرگاه بخواهیم تحولی در باطن کسی پدید آوریم باید در ظاهر او به دستکاری بپردازیم یا امکان آن را برای خود او فراهم آوریم.

 وی ادامه داد: در این روش باطن انسان توسط ظاهر وی ساخته می‌شود، تحمیل در جایی مورد می‌یابد که کراهت وجود داشته باشد، هنگامی که علی رغم گریز و کراهت باطن، اعضا و جوراح به انجام عمل وادار کردند، روش تحمیل به نفس مورد استفاده قرار گرفته است.

معاون تهذیب حوزه‌های علمیه با بیان اینکه زدودن صفات ناپسند، اخلاقی یکی از آثار روش تربیتی تحمیل به نفس است، گفت: تکبر یکی از رذائل اخلاقی مربوط به باطن انسان است که در روایات داریم آن را می توان با نماز، روزه، زکات، انجام امور شخصی، سجده و انجام امور شخصی درمان کرد.

وی به درمان خشم با استفاده از روش تحمیل به نفس اشاره کرد و گفت: در منابع دینی وضو، ذکر و لمس ذی رحم به عنوان روش‌های درمان خشم نام برده شده است.

حجت الاسلام و المسلمین حسین خانی ادامه داد: در مورد قساوت قلب نیز پرهیز از حرام خواری، پرهیز از افراط در خوردن و آشامیدن، پرهیز از خوابیدن بعد از غذا خوردن، اطعام مساکین و یتیم نوازی از راه‌های درمان قساوت قلب با روش تحمیل به نفس است.

وی ایجاد و تقویت صفات مطلوب اخلاقی را از آثار دیگر روش تحمیل نفس عنوان کرد و گفت: حلم یکی از صفات مطلوب اخلاقی است که بر اساس روایات از طریق تظاهر به حلم و سکوت در انسان ایجاد می‌شود.

معاون تهذیب حوزه‌های علمیه، اخلاص را یکی دیگر از صفات مطلوب اخلاقی معرفی کرد و افزود: در منابع دینی روزه، همانندسازی آشکار و نهان و درخواست نکردن از مردم باعث می‌شود، صفت اخلاص در انسان برجسته شود.

وی بیان کرد: تقوی یکی دیگر از صفات مطلوب اخلاقی است که با روزه و عبادت خداوند در انسان ایجاد می‌شود.

حجت الاسلام و المسلمین حسین خانی زدودن حالات نامطلوب نفسانی را یکی دیگر از آثار روش تحمیل به نفس عنوان کرد و گفت: وسواس، ترس و حزن از حالات نامطلوب نفس است که با روش تحمیل به نفس قابل درمان است.

وی با بیان اینکه ایجاد و تقویت حالات مطلوب یکی دیگر از آثار روش تحمیل به نفس است، ابراز داشت: نشاط و شادابی از حالات مطلوب است که بر اساس مبانی دینی از طریق استعمال عطر، نوشیدن عسل، سوارکاری، نظر به سبزه زار، ذکر، ملاقات با برادر دینی و ... در انسان ایجاد شود.

معاون تهذیب حوزه‌های علمیه گفت: خوداتکایی و آرامش از حالات مطلوب نفسانی است که با روش تحمیل نفس در انسان به وجود می‌آید.

انتهای پیام/313/30