حجت الاسلام احمد قاری، مدیر پژوهش و ﮔﺮوه ادﺑﯿﺎت ﻋﺮب ﺣﻮزه ﻋﻠﻤﯿﻪ ﻣﺮوی، کارشناس و مؤلف آثار قرآنی، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، ضمن تشریح اهم اقدامات پژوهشی این حوزه، به راهکارهای انگیزه بخشی به طلاب محقق اشاره کرد، و گفت: یکی از مهمترین راه‌های ترغیب و انگیزه بخشی به طلاب جهت فعال نمودن استعدادهای پژوهشی، تشویق آن‌ها به شرکت در جشنواره علمی و پژوهشی حلی است که از ابتکارات خوب و مهم معاونت پژوهش حوزههای علمیه تهران می‌باشد.
حاصل گفتگو با مدیر پژوهش حوزه علمیه مروی تهران را در ادامه بخوانید.
* به عنوان سئوال نخست درباره مهمترین اقداماتی که در جهت توسعه فعالیت‌های پژوهشی حوزه علمیه مروی انجام داده اید، توضیح دهید.
یکی از مهمترین راه های ترغیب و انگیزه بخشی به طلاب جهت فعال نمودن استعدادهای پژوهشی، تشویق آن‌ها به شرکت در جشنواره علمی و پژوهشی حلی است که از ابتکارات خوب و مهم معاونت پژوهش حوزههای علمیه تهران می‌باشد.
پیشنهاد دوم و مهم که از طرف معاونت پژوهش و مدیر گروه پژوهش حوزه مروی ارائه شده و حاصل جلسات پی در پی با برخی نخبگان علمی بود، این است که جهت پیگیری جدی فعالیت‌های پژوهشی و سازماندهی طلاب برای ورود هدفمند به عرصه پژوهش و خصوصاً قرآن پژوهی، تأسیس اطاق مشاوره پژوهشی در هر مدرسه علمیه است. تا بدین طریق بتوان طلاب پژوهشگر را اولاً به طور کامل، دقیق و هدفمند، راهنمایی و ثانیاً از سیر پژوهشی او پرستاری نمود.
این نظارت مستمر سبب تولید آثار مفید و قابل استناد می شود و این همان شاهراهی است که ما را به اهداف مورد نظر پژوهشی در حوزههای علمیه نزدیک می‌کند. بنابراین اولاً ارائه طریق یعنی آموزش درست تحقیق و پژوهش و انگیزه بخشی به طلاب محقق و ثانیاً معیت با متعلّم در طول انجام فعالیت‌های پژوهشی دو شرط اصلی برای دست یافتن به اهداف پژوهشی می‌باشد.
با توجه به این دو مساله در حوزه علمیه مروی نیز برخی از طلاب مستعد و علاقمند به تحقیق و پژوهش، با امکاناتی که در اختیار آن‌ها قرار گرفت توانستند در سال تحصیلی گذشته موفیقت‌های پژوهشی قابل توجهی را به دست آورند. از جمله آقای مصطفی مولوی از طلاب پایه هفت حوزه مروی توانست در مقاله‌ای با عنوان «سبک زندگی» حائز رتبه سوم جشنواره علامه حلی شوند، البته بدون این که در این جشنواره نفر اول و دومی معرفی شود، در واقع او نفر ممتاز جشنواره بود.
* لطفاً به اهم فعالیت‌های پژوهشی حوزه علمیه مروی در سال گذشته اشاره کنید.
از جمله کارهای علمی که در سال گذشته در جهت انگیزه بخشی طلاب صورت گرفت؛ تألیف، و نیز ترجمه برخی کتب از عربی به فارسی بود. از جمله این کتب، کتاب «مجالس شادی» می باشد و توسط طلبه محقق آقای حسین جوادزاده ترجمه شده است. این کتاب احکام مجالس سرور و شادی مثل مراسم عروسی، جشن تولد و... را بیان می کند.
مورد دیگر، کتاب «احکام خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها» که توسط آقای مرتضی بردبار ترجمه شده است. و کتاب «صرف مقدماتی» که توسط بنده تألیف شده است.
همچنین کتاب «سبک زندگی» آقای مصطفی مولوی است که برگرفته از مقاله برگزیده وی می‌باشد. و نیز کتاب «پرتگاه» که تألیف دوم او است که به بررسی روابط دختر و پسر در خانواده‌ها و اجتماع پرداخته است.
* کتاب‌هایی که ترجمه و یا تألیف شده اند، با چه رویکردی انتخاب شده است؟ کسب مهارت طلاب محقق بوده، یا علاوه بر آن، توجه به نیازهای جامعه هم مد نظر بوده است؟
انجام فعالیت‌های پژوهشی با رویکرد توجه به نیاز جامعه، توانایی و علاقه پژوهشگر انتخاب شده است. مثلا کتاب «مجالس شادی» جزو کتاب‌هایی است که هم‌اکنون در جامعه مورد نیاز می‌باشد. و در این کتاب بررسی احکام غنا و حد و مرز شادی‌ها و اختلاط زن و مرد در اینگونه مجالس، و بر اساس فتوی مراجع بیان شده است. و این‌ها جز مسائل مهمی که مورد توجه مردم بوده و نیاز به آگاهی در اینگونه مسائل را دارند.
همچنین کتاب «احکام خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها» با رویکرد ارائه به مسلمانان خارج از کشور ترجمه و بازنگری شده است. و حلال و حرام بودن انواع حیوانات و حشرات بر طبق روایات و فتوی مراجع، در این کتاب مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
ارزیابی جنابعالی از سطح علمی فعالیت‌های پژوهشی حوزه مروی چگونه است؟
البته ارزیابی کارهای پژوهشی مثل تألیف و ترجمه کتبی که صورت گرفته است، در اصل بر عهده محققین، منتقدین و صاحب نظران می‌باشد. ولی به نظرم این کتاب‌ها در سطح بسیار خوب ترجمه و بازنگری و یا تالیف شده است. یعنی فقط صِرف ترجمه نبود، بلکه متن این کتاب‌ها با دقت بازنگری شده، برخی مطالب به آن‌ها افزوده شده و بعضی دیگر از اضافات کتاب حذف، و با ویراستاری بسیار خوبی ارایه شده است.
* کیفیت کنونی تفسیر و ترجمه های قرآنی را از لحاظ محتوایی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
متاسفانه امروزه برخی کتاب‌هایی که با عنوان تفسیر منتشر می‌شود را نمی‌توان پژوهش‌هایی در راستای تولید علم ارزیابی کرد و این‌ها نشان دهنده ضعف در شناسایی مهارت‌ها و مقصدهای اصلی قرآن پژوهی می‌باشد. زیرا پژوهشی مفید، قابل استناد و در راستای تولید علم خواهد بود که فرد قرآن پژوه در طول عمر خویش با مباحث متعارض و متضاد برخورد کند و برای حل تعارض آن‌ها اقدام کند و محصولی که برای جامعه ارائه می دهد، به معنای واقعی کلمه مفید بوده و کاربرد علمی و عملی داشته باشد و به اصطلاح پژوهشی نافع باشد.
در عرصه قرآن پژوهی با رویکرد پژوهش در ادبیات عربی کار چندانی انجام نشده و این نقص علمی، یک خلاء بزرگ در استفاده صحیح، درست و دقیق از مفاهیم و الفاظ قرآن را به وجود آورده است و چنانچه پژوهش های لغوی، صرفی، نحوی و بلاغی درست انجام گیرد، بسیاری از مباحث قرآنی برای مردم و خصوصاً طلاب سهل الوصول تر خواهد بود. امیدواریم با توجه بیشتر حوزه های علمیه این نقیصه برطرف شود.
انتهای پیام ۳۱۳/۴۲
