حجت الاسلام و المسلمین محمد غفوری در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» ضمن گرامیداشت روز بیست و چهارم ذی الحجه به عنوان روز مباهله اظهار داشت: مباهله در اصل به معنای رها کردن است اما در معنای لعنت کردن یکدیگر و نفرین کردن نیز به کار می رود؛ از این حیث، کیفیت انجام مباهله به این شکل است که افرادی که درباره مسئله مذهبی مهمی گفتگو دارند در یک جا جمع شوند و به درگاه خدا تضرّع کنند و از او بخواهند که دروغ گو را رسوا سازد.
وی همچنین با اشاره به این که مباهله پیامبر اکرم(ص) با مسیحیان نجران، در روز بیست وچهارم ذی الحجه سال دهم هجری رخ داد، گفت: رسول اکرم(ص) طی نامه ای ساکنان مسیحی منطقه نجران را به آیین اسلام دعوت نمودند و مردم این منطقه که حاضر به پذیرش اسلام نبودند نمایندگان خود را به مدینه فرستادند و پیامبر آنان را به امر خدا به مباهله دعوت کرد.
حیرت بزرگان نجرانی از هیئت همراه کننده پیامبر اسلام
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: به این طریق قرار بر این شد که در این روز بزرگان مسیحیت نجرانی با بزرگان اسلام در منطقه ای گرد هم بیایند و هر کدام دیگری را لعن و نفرین کند تا خدا او را مجازات کند و بلایی بر سر آن کس که دروغ می گوید و به حق نیست نازل شود.
وی بیان داشت: بزرگان مسیحیت در آن روز سر قرار آمدند اما از این سو پیامبر اکرم(ص) با امیرالمومنین (ع) ، حضرت زهرا(س) و حسنین (ع) به میدان مباهله آمد و بزرگان مسیحیان فکر می کردند که پیامبر بزرگترین و مسن ترین اصحابش را می آورد اما وقتی ماجرا را مشاهده کردند به فکر و حیرت افتادند و برایشان قابل تامل بود که اگر این پیغمبر ناحق بود هیچ وقت عزیزترین افرادش را به میدان نمی آورد که در معرض نزول بلا و عذاب خدا قرار گیرند.
وی افزود: بنابر این بزرگان مسیحی از پیامبر اکرم (ص) خواستند تا ایشان اجازه دهد تحت حکومت اسلامی در آیین خود باقی بمانند و در مقابل جزیه بپردازند.
مباهله آخرین حربه برای هدایت مسیحیان نجران
عضو انجمن تاریخ پژوهان حوزه علمیه قم تاکید کرد:در واقع پس از آن که پیامبر(ص) از مسیحیان نجران دعوت به پذیرش اسلام کردند و در نهایت آن ها نپذیرفتند ، مباهله آخرین حربه ای بود که استفاده شد و جالب این است که خدای متعال پیش از نازل کردن آیه مباهله، در آیاتی به چگونگی تولد حضرت عیسی (ع) می پردازد و مسیحیان را با منطق عقل و استدلال روبرو می کند و از آنان می خواهد که عاقلانه به موضوع بنگرند.
وی گفت: از این رو ،رسول الله(ص) در ابتدا بسیار کوشید با دلایل روشن و قاطع آنان را به حقیقت اسلام و بندگی خدا آگاه کند، اما چون استدلال پیامبر موجب تنبه آن ها نشد و بر سر موضع خود لجاجت ورزیدند، به امر الهی کار به مباهله کشید.
این محقق و پژوهشگر حوزوی همچنین ابراز داشت: علاوه بر این ، در برخی روایات اسلامی به این موضوع اشاره شده که چون موضوع مباهله مطرح شد، نمایندگان مسیحی نجران از پیامبر مهلت خواستند تا در این کار بیندیشند و با بزرگان خود به شور بپردازند. نتیجه مشاوره آنان که از ملاحظه ای روان شناسانه سرچشمه می گرفت این بود که به افراد خود دستور دادند اگر مشاهده کردید محمد با سر و صدا و جمعیت و جار و جنجال به مباهله آمد با او مباهله کنید و نترسید؛ زیرا در آن صورت حقیقتی در کار او نیست که متوسل به جاروجنجال شده است و اگر با نفرات بسیار محدودی از نزدیکان و فرزندان خردسالش به میعادگاه آمد، بدانید که او پیامبر خداست و به شدت از مباهله با او بپرهیزید.
تاییدی کم نظیر بر حقانیت اهل بیت پیامبر (ص)
حجت الاسلام و المسلمین غفوری همچنین با تاکید بر این که با انجام مباهله و نتیجه ای که رقم خورد، حقانیت اسلام و به ویژه اهل بیت(ع) بیش از پیش بر همگان آشکار شد، گفت: یکی از دلایلی که ولایت و حقانیت امیرالمومنین (ع) و اولاد ایشان را اثبات می کند همین واقعه مباهله و آیات قرآن درباره آن است چرا که در آن از علی (ع) تعبیر به نفس و جان پیامبر شده است و در اسلام درخصوص هیچ کس دیگری چنین تعبیری وجود ندارد.
وی افزود: ما در تاریخ داریم که ابوحارثه که از او به عنوان اسقف اعظم مسیحیان نجران یاشده پس از مشاهده اهل بیت پیامبر اکرم(ص) گفت که اگر محمد(ص) بر حق نمی بود این گونه و با عزیزترین افرادش جرات انجام مباهله را پیدا نمی کرد، چرا که ما در مقابل خود چهره هایی می بینیم که اگر دست به دعا بردارند و ما را نفرین کنند، به یک سال نرسیده یک نفر مسیحی در نجران باقی نمی ماند.
این تاریخ پژوه حوزوی خاطرنشان کرد: مباهله علاوه بر آن صدق گفتار پیامبر(ص) را به اثبات رساند مهر تاییدی بود بر حقانیت ، شرافت و فضیلت پنج تن آل عبا و این که خاندان نبوت و کسانی که آیه تطهیر درباره آن ها نازل شده است به راستی چه کسانی هستند.
مباهله؛ سند عظمت پنج تن آل عبا
وی گفت: هم مفسران و محدثان شیعه و هم بزرگان اهل سنت به این مساله تصریح داشته اند که آیه مباهله در حق اهل بیت پیامبر نازل شده است و پیامبر تنها کسانی را که همراه خود به میعادگاه بُرد فرزندانش حسن(ع) و حسین(ع) ، دخترش فاطمه(س) و دامادش علی (ع) بوده اند، چه آن که بر این اساسا منظور از «اَبْنائَنا» در آیه منحصرا امام حسن و امام حسین ، منظور از «نِساءَنا» فاطمه زهرا(س) و منظور از «اَنْفُسَنا» تنها امیرالمومنین علی(ع) بوده است.
سند افتخار و عزت شیعه
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی همچنین با بیان این که آیه تطهیر در همین روز مباهله نازل شده است، افزود: داستان مباهله، در طول تاریخ موجب عزت و افتخار شیعه بوده، به این خاطر که فضیلت و درجه اعتبار همراهان پیامبر که همان اهل کسا یا اهل بیت هستند، در این ماجرا به خوبی به نمایش گذاشته شده است.
