به گزارش خبرنگار خبر گزاری «حوزه»، حجت الاسلام و المسلمین حمید پارسانیا در نشست علمی با موضوع بررسی«نقش علامه طباطبایی در امتداد بخشی فرهنگی اجتماعی به فلسفه اسلامی» گفت: فسلفه دو معنا عام و خاص دارد. معنای عام آن، مجموعه معرفتهایی است که در مورد مسائل کلان جامعه و اجتماع و فرهنگ بحث می کند و این نوع از فلسفه به نحو حتمی و ضروری در زندگی انسان اثر گذار است.
استاد حوزه و دانشگاه ابراز داشت: هیچ فرهنگی بدون فلسفه نمی تواند باشد؛ رفتارهای که انسان انجام می دهد، نوعی فلسفه است که در عالم وجود دارد، بطوری که فرزند وقتی رشد می کند نوعی از فلسفه که تخیل است یاد می گیرد و بعدها که بزرگ می شود آن فلسفه به عنوان نهاد اجتماعی درآمده و حال ممکن است فلسفه دینی، شکاکانه و غیر آن باشد.
وی عنوان کرد: در کانون فرهنگی فیلسوفان آن فرهنگ در یک جا جمع شده اند و این افراد در حقیقت زبان فرهنگ می باشند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: فرهنگ هویت کاملا سیار است و دائما در حال تغییر می باشد و همه در آمد و شد فرهنگ مسئول هستند؛ لحظه لحظه فرهنگ در حال باز تولید است، چه این فرهنگ توحیدی و یا غیر دینی باشد.
استاد حوزه و دانشگاه ابراز داشت: فرهنگ از کانال اراده ها و رفتارها می آید و فرهنگ موضوع تضمین شده نیست که فراگیر باشد چون از رفتارها شأنیت می گیرد.
وی عنوان کرد: اگرجامعه دچار چالش شد نشان می دهدبحران در این حوزه وجود دارد؛ وقتی انسان فلسفه را پذیرفت، ممکن است فاصله محدودی بین آنچه که پذیرفتند و عمل می کنند وجود داشته باشد. مدینه فاضله یعنی دوگانگی بین جامعه عملی و رفتارها، ولی این تضاد فرهنگها قابل امتداد نیست.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: اگر فلسفه می خواهد در فرهنگ و علوم امتداد پیدا کند اول باید خود واقعیت پیدا کند و در زندگی تک تک افراد حضور بهم رسانند و گرنه در نفس الامر خود حضور پیدا نکند ارزشی ندارد.
حجت الاسلام و المسلمین پارسانیا گفت: دردوران معاصر در مقطعی از زمان مانند دوران قاجار اگرچه کانون قوی نظری در مباحث فلسفی داشت ایم، ولی با این حال صرف داشتن استاد برجسته کافی نیست، اما بودن این امر شرط لازم است، ولی با وجود این همه فیلسوف، متاسفانه دچار خلاء فرهنگی شده ایم و این موضوعی است که لازم است بیشتر مورد بررسی قرار گیرد.
استاد حوزه و دانشگاه ابراز داشت: علامه طباطبایی در دوران و عصری زندگی می کرد که شکل اجتماعی فلسفه ما تاریخی به شدت در حال افول است و حتی دانش های که در ارتباط با فلسفه بودند غیر از فقه مانند فلسفه حکمت و اخلاق به یک باره امتداد نیافت و آسیب دید و در حاشیه آن فلسفه های دیگری شکل گرفت که ربطی با فرهنگ ما نداشت.
وی عنوان کرد: نقش علامه طباطبایی در امتداد بخشی فرهنگ اجتماعی و در اصل تحقق بخشی به فلسفه اسلامی و درگیر شدن فلاسفه دیگر، بسیار تاثیر گذار بود و مباحثی که علامه در مواجه با فلسفه مدرن گفته به صورت ناب فلسفه، در آثار ایشان وجود دارد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: بحث دیگر دقت نظر علامه در مباحث اعتباریات است و ایشان در این رابطه هم از زمینه فلسفه اسلامی و ملاصدرایی و از عقبه های اصولی استفاد کرده است.
حجت الاسلام و المسلمین پارسانیا گفت: علامه در بحث اعتباریات حوزه معرفتی را حفظ می کند؛ عقل عملی حکم می شناسد سازنده نیست، بلکه یابنده است.
حجت الاسلام و المسلمین یزدان پناه نیز در این نشست گفت: در بحث امتداد فلسفه اساسا باید بدانیم چه نوع تلقی از فلسفه می شود و چگونه علمی است. در طرح حوزوی می گویم فلسفه علم مادر و کلان است، این تلقی، تلقی نافذ و بجایی است.
استاد حوزه و دانشگاه ابراز داشت: اگر بدانیم در سنت فلسفه تدبیر اخلاق جزء حکمت و علوم بود و این تلقی هم بود یعنی از فلسفه به عنوان علوم پایه یاد می شود حرف بجایی است.
وی عنوان کرد: به سراغ هر علمی که می رویم دسته ای از مبانی کلامی وجود دارد این مبانی کلامی فلسفی دقیقا همان فلسفه است که خود را به این محور کشانیده است.
حجت الاسلام و المسلمین یزدان پناه گفت: فلسفه در عین حال که می تواند ناظر باشد، پدید آورنده نیز می تواند باشد و معنای امتداد چیزی غیر از این نیست.
این محقق افزود: تاثیر علوم در سایر علوم، قبل از علم و بعد از علم امری ثابت است و حتی فلاسفیون در لابلای سایر مباحث با یک سری مبانی فلسفی برخورد دارند.
استاد حوزه و دانشگاه ابراز داشت: هیچ فرهنگی بدون فلسفه بنیادین نمی تواند امتداد پیدا کند، ولی متاسفانه نتوانستیم رصدی از فرهنگ داشته باشیم و در حال حاضر شاهد یک نوع فرهنگ غیر از اسلام در شهرها و روستا ها هستیم.
وی عنوان کرد: جای بحث فلسفه النفس و حکمت عملی در حوزه خالی است و مطرح هم نیست، اگر مطرح باشد می تواند ذهن ها را با خود آمیخته و درگیر کند و در بحث آموزش می توان به این مسئله توجه کرد.
حجت الاسلام و المسلمین یزدان پناه گفت: علامه طباطبایی جز معدود افرادی است که با فلسفه رقیب جنگید و اگر قرار است، مدل خاصی از فلسفه را پدید بیاوریم، لازم است از آنچه در بین فلاسفیون غرب می گذرد، اطلاع داشته باشیم.
این محقق افزود: اگر کسی در معرفت قوی نیست، نباید خود به دنبال فلسفه غرب برود و باید افرادی که در معرفت شناسی قوی هستند به دنبال این مسئله رفته و بعد هم جریان سازی کنند.
استاد حوزه و دانشگاه ابراز داشت: یکی از خصوصیات علامه طباطبایی اطلاع از فلاسفه غرب و اندیشه فلاسفیون غربی بود و آن هم در عصری که اصلا گشایشی برای فلسفه غرب نبود و به ندرت مباحث آنها ترجمه و در دسترس علامه قرار می گرفت.
وی عنوان کرد: فعالیت دوم استاد، اندیشه ساز و بسط یافته ای در باب فرهنگ و جامعه پیدا کرد و آن اندیشه را در درس های خود منعکس نمود.
حجت الاسلام و المسلمین یزدان پناه گفت: این فعالیت ، نخبگانی فراهم آورده که سرمایه انقلاب شدند، امام راحل نمونه ای از آن است. بسط اندیشه اسلامی با امام راحل به وجود آمد و شاگردان او یکی پس از دیگری ادامه راه علامه را دنبال کردند و اثر گذار شدند.
این محقق افزود: علامه تحلیل ویژه ای از جامعه و شعب جامعه دارد و این مباحث ایشان حتی در فقه و المیزان هم به چشم می آید.
