به گزارش خبرگزاری «حوزه» حجت‌الاسلام معصومی در نخستین پیش‌کنگره نکوداشت مقام علمی مرحوم  مدرس افغانی در بیان شخصیت این استاد فقیدحوزه خاطرنشان ساخت: باید بزرگ‌داشتی بجا در حق وی برگزار شود، زیرا حق بزرگی بر گردن حوزه‌دارد که آثار آن را همه می‌بینند.
وی در ادامه تصریح کرد: وی در 5 شهریور 1365 درگذشت و با گذشته این همه سال، نامش مغفول مانده و امید است با برگزاری این چنین مراسمی، حق ایشان ادا گردد.
حجت‌الاسلام معصومی گفت: ویژگی‌های شخصیتی و خصایص ایشان، در مرحله نخست، توفیق پروردگار بود. وی سرمایه‌ای علمی به شمار می‌رفت و مجتهد کامل بود. همچنین هوش و استعداد سرشار و کم‌نظیر و نیز حافظه بالایی داشت و در تدریس و پرورش طلبه، شیوه منحصر به فردی در پیش می‌گرفت و در تألیفاتش سخت‌کوش بود. طبق گفته آن مرحوم، پس از یک هفته به مکتب آمدن، به سفارش استادش به تازه‌واردین درس می‌داد و این گونه که اظهار می‌داشت از همان اول مدرس بودم.
سخنران نشست گفت: وی هر روز بیش از ده کلاس داشت و در فقر شدیدی مالی به سر می‌برد و در همه امور مربوط به طلبگی دست از تلاش خود برنمی‌داشت و می‌گفت، اگر فقر من را بین ده طلبه تقسیم کنند، به سبب فقر درس نمی‌خوانند.  وی با توان و بازوی علمی‌اش به این درجه رسید.
در ادامه این نشست حجت‌الاسلام حکمت دبیر علمی این همایش، درباره مقام حجت الاسلام و المسلمین مدرس افغانی ابراز داشت: در روایات آمده، هر انسانی سه پدر و مادر دارد که در میان آنها، حق استاد بالاتر است و در این میان، استاد مدرس افغانی حق بزرگی بر گردن حوزه علمیه داشت؛ از این رو، لازم است چنین شخصیت‌هایی احیا و شخصیت وی معرفی شود و اگر بتوانیم به خوبی معرفی کنیم، می‌تواند الگویی برای طلاب باشد.
وی  در ادامه تصریح کرد: جامعه ما مرحوم مدرس را نمی‌شناسد و این ضعف ماست. اگر ادبیات در حوزه‌های علمیه پخته نباشد، نمی‌توانیم از پس بیان مطالب بربیاییم.
حجت‌الاسلام حکمت گفت: برای حضور در کنگره این عالم فرزانه، از همه نهادها و پژوهشگران دعوت شده است تا مجموعه‌ای ارزشمند و ماندگار از ایشان به جامعه معرفی شود.
وی در بیان محور دوم کنگره خاطرنشان ساخت: محور دومی که در همایش مورد بررسی خواهد گرفت، بررسی نقش و نهاد روحانیت در افغانستان است که در آن آسیب‌ها و چالش‌ها  شناسایی می‌شود و سپس راهکارهای واقع‌بینانه به جامعه و طلاب معرفی می‌گردد تا پویایی لازم در حوزه‌ها حفظ شود.
گفتنی است کنگره مرحوم مدرس افغانی کابل مردادماه سال آینده برگزار می‌شود.