به گزارش خبرنگار خبرگزاری«حوزه»، آیت‎الله اعرافی امروز در همایش شیخ کلینی که در مدرسه علمیه امام باقر(ع)قم برگزار شد، با ذکر این مطلب که حدیث دومین مصدر برای شناخت دین و معارف الهی است گفت: در این بین تاریخ حدیث در شیعه و مذاهب دیگر متفاوت است.

وی افزود: حدیث در تاریخ شیعه اتصال و پیوستگی کاملی با عصر پیامبر(ص) و خاندان ایشان دارد و هیچ انقطاعی در این زمینه وجود ندارد؛ در عامه و مذاهب اسلامی شاهد یک گسست و انقطاع تاریخی حدیث در اهل سنت هستیم و این مساله جایگاه احادیث اهل سنت را نسبت به حدیث در منابع و تاریخ شیعه پایین می آورد.

مدیر حوزه های علمیه بیان کرد: پس از رحلت پیامبر اکرم(ص) خلیفه دوم به شکل ویژه فرمان داد که هیچ حدیثی، نگارش و ضبط و ثبت نشود و این مساله لطمه بزرگی به تاریخ حدیث وارد کرد و این مساله به شکل خاص روی حدیث اهل سنت تاثیر گذاشت؛ نگارش و حفظ حدیث در آن زمان به یکی از جرائم بزرگ مبدل شد؛ هدفی که خود خلیفه بیان کرد آن بود که به خاطر اینکه منزلت قرآن به عنوان بالاترین معرفت دین محفوظ بماند و تحت تاثیر شعاع حدیث قرار نگیرد این دستور صادر شد.

وی تصریح کرد: در این بین یک فلسفه عمقی و واقعی نیز وجود داشت که آنها می د‎انستند که اگر احادیث واقعی پیامبر نقل شود همه مردم و نسل های اسلامی با خاندان اهل بیت(ع) متصل خواهند شد؛ این مساله به این معنی بود که جایگاه امام علی(ع) و خاندان پیامبر به درستی برای مردم تعریف می شد و اگر این گونه رخ می داد کل تاریخ اسلام دگرگون می‎شد و به طور کلی جریان خلافت به هم می‎ریخت.

آیت‎الله اعرافی عنوان کرد: کاملا می‎توان مرزهای حدیث و قرآن را از هم متمایز کرد؛ زیرا قرآن با حدیث به سخن می‎‏آید و در حوادث جدید فعال می شود و راه به روی بشرو جامعه اسلامی گشوده می‎شود.

وی یادآورشد: تفاوت دیگر ما و اهل سنت آن است، اهل سنت حدیث معصوم را منحصر در آن چیزی می‎داند که مستقیما از پیامبر (ص)نقل شده است؛ اما شیعه،  اهل بیت و ائمه(ع) را نفس پیامبر (ص)می داند  و به همین جهت خود اهل بیت(ع) نیز هرچه نقل می کردند از پیامبر بود.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه یادآور شد: در طول قرن های مختلف صدر اسلام احادیث شیعه در کتب مختلف نقل شد  ، این کتب نیز به شکل سلسله سند مطرح است که در این میان کتب اربعه جایگاه برجسته‎ای دارد ولی این گونه نیست که کل احادیث به این چهار کتاب منتقل شده باشد  بلکه کتب دیگری نیز وجود دارد که هم دوره با این کتب شکل گرفته است .

کتاب کافی همچون خورشید تابان می‎درخشد

وی گفت: انتقال از میراث پراکنده به کتاب های مدون ، دومین کاری بود که انجام شد و در این مرحله ده ها کتاب با هزاران خون دل توسط بزرگان ما تولید شد که حفظ این میراث نیز با فقر و گرسنگی و شکنجه و زندان و محنت و زحمات و هجرت‎های مختلف انجام شد؛ در این مرحله کتاب کافی همچون یک خورشید تابان می‎درخشد و مرحوم کلینی در این بین نقشی کلیدی دارد.

امام جمعه قم اظهار کرد: در باب کافی و اسناد کافی چند دیدگاه وجود دارد که اولین آن بسیار تند است که عنوان می‎کند که تمام احادیث کافی قطعی است؛ دیدگاه دوم دیدگاه اخباری‎هاست که همه آنچه در کافی می‎دانند را معتبر می دانند؛ دیدگاه سوم دیدگاه اصولیون است که به بررسی و تحلیل سندی و دلالی پرداختند؛ هر سه دیدگاه به این نکته وفاق دارند که کتاب کافی در میان همه کتاب‎های حدیثی برتر است و امتیازاتی دارد که کتب دیگر به آن نمی ‏رسند.

وی گفت: از امتیازات و ویژگی‎های کتاب شریف کافی می‎توان به جامعیت کافی در عر‎صه‎های فکری و اعتقادی و... اشاره کرد . نظام فکری اسلامی و شیعی در این کتاب مورد توجه است؛ یعنی پشت صحنه اصول کافی، نظامات و مجموعه اعتقادات اندیشه اسلامی در آن بیان شده است.

آیت‎الله اعرافی اظهارکرد: طبقه بندی حدیثی ایشان، بسیار پیشرفته و در عصر ایشان خارق العاده است؛ یکی از شرایط موفقیت تحقیق، طراحی سامانه تحقیق است؛ فصول و بخش‎های تحقیق باید به خوبی مشخص شود و این مساله در کافی به روشنی به چشم می‎خورد؛ این مساله یک درس بزرگ است که در درس و بحث نیز کارآمد است.

وی گفت: ویژگی دیگر کتاب شریف کافی، ضبط بسیار دقیق سند و متن روایت است؛ یکی از نظراتی که طرفدار بسیاری نیز دارد؛  اگر روایتی در کافی و کتب دیگر داشت که دارای دو نسخه بود نسخه کافی بر آن نسخ دیگر برتری دارد.

مدیر حوزه‏‎های علمیه کشور بیان کرد: کتاب کافی را مرحوم کلینی نوشت . ایشان در ری می‎زیست و 20 سال آخر زندگی این محدث بزرگ در عراق رقم خورد؛ ایشان ارتباطات بسیار خوبی با حوزه قم و ری داشت؛ قطب های اصلی آن زمان قم و ری و بغداد بودند و این مثلث چند قرن جایگاه  دانشمندان بزرگ ما بودند ؛ در این زمینه بیان شده است که 200 هزار محدث در قم می زیستند که اگر مبالغه هم باشد این رقم بسیار بسیار زیاد است که نشان از حضور گسترده محدثین در این شهر است.

وی گفت: بغداد شهری است که پس از اسلام پایه ریزی شد و به نقلی، خلفای بنی عباس و منصور دوانقی این شهر را تاسیس کردند،به نوعی این شهر پایگاه فکری مذاهب اهل سنت بود؛ جالب است که این پایگاه با مدیریت شیخ مفید و سید مرتضی و سید رضی و شیخ طوسی و نجاشی و... از نظر علمی اداره شد؛ اگر کتاب‎های تولید شده در بغداد از  قرن 2 تا 5  را برداریم، میراث امروز ما از نصف نیز کاهش پیدا خواهد کرد؛ ویژگی دیگر آن است که مرحوم کلینی به همه این اختلافات فکری احاطه داشته است و با دید دقیق همه این مباحث را لحاظ کرده است.

عضو شواری عالی حوزه های علمیه بیان کرد: طلاب باید کتبی مثل کافی را در سبد مطالعات خود داشته باشند؛ درالقرآن و دارالحدیث باید در عرصه آموزش حوزه به شکل مستمر فعال باشند؛ به رغم همه کاستی‎های فراوان، مدیریت حوزه برای  اتصال به بدنه حوزه اهتمام دارد و در این مدت تمام طرح‎ها و ایده‏ ها را در دو مجموعه جمع آوری کردیم که بیش از 1000 ایده و نکته در آن وجود دارد و بنده آسیب شناسی بسیاری در این حوزه را به شکل شخصی انجام دادم و مجموعه ده ها طرح و ایده را برای ارتقای حوزه در نظر داریم.

وی گفت: حوزه‎های ما به رغم همه درخشش هایی که دارند، هنوز با کمبودهای بسیاری نیز مواجه  هستند؛ امروزه در عرصه نظام و مسایل نوین و عرصه بین المللی فاصله بسیاری با حوزه مد نظر و مطلوب داریم و همه ما باید در این عرصه تلاش بسیار بیشتری داشته باشیم؛ وقتی افق های پیش رو را می بینیم باید کمبودها را فرض بگیریم و برای برطرف کردن آنها تلاش کنیم.